पदसंग्रह - पदे ३७१ ते ३७५

पद ३७१. (सखया रामा विश्रांति या चा.)
पती कळला नाहीं जीवघेणा ॥धृ०॥
अरुप अगुणाचा माता ना पिता ॥ काय करुं माझे कपाळीं होता ॥१॥
कर्मधर्म यासी कांहींच नाहीं ॥ माझें मीपण चालों नेदीच कांहीं ॥२॥
नित्यानित्य मारी उरों नेदी ऊरी ॥ संसारासि सुरी घातली बाई ॥३॥
हां ह्मणुं नये हूं ह्मणो नये ॥ ऐसियासी मज दिधलें बाई ॥४॥
निजानंदघन ब्रह्म सनातन ॥ तयासीं शरण गेलं वो बाई ॥५॥

पद ३७२.
माझें जिवींचें जीवन राम निजानंद मना अखंड त्याचा छंद ॥ जनीं वनीं अवघा त्याचा तोचि दिसे मावळले भेदाभेद ॥धृ०॥
राजीवलोचन राम निजमूर्ति ब्रह्मादिकां न कळे स्थिति ॥ नेती नेती ह्मणती श्रुति नेणती पार बाप सुखानंदमूर्ति ॥
वर्णितां शिणला शेष सहस्रमुखें तरी न वर्णवे कीर्ति ॥ परा पारुषली मन हें उन्मन होतां सहजें कुंठित झाली स्फुर्ति ॥१॥
ध्वज वज्रऊर्ध्वरेखा शोभताति पायीं पद्में झळकती ॥ रातोत्पलाहुनी सुंदर सुकुमार चरणीं शीळा उद्धरती ॥
योगियां लागलें ज्याचें निजध्यान पूर्ण भक्तांची विश्रांती ॥ वोळंगती चारी मुक्ती पायांपाशीं सकळही तीर्थं पावन होती ॥२॥
पाउलें गोजिरीं नखचंद्रीं शोभा घोंटीं इंद्रनीळप्रभा ॥ पोटरियां साजिर्‍या वर्तुळ मणिमय स्तंभ जानु सरळं कर्दळीगाभा ॥
विद्युल्लता पीतांबर कटीसुत्रीं ठाण मांडुनियां उभा ॥ तेजाचें निजतेज मूर्तिमंत राम चोज वाटे पद्मनाभा ॥३॥
उदरीं त्रिवळी सुंदर अंगीं झळकती रोम ह्रदयीं मुनिमना विश्राम ॥ आजानुबाहु सरळ अभयदाना उदीत उपमे न पुरे कल्पद्रुम ॥
पद्महस्तें सुखी केलें शरणागत निरसुनियां भवभ्रम ॥ नित्य निरंजन सज्जनरंजन महाराज सहजीं सहज पूर्णकाम ॥४॥
दिव्यसुगंध चंदन अंगीं चर्चियला कंठीं सुमनाचे हार ॥ श्रवणीं कुंडलें सूर्या वोप देती नाशिक सरळ मनोहर ॥
मदनपुतळा कैसा शोभे माय कमळनयन कमळाकर ॥ बाह्मीं बाह्मवटें मणगटीं वीरकंकणें तळवे तळहात सुंदर ॥५॥
सुनिळ नभाच्या कळिका तैशा अंगुलियांवरि मुद्रिका झळकत ॥ अरिमर्दनीं धनुष्य बाण उभय करीं भुजा यशस्वी जयवंत ॥
काम कुंभकर्ण अहंरावण वधियला भवसागरीं बांधुनि सेत ॥ भाव बिभीषण राज्यीं स्थापियला भक्ति सीतेसी आलंगीत ॥६॥
जडित मणिमय मुकुट मस्तकीं शोभताहे बाप सुकुमार विलासी ॥ शिवाचें निजगुज ध्यातां नये ध्याना तो गुज बोले वान्नरेंसीं ॥
सनक सनंदन नारद मुनिजन चिंतिताति ओत फळ मागें भिल्लणीसी ॥ बाप निजानंद रंगातीत पूर्ण मीपण अर्पियलें तयासी ॥७॥

पद ३७३.
अंतर तुजसीं म्हणवुनि श्रम झाला विश्वंभरा निजमूर्ति ॥ त्राहि त्राहि शरण आलों मायबाप दीनानाथ तुझी कीर्ति ॥धृ०॥
वाळुवेचा घाणा कैसा धरियला व्यर्थ पडोनि प्रवाहीं ॥ आयुष्य वेंचलें तैसें विषयांमाजीं सुखलेश प्राप्त नाहीं ॥
कवण मी करितों काय कवणें हेतु नसे शोधियलें पाहीं ॥ विचरतो मृग जैसा वनामाजी तैसा फिरे दिशा दाही ॥१॥
भ्रमभरें मोहवशॆं भुली ठेली समाधान नाहीं चित्तीं ॥ तापत्रयें पोळलें मन संतप्त झालें बहिर्मुख झाली वृत्ती ॥
दिनबंधु दयासिंधु येईं वेगीं तुझा धांवा करुं किती ॥ चरणीं रंगवीं सुकसागरा रे बापा निजानंदमूर्ति ॥२॥

पद ३७४.
निरालंब गांवीं एक संन्यासि देखिला तेणें नवलचि केलें रे ॥ आपणाकडे पाहुनि एक बायको केली तिणें एवढें वाढविलें रे ॥
कल्पना धरुनि तिनें पोरि उभि केली तिनें खेळों आरंभिलें रे ॥१॥
भ्रताराविणें पोरितिघें पोरें व्याली तिघें तीं परिचीं ॥ एक रागीट एक सात्वीक भलें एक स्वयोंचि कामधाम रची ॥
तिघांपासुनि पांच बाळकें झालीं नाचती वेगळालींचि रे ॥२॥
पांचा मुलांचा एकवट होतां तेथें कुंभचि निर्माण झाला रे ॥ तया कुंभामाजीं दोन मीन आले तेथें धीवरीं गळ टाकिला रे ॥
एक सांपडला एक मोकळा होउनि पाताळभुवनीं गेला रे ॥ धरुं जातां तो न सांपडे तेथें विश्वास गुरुच्या बोला रे ॥
रंगपणा टाकुनी स्वानुभवें पाहतां अवघा निजानंद झाला रे ॥३॥

पद ३७५.
या सज्जन जाणती गोष्टी रे ॥ ज्यांची स्वानंदघन झाली दिठी रे ॥धृ०॥
कल्पनेचा आरसा आणुनि सरिसा आपणासी सम्मुख पाहे रे ॥ एकचि दुसरें लक्षुनि नयनीं विस्मय मानुनि राहे रे ॥
आरसा गेलिया मुखीं मुख संचलें जैसें आहे तैसें आहे रे ॥ वायांचि नाथिला संमार आथिला भावना साच भाविताहे रे ॥१॥
वावुगा भ्रम रे देतसे श्रम रे विवेक ह्रदयीं आणा रे ॥ वेदीं निवेदिलें श्रुतिनीं कथिलें अनुभवी जाणति खुणा रे ॥
स्वाप्निंचीं कंटकें तैसें विश्व लटिकें साच वहातसे कोटी आणा रे ॥ स्वरुपीं द्वैत हें नाहीं नाहीं रंगला निजानंदराणा रे ॥२॥