६१६
पुरे पुरे वो आतां जिणे निमालें ।
मज निरंजनी आफ़ाविले गोंवळें वो माय ॥१॥
आणिकाची चाड न लावावो मातें ।
एकल्या अनंतें मज बरवें केलें वो माय ॥२॥
तें परदीपीं उसळलें अंधारें फ़ेडिलें ।
कोडे कवतिकें जोडलें स्वरुप वो माय ॥३॥
आतां मी वेगळावलें पांचाहुनी जाहालें ।
परब्रह्म जोडलें किरु वो माय ॥४॥
ऐसा जगजीवनु जोगावला
जगमूर्ति देखिला ।
तो जगदेश्वरु फ़ळला निरंजनी वो माय ॥५॥
भुक्तीभरीं निडारला निजानंदु घनावला ।
रखुमादेविवरु स्थिरावला ह्रदयीं वो माय ॥६॥
६१७
ठसावलीं देहीं परब्रह्म मूर्ति ।
सोहं शब्दीं गती प्राप्त जालीवो माय ॥१॥
सहजीं सहज स्थिति ।
जाली वो माये ॥२॥
विरालीं अष्टांगे देखोनि गोमटें ।
पाहातां प्रेम फ़ुटें पातीं
श्रमती वो माय ॥३॥
अष्टभुजांचिया रिघालिये खेवा ।
तंव विश्वाचा बाहुवा
देखिला वो माय ॥४॥
नसमाय लेववितां लेविविजे कैसेनि ।
निरंजन अंजनीं लेईजे वो माय ॥५॥
हे भुली सांडूनि भुलवी परमबोध बोधवी ।
तोहा रखुमादेविवरु विठ्ठल वो माय ॥६॥
६१८
अमित सूर्य प्रकाशले तेज उदयो जाहाले ।
ज्ञानज्योति फ़ांकले दुणावोनि वो माय ॥१॥
दामोदर नामें मना बांधिलें दावें ।
निरंजन म्हणावे आपणा वो माय ॥२॥
गुणचि नाहीं त्यासी काय लाऊं गुण ।
अतीत निरंजन देखिला वो माय ॥३॥
डोळा जरी पाहीं तरि पारु
न कळे खेवोवो माय ॥४॥
आतां असे हव्यासु लागला निजध्यासु ।
निरंजनीं सौरसु करीतसे वो माय ॥५॥
आतां आहे तैसा असो
माझ्या ह्रदयींच वसो ।
हा रखुमादेविवरु विठ्ठलु वो माय ॥६॥
६१९
थोकलें याच्या गुणीं तनुमनासहित ।
त्या निजतत्त्वीं प्रीत निमालें वो माय ॥१॥
साहीं संवादले चौघे अनुवादले ।
पुरोनि उरलें म्या देखिले वो माय ॥२॥
कापुराची भांडुली परिमळें भरली ।
दीपीं उजळी रुप नासले वो माय ॥३॥
तेथें नाहीं ल्याया रुप ना छाया ।
ऐसी ज्योती कर्पूराची
उजळल्या वो माय ॥४॥
तेथें नाहीं उरवणी एकला एकपणीं ।
देखतांचि नयनी उमळला वो माय ॥५॥
ऐसी जाली प्राप्ती खुंटली मागिल गती ।
रखूमादेवीपती जोडला वो माय ॥६॥
६२०
ठकपरी धरिला मनोवेगें बांधला ।
तो ठेंगणाचि जाहाला अनिवाड वो माय ॥१॥
समाधि ध्यान निजध्यासिं आरुढलें ।
तंव अवघेंचि पारुषलें अभाव वो माय ॥२॥
हा असो जैसा तैसा ह्रदयमंदिरीं ऐसा ।
परपुरुषीं अपैसा अनुसरलें वो माय ॥३॥
बरवा देखोनि न्याहाळीं दिव्य
कांति झळाळी ।
परब्रह्मीं दिवाळी चहुदिशांची
वो माय ॥४॥
त्यानें निवाला मनु भेटला जगजिवनु ।
तो आनंद सुख गहनु
उचंबळे वो माय ॥५॥
हा निरालंब वोळवा भक्ति
भावें मिळाला ।
रखुमादेवी दादुला विठ्ठल
राणा वो माय ॥६॥
६२१
पाहातां सप्त पाताळें एकविसांवेगळें ।
तें निरंजन आगळें खुतलें डोळांगे माय ॥१॥
पांवा वाहे तळालोरी नादु उमटे अंबरीं ।
तया सुखसागरीं बुडालें वो माय ॥२॥
सुखसंवादु लागला जिवनी
जिवनु भेटला ।
भेटीं देऊनि गुंतला
मनोमंदिरीं वो माय ॥३॥
आतां न सोडी न राहे
आणिकु न पाहे ।
तंव हाचि लवलाहे मिळाला वो माय ॥४॥
आवडी रिघालें घर आपुलें ।
सहजीं सामावलें स्वरुपीं वो माय ॥५॥
वैराग्य-भक्तिज्ञानाची माउली ।
ते रखुमादेविवरविठ्ठली भेटलीं
वो माय ॥६॥
६२२
जनीं वनी हरी आहे निरंतरी ।
बोलिलीं वैखरीं व्यासमुखें ॥१॥
जगजीवईंश्वर क्षरला चराचर ।
लक्षालक्ष पार अलिप्तपणें ॥२॥
चहूं देहां ग्रासी व्याला
तत्त्वें तत्त्वेसी ।
हरि वैराटेसी एक वृक्ष ॥३॥
ज्ञानदेवो म्हणे वृक्षही वृक्ष न होणें ।
असोनि नसणें सुमनीं जैसें ॥४॥
६२३
संसारसातें आलों मी पाहुणा ।
दिसे दोन्ही आनंदा पाहवयासी ॥१॥
तव त्याचे तेजें झडपिलें मज ।
मजमाजि काज होऊनि ठेलें ॥२॥
चित्त जव निवडी तव आपणहि पळे ।
अवचितें जवळ येतु असे ॥३॥
जाऊं पाहे परता तव नेतु असे पंथा ।
वैकुंठीच्या कथा आपण सांगे ॥४॥
एकरुप दिसे तव सभोंवता आपण ।
अवघा नारायण अवघा नारायण ज्ञानदेवा ॥५॥
६२४
आदिमध्यअंत तुजमाजि बिंबे ।
ब्रह्मीं ब्रह्म थांबे लवण जळीं ॥१॥
तैसें झालें ज्ञाना उन्मनी उलथा ।
प्रपंच चळथा उडालिया ॥२॥
रिगु निगु काज जालें तुझे घर ।
अवघाचि संसार कळला आम्हां ॥३॥
गोप्य गुजराज उमजलासे हरि ।
दिसे अभ्यंतरीं आत्माराम ॥४॥
न दिससि ज्ञाना देहीं तुझ्या राम ।
घेतला विश्राम ऐसे दिसे ॥५॥
निवृत्ति निवांत समरसें पाहात ।
अवघाचि दीसत देहीं विदेही ॥६॥
६२५
सुखीं सुख मुरे तेथें कोण झूरे ।
जळी लवण विरें तैंसे जालें ॥१॥
ज्ञान ते विज्ञान प्रंपचेंसि भान ।
तेजोरुप गगन बिंबलें दिसे ॥२॥
आत्मा आत्मरुप परमात्मा समीप ।
कोटि कोटिरुप एकलेंचि दिसें ॥३॥
नाना तेजी भासे प्रपंचप्रकाशे ।
विरुळा समरमें ध्याये त्यासी ॥४॥
ऐसे जालें तुज प्रगटलें निज ।
कासवीचें बीज अंकुरलें ॥५॥
निवृत्ति निजबोध आनंदादि कंद ।
शाखाद्वमभेद हरि जाला ॥६॥