विवाहचतुर्थदिनकृत्यम् ( ऐरिणीदानम् )

ततोविवाहाच्चतुर्थदिनरात्रौ तत्रभद्रादिसंभवे दिन एववा कन्यादाता सभार्यो देशकालौ संकीर्त्य विवाहस्य संपूर्णफ़लावाप्तये वरस्य तत्पितृमात्रादिनां तत्पक्षीयाणां च यथाविभवं वस्त्रादिभि: पूजनमहंकरिष्ये इतिसंकल्प्य ॥ वरतत्पितृमातृभ्रात्रादिभ्य: क्रमेण यथाविभवं पट्टपटीदुकूलवस्त्रादिभि: पूजयेत् ॥
ततोवरपिता कन्यां पूजयेत् ॥ अभिवस्त्रेतिपट्टदुकूलादि दत्वा आयुष्यमितिसूक्तेनसुवर्णालंकारादि या: फ़लिनीरितिपुष्पमालादि दत्वा ॥ ॐ सुमंगलीरियंवधूरिमां समेतपश्यत ॥ सौभाग्यमस्यैदत्वा याथास्तंविपरेतन ॥४९॥ इतिसीमंते सिंदूरं निक्षिप्य ॥ मांग्तल्यतंतुनानेनभर्तुजीवनहेतुना ॥ कंठेवध्नामि सुभगे साजीव शरद:शतं ॥ इतिकंठेमंगलसूत्रंबध्रीयात् ॥
तत:कन्यापिता ऐरिणीपूजनं कुर्यात् ॥ अद्य शुभतिथौ मम उमामहेश्वरप्रीतिद्वारा कन्यादानफ़लसंपूर्णतावाप्तये वंशाभिवृद्धये च ऐरिणीपूजनं अतस्त्वांपूजयिष्यामि ऐरिणींसर्वकामदां ॥ सवस्त्रांचसदीपांच शूर्पै:षोडशभिर्युतां ॥ वरमात्रेप्रदास्यामि कन्यादानस्यसिद्धये ॥५०॥ इतिसंकल्प्य तत्रउमामहेश्वरौषोडशोपचारै:पूजयित्वा इदं ऐरिण्याख्यं वंशपात्रंषोडशशूर्पयुतं वरमात्रे तत्स्थानापन्नायौवा संप्रददेनममेत्युक्त्वावरमातृहस्तेजलंसिंचेत् ॥ वंशपात्रंदत्वा मंत्रान्पठेत् ॥ वंशोवंशकर:श्रेष्ठोवंशसमुद्भव: ॥ अनेनवंशदानेनतुष्टऋद्धिंकरोतुमे ॥ वंशपात्रमिदंपुण्यं वंशजातसमुद्भवम् ॥ वंशानामुत्तमंदानमत:शांतिंप्रयच्छमे ॥ वंशपात्राणिसर्वाणि मयासंपादितानिवै ॥ उमाकांतायदत्तानि ममगोत्राभिवृद्धये ॥ वंशवृद्धिकरंदानं सौभाग्याद्समन्वितं ॥ वस्त्रेणाच्छादितंपूगफ़लहेमसमन्वितम् ॥ सर्वपापक्षयकरं नानाद्रव्यैस्तुपूरितं ॥ दानानामुत्तमंदानमत:शांतिंप्रयच्छमे ॥५१॥ इति ॥ तत: कन्यां वरपितृमात्रुत्संगयो: पृथगुपवेश्य पृथक्तौ प्रार्थयेत् ॥ पूर्णवर्षा त्वियंकन्यापुत्रवत्पालितामया ॥ इदानीं तवपुत्राय दत्तास्रेहेन पाल्यतां ॥ सौभाग्यादिवृद्धये ब्राह्मणसुवासिनीभ्यो वायनानिदत्वा ब्राह्मणेभ्योयथाशक्तिभूयसींदक्षिणांचदत्वा कर्मउमामहेश्वरार्पणंकुर्यात् ॥ इदमैरिणीदानंवधूपितृभ्यामभुक्तवद्भ्यांकृत्वा भोजनंकार्य ॥ इति विवाहचतुर्थदिनकृत्यम् ॥