खंड ६ - अध्याय ३१

॥ श्रीगणेशाय नमः । शक्ती म्हणती आदिशक्तीप्रत । जगदंबिके आम्ही भाग्यवंत । म्हणोनि ऐकिलें माहात्म्य अद्‍भुत । मयूरक्षेत्राचें सिद्धिप्रद ॥१॥
आतां देवेशि सांग आम्हांप्रत । मुद्‍गलें ज्यास उपदेशिलें ज्ञान पुनीत । ते शिवादि देव काय करित । कामासुरभयें संत्रस्त ॥२॥
आदिशक्ति सांगे तयांसी । महाभाग मुद्‍गल जातां स्वगृहासी । योग्यांच्या गुरूस प्रणामासी । करून गेले देव तेव्हा ॥३॥
मयूरक्षेत्रीं जाऊन । यात्रा करिती यथाशास्त्र विधान । सुरर्षि नंतर करिती भजन । सर्वही ते तपयुक्त ॥४॥
एकाक्षरविधानें तोषविती । ते देव ऋषि विनायका भावभक्ति । तेव्हां त्यांसी वर देण्या प्रकटती । ढुंढिवेषें गजानन ॥५॥
मयूरावरी आरूढ । पाहून विघ्नेश्वरासी प्रगूढ । देवर्षी करिती प्रणाम प्ररूढ । महाहर्षं चित्तांत ॥६॥
परम भक्तीनें वंदून । विघ्नपा भावबळें पूजून । विष्णुमुख्य त्याचें करिती मनन । करांजली जोडूनियां ॥७॥
मयूरेशासी सर्वसिद्धिप्रदासी । ज्ञानदात्यासी भक्तिपालासी । स्वानंदवासीसी परात्परतरासी। ढुंडिराजा तुज नमन असो ॥८॥
सर्वांच्या मातापित्यासी । अनादीसी सर्वांस पूज्यासी । परमात्म्यासी अनंतरूपासी । अनंत आननधरा नमन तुला ॥९॥
सिद्धिबुद्धि प्रदात्यासी । सिद्धिबुद्धिवरासी । ज्येष्ठराजासी ज्येष्ठांस वरदासी । त्रिनेत्रा तुज नमन असो ॥१०॥
चतुर्भुजासी कंजपाणीसई । महोदरासी सर्पेंशवासीसी । मायाश्रयासी मायाचालकासी । विलासीसी तुज नमन असो ॥११॥
ब्रह्माच्या ब्रह्मरूपासी । गणेशासी एकदंतासी । सर्वादि पूज्यासी सर्व मूर्तीसी । शूर्पकर्णा तुज नमन असो ॥१२॥
योगासी शांतिदासी । पूर्वांगीं विष्णुरूपासी । दक्षिणांगीं शंकररूपासी । पश्चिमेस शक्तिदेहा नमन तुला ॥१३॥
उत्तरेस भानुरूपासी । किती स्तुति करावी अशक्य आम्हांसी । वेद योगीही धरिती मौनासी । तेथ आमुचा काय पाड ? ॥१४॥
चित्त पंचविध असत । देवदेवेशा भ्रमात्मिका माया वर्तत । चित्रा मयूरसंज्ञा ती ज्ञात । तिच्या स्वामे वंदन तुजला ॥१५॥
माया मयूराख्याच्या असत । तेथ क्रीडाकर्ता तूं जगांत । म्हणोनि मयूरेशनामें प्रख्यात । साक्षात्‍ दिससी निःसंशय ॥१६॥
तुझ्या अंघ्रीचें झालें दर्शन । धन्य जन्म धन्य ज्ञान । धन्य तप विद्यार्जन । आम्हीं झालीं कृतकृत्य ॥१७॥
ऐसी तयाची स्तुति करिती । प्रेमभरें ते नाचती । नयनांतून त्यांच्या वाह्ती । आनंदाश्रू त्या समयीं ॥१८॥
शरीरीं रोमांच दाटले । मयूरेशाच्या नयनाकार कसे झाले । तेव्हां गननाथ त्यांस म्हणाले । भक्तितुष्ट परम प्रसन्न ॥१९॥
देवेशांनो मी प्रसन्न । मागा आतां वरदान । जें जें मागाल तें तें देईन । स्तोत्रतुष्ट मीं तुम्हांसी ॥२०॥
तुम्हीं रचिलेलें हें स्तोत्र । मज आवडलें पवित्र । सर्वसिद्धिप्रद सर्वत्र । होईल पाठका श्रोत्यासी ॥२१॥
पाठका श्रोता जें जें इच्छित । तें तें सर्व त्यास लाभत । ऐसा वर हर्षयुक्त । देतसें मीं त्या नरासी ॥२२॥
देवेशादि तेव्हां म्हणत । गणाध्यक्षा नमन तुजप्रत । प्रसन्न जरीं आम्हांवर सांप्रत । दृढ भक्ति तुझी सतत देई ॥२३॥
कामासुराचा वध करावा । भयंकर जो असे सर्वां । स्थानभ्रष्ट केलें देवां । कर्मभ्रष्ट त्यानें मुनीश्वरांसी ॥२४॥
म्हणून त्या असुराचें हनन । करी गजानता तूं बलसंपन्न । तथास्तु म्हणून अंतर्धान । पावले तेव्हां गणनाथ ॥२५॥
देव हर्षयुक्त होऊन । परतले वरदान लाभून । गिरिगुहांत बसले लपून । गणेशाच्या भजनीं रत ॥२६॥
मुनि देवनायक शक्तिसहित । योग्य काळाची वाट पहात । तदनंतर कामासुर सभेंत । एकदा बैसला होता तैं ॥२७॥
आकाशवाणी तो ऐकत । भयदायक अत्यंत । कामासुरा ऐक वृत्तान्त । देवांनी प्रार्थिला मयूरेश्वर ॥२८॥
तो ब्रह्म असे साक्षात । तुज ठार मारील निश्चित । त्यायोगें विश्व सुखयुक्त । करील विघ्नराजा तो ॥२९॥
ही आकाशवाणी ऐकत । तैं तो असुर पडला मूर्च्छित । ती वाणी महाक्रूर अन्य दैत्यांप्रत । भयंकर ते सर्व आत्मे ॥३०॥
महासुराजवळीं ते येती । महायत्नें त्यास सावध करिती । तैं तो कामासुर तयांप्रती । सांगे वृत्त आकाशवाणीचें ॥३१॥
तें जाणून क्रोधपर । दैत्यवीर करिती विचार । देव आद्य शत्रू भयंकर । आमुचे ऐसें श्रुति सांगे ॥३२॥
आम्हीं स्वामी आपणांसी । केलें होतें निवेदनासी । मारावें सर्व देवांसी । त्यांनी हें कृत्य दारुण केलें ॥३३॥
तरी आतां चिंचा कां करिता । आपणा कैसी भयवार्ता । उत्पत्ति स्थिति संहारयुक्ता । अशक्य असे मारणें तुम्हां ॥३४॥
महाभागा आम्हां आज्ञा द्यावी । देवहननाची संधि द्यावी । देव मरतां अनुभवावी । निःसपत्न अवस्था सदा ॥३५॥
त्यांचेम ऐकून वचन । कामासुरें संमति देऊन । आज्ञापिलें करा देवकंदन । महा असुर तैं आनंदले ॥३६॥
कुंभकर्णादि वीर जाती । गिरिकंदरीं काननीं शोधिती । मेरुगुहासंस्थ पाहती । देव ऋषिवृंदास तेव्हां ॥३७॥
त्यास ठार मारण्या टाकित । शस्त्रें ते दैत्य जयोद्यत । शिव मुख्य़ देव तैं स्मरत । मयूरेशासी भयभीत ॥३८॥
दयासिंधो यावें । आम्हां भयग्रस्तांस रक्षावें । त्यांनीं स्मरन करितां भक्तिभावें । धावला हेरंब मूषकध्वज ॥३९॥
मयूरावर बैसून । शस्त्रधर प्रकटला प्रसन्न । तेजोराशिमय रूप तें पाहून । विस्मित देव स्तुति गाती ॥४०॥
नाना स्तोत्रें ते म्हणती । गजानन तेजःपुंज त्यासी म्हणती । सुरर्षिजनहो मीं विकट जगतीं । भजा मजसी चिरकाल ॥४१॥
कामयुक्त माया मयूरा । विविधात्मिका मीं रचिली रुचिरा । कामहीन मीं मज स्मरा । भजा तुम्हीं कामनाशार्थ ॥४२॥
मायासुखें देवेशांनो व्हाल । विकट तरी मज प्रिय विमल । माझें रूप अति सबल । पाहण्या समर्य व्हाल तुम्हीं ॥४३॥
त्याचें तें ऐकून वचन । सुरर्षि ते शोकमग्न । बलें चित्तनिरोध करून । निष्काम करिती आदरें ॥४४॥
तेव्हां ते देव मुनि पाहत । गणेश्वरासी पुढयांत । त्यास प्रणास करून स्थित । दैत्यशस्त्रें विद्ध ते ॥४५॥
अति क्रोधपर तैं विकट सांगत । भयहीन व्हा आतां चित्तांत । माझ्या दर्शनें संरक्षणयुक्त । मुक्त तुम्हीं सर्वही ॥४६॥
माझा अनुग्रह तुम्हांवरी । शस्त्रें धेऊनियां करी । जावें तुम्हीं युद्धक्षेत्रीं । मी वधीन त्या कामासुरासी ॥४७॥
हें आश्वासन लाभत । तेव्हां ते देवेंद्र शस्त्रयुक्त । दैत्यमुख्यांसवें लढत । तेजयुक्त विशेष ते ॥४८॥
इंद्रे वज्राघात केला । तेव्हां कुंभकर्ण रणीं पडला । अन्य दैत्यसंघ भयभीत झाला । पळ काढिला तयानें ॥४९॥
तो कुंभकर्ण राक्षसेश लाभत । दोन मुहूर्त जाता शुद्धि त्वरित । सावध होता तोही भयभीत । पळून गेला रणांतुनी ॥५०॥
त्या वेळीं जय लाभून । देव गेले परतून । विकटास हर्षभरें प्रणाम करून । जयजयकारें स्तवन करिती ॥५१॥
ओमिति श्रीमदांत्ये पुराणोपनिषदि श्रीमन्मौद्‍गले महापुराणें षष्ठे खंडे विकटचरिते विकटप्रादुर्भावो नाम एकत्रिंशत्तमोऽध्यायः समाप्तः । श्रीगजाननार्पणमस्तु ।