Dictionaries | References

इष्

   { iṣ }
Script: Devanagari

इष्     

A Sanskrit English Dictionary | Sanskrit  English
इष्   1.cl. 1. P.एषति (See अनु- √ 1. and परि- √ 1.) Ā.एषते, to seek, search, [BhP.] : cl. 4. P.इ॑ष्यति and 9. Ā.P.इष्णा॑ति (p.इष्ण॑त्, [RV. i, 181, 6, and] इष्णान॑, [RV. i, 61, 13] ; pf. 3. pl.ईषुस्, [RV., and] ईषिरे॑, [AV.] ; ऐषीत्; inf.इष॑ध्यै, [RV. vii, 43, 1] )
to cause to move quickly, let fly, throw, cast, swing, [RV.] ;
to send out or off, stream out, pour out, discharge;
to deliver (a speech), announce, proclaim, [AV.] ; [ŚBr.] ;
to impel, incite, animate, promote, [RV.] ; [AV.] ; [VS.] ; [ŚBr.]
इष्  mfn. 2.ifc.mfn. moving quickly, speedy. See अरम्-इष्.
इष्   3.cl. 6. P., ep. and Ved. also Ā.इच्-छ॑ति (Subj.इच्छात्, [RV.] ; [AV.] ), इच्छते ([AV. xi, 5, 17] ; impf.ऐच्छत्, इयेष and ईषे, एषिष्यते, ऐषीत्, एषितुम् or एष्टुम्), to endeavour to obtain, strive, seek for, [RV.] ; [AV.] ; [ŚBr.] ; [AitBr.] ;
to endeavour to make favourable;
to desire, wish, long for, request;
to wish or be about to do anything, intend, [RV.] ; [AV.] ; [ŚBr.] ; [R.] ; [Hit.] ; [Śak.] &c.;
to strive to obtain anything (acc.) from any one (abl. or loc.);
to expect or ask anything from any one, [MBh.] ; [Mn.] ; [Śak.] ; [Ragh.] ; [Hit.] &c.;
to assent, be favourable, concede, KātyŚr.; [Mn.] ; [Kathās.] ;
to choose, [Mn.] ;
to acknowledge, maintain, regard, think, [Pāṇ.] Comm.Pass.इष्यते, to be wished or liked;
to be wanted, [MBh.] ; [Hit.] ; [Śak.] &c.;
to be asked or requested;
to be prescribed or ordered, [Mn.] ; [R.] ;
to be approved or acknowledged;
to be accepted or regarded as, [MBh.] ; [Prab.] ; [Yājñ.] ; [Mn.] &c.;
to be worth;
to be wanted as a desideratum See 2.इष्टि:
Caus.एषयति, (in surg.) to probe, [Suśr. ii, 7, 15] :
Desid.एषिषिषति;
इष्   [with cf. Old Germ.eiscôm, ‘I ask’; Mod.Germ.heische; Angl.Sax.áscianicf. also Gk.ἰό-της, ἵμερος; Lith.jëskóti; Russ.iskate, ‘to seek.’]
इष्  mfn. 4.mfn.ifc. seeking for (See गव्-इष्, पश्व्-इष्, &c.)
इष्  f. f. wish, [Hariv.] ([cf.इट्-चर]).
इष्  f. 5.f. anything drunk, a draught, refreshment, enjoyment
libation
the refreshing waters of the sky
sap, strength, freshness, comfort, increase
good condition, affluence, [RV.] ; [AV.] ; [VS.] ; [AitBr.]

इष्     

इष् [iṣ]   I. 6. P. (इच्छति, इयेष, ऐषीत्, एषितुम्-एष्टुम्, इष्ट)
To wish, desire, long for; इच्छामि संवर्धितमाज्ञया ते [Ku.3.3;] oft. with pot. or imperat. mood; इच्छामि भुञ्जीत or भुङ्क्तां भवान्; भुञ्जीयेतीच्छति [Sk.]
To choose; मूत्रेण मौण्ड्यमिच्छेत् तु क्षत्रियो दण्डमेव वा [Ms.8.384.]
To endeavour to obtain, strive or seek for; भूतिमिच्छता, स्वर्गम् &c.
To be willing, be about to do anything, mean or intend (with. inf.).
To ask or expect anything (acc.) from any one (loc. or abl.); देवेषु यज्ञे भागमीषिरे [Śat. Br.]
To acknowledge, regard.
To request, ask.
To be favourable.
To try to make favourable.
To assent or consent. -pass.
To be wished or liked.
To be asked, or requested.
To be prescribed or laid down; हस्तच्छेदनमिष्यते [Ms.8.322;] त्रिरात्रं दशरात्रं वा शावमाशौचमिष्यते [Y.3.18.]
To be approved, accepted, or regarded as जम्भो दन्तेऽपि चेष्यते Trik. -II. 4 P. (इष्यति इयेष एषिष्यति एषितुम्)
To move; to cause to move; केनेषितं पतति प्रेषितं मनः [Kena. Up.1.] येनषिता वागसवश्चरन्ति [Bhāg. 11.28.35.]
To let fly, cast, throw.
To raise (as one's voice).
To sprinkle. -III. 9 P. (इष्णाति)
To cause to move quickly, let fly, cast.
To fly off, escape.
To strike, smite; न वेद खं गां च परिश्रमेषितः [Bhāg.12.9.16.]
To impel, urge, incite, animate, promote.
To perform frequently; इष्णाति वैष्णवो व्रतम् -IV. 1 U. (एषति-ते, ऐषीत्-ऐषिष्ट) To go, move.
इष् [iṣ] a.  a. Speedy, going quickly.
Wishing, desirous. f. Ved.
A draught, refreshment, food; वनस्पतीनोषधीश्च ससर्जोर्जमिषं विभुः [Bhāg.6.4.8.]
Libation; नम ऊर्ज इषे त्रय्याः पतये यज्ञरेतसे [Bhāg.4.24.38.]
Strength, power, sap, freshness.
Comfort; increase.
Affluence.
Refreshing waters of the sky.
Wish.

इष्     

verb  कामनानुकूलव्यापारः।   Ex. सेवकः गृहं गन्तुम् इच्छति।
HYPERNYMY:
चिन्त्
ONTOLOGY:
मानसिक अवस्थासूचक (Mental State)अवस्थासूचक क्रिया (Verb of State)क्रिया (Verb)
SYNONYM:
कम् वाञ्च्छ्
Wordnet:
asmইচ্ছা কৰা
benচাওয়া
gujઇચ્છા કરવી
hinइच्छा करना
kanಬಯಸು
kasتَمہ آسُنن
kokइत्सा उकतावप
marइच्छिणे
nepरहर गर्नु
oriଇଚ୍ଛା କରିବା
panਇੱਛਾ ਕਰਨਾ
urdخواہش کااظہارکرنا , چاہنا
verb  इच्छानुकूलः व्यापारः।   Ex. अहं भवतः आर्थिकं साहाय्यम् इच्छामि।
HYPERNYMY:
स्पृह्
ONTOLOGY:
मानसिक अवस्थासूचक (Mental State)अवस्थासूचक क्रिया (Verb of State)क्रिया (Verb)
SYNONYM:
ईह् समीह् वाञ्छ् स्पृह् आकाङ्क्ष् काङ्क्ष् अभिलष् कम् वश्
Wordnet:
asmবিচৰা
bdलुबै
benচাওয়া
gujઅપેક્ષા રાખવી
hinचाहना
kanಬಯಸುವುದು
kasیَژُھن
kokमागप
malആഗ്രഹിക്കുക
marअपेक्षा करणे
oriଇଚ୍ଛା କରିବା
panਆਸ ਰੱਖਣੀ
telకోరుట
urdچاہنا , امید کرنا , امید رکھنا , توقع کرنا , آس لگانا
See : दोलाय, उद्दिश्

Related Words

इष्   प्र इष्   send   भेजना   धाडप   दैथाय   पाठवणे   పంపు   ਭੇਜਣਾ   પાઠવવું   അയയ്ക്കുക   purpose   इच्छा करना   इच्छिणे   इत्सा उकतावप   یَژُھن   अपेक्षा करणे   रहर गर्नु   تَمہ آسُنن   కోరుట   અપેક્ષા રાખવી   ઇચ્છા કરવી   ইচ্ছা কৰা   পাঠানো   ਆਸ ਰੱਖਣੀ   ਇੱਛਾ ਕਰਨਾ   ಬಯಸು   ಬಯಸುವುದು   ଇଚ୍ଛା କରିବା   पठाउनु   سوزُن   அனுப்பு   পঠোৱা   ପଠାଇବା   চাওয়া   want   ആഗ്രഹിക്കുക   purport   चाहना   मागप   ఇష్టపడు   বিচৰা   ಕಳುಹಿಸು   लुबै   desire   transport   propose   விரும்பு   aim   ship   वाञ्च्छ्   एष्टवै   इच्छापित   समिष्   अभ्येषणम्   अधीष्   अनुप्रेष्   परिप्रेष्   पर्यन्विष्   पश्विष्   इष्व   इष्य   इष्टु   एषा   विंवसा   सम्प्रतीष्   अन्तरिष्   अभिप्रेष्   रजेषित   प्राध्येषण   प्रायुधेषिन्   इष्म   एष्ट   इट्चर   एषितृ   एष्टृ   अध्येषणम्   दुरिष्ट   पर्य्येषणा   इच्छत्   इड्वर   इस्   वीष्   अभिलष्   अभीष्   परीष्   इषिर   इष्कृ   इषि   उपप्रेष्   इषित   एषणीय   सम्प्रैष   समीह्   नेमन्निष्   परेष्टुका   desiderate   स्विष्ट   इष्टका   अधीष्ट   
Folder  Page  Word/Phrase  Person

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP