उपदेश - वेषधार्‍यांस उपदेश ४१ ते ४५

४१.
ओढळातें सुणें बैसे विहिरणी । तेथें काय गुणी प्रगटेल ॥१॥
देव खादलें ते काय करी जाणा । सर्व अवगुण तयापासीं ॥२॥
अवघीं संतति कावळे पोशिले । जावोनि बैसले विष्टेवरी ॥३॥
भुजंगाचे मुखीं अमृत घातलें । फिरोनि पाहिलें विषयम ॥४॥
नामा ह्मणे ऐसे अभक्त निर्लज्ज । त्यांसि केशिराज उपेक्षील ॥५॥

४२.
कांडितांचि कोंडा न निघे तांदूळ । शेरा कैंचे फळ अमृताचें ॥१॥
कण्हेरीच्या मूळा सुगंध तो नाहीं । कसाबाची गाई जिणें कैचें ॥२॥
रुईदूध जरी येईल । भोजना । लेभियाच्या धना वेंच नाहीं ॥३॥
निर्फळ हें जिणें भक्ताविण मन । नामा म्हणे जाण नये कामा ॥४॥

४३.
बुजवणें शेतीं माणसें ह्मणती । काय त्याचें हातीम शस्त्र शोभे ॥१॥
हंसाशीं विरोध करीत कावळा । नेणे त्य़ाची कळा उंचपणें ॥२॥
अनामिकासंगें पाठवितां पंडिता । तो तयातें तत्वतां काय जाणे ॥३॥
नामा म्हणे बापा करूं नको तैसें । विचार कायसे पाहसील ॥४॥

४४.
बेडूक म्हणजे चिखलाचा भोक्ता । क्षीर सांडूनि रक्ता गोचीड झोंबे ॥१॥
जयाची वासना तयासीच गोड । प्रेमसुखचाड नाहीं तया ॥२॥
वांझ ह्मणे मी वाढवितेम जौंझार । उघडावया कैवाड नाहीं कोणी ॥३॥
अस्वलाचें तेल माखियलें कानीं । तें ह्मणे रानीं थोर सुख ॥४॥
स्वामीचिया कानी खोविली लेखणी । ते घेत असे धणी घरोघर ॥५॥
गाढवासी लविली तूप पोळी डाज । भुंके आळोआळ लाज नाहीं ॥६॥
सूफरा कस्तूरी चंदन लविला । तो तेथोनि पळाला विष्टा खाया ॥७॥
नामा ह्मणे माझें मन हें वोळलें । धरिलासे गोपाळ सोडीचिना ॥८॥

४५.
भूमीचें मार्दव । सांगे कोंभाची लवलव । तैसे आचार गौरब । सुकुलिन जनाचे ॥१॥
झाड जाणावें फूलें । मानस जाणावें बोलें । भोगें जाण्याबेम केलें । जन्मांतरींचें ॥२॥
लोभ जाणावा उभय दृष्टी । क्रोध जाणाव भोवया गांठीं । लटिका जाणावा बहु गोष्टी । नष्त प्रकृति ओळखावा ॥३॥
द्वाही घातलिया जाणावा खरा । ढोकळ जाणावा कली अबसरा । परद्बारिणी जाणावी उण्या उत्तरा । कुश्चळी घरोघरीं हिंडतसे ॥४॥
मृदंग जाणावा गंभीर नांदे । गाणें जाणावें सुस्वर शब्दें । ओंकार जाणावा अक्षरभेदें । शाहाणा शब्दें ओळखावा ॥५॥
विष्णुदास नामा करी विनंती । या उत्तराची न मानाची खंती । केशवाचा प्रसाद आहे माझे चित्तीं । देवा काय करिसी तें न कळे ॥६॥