विद्याबुद्धिर्धनप्राप्तिः स्वर्ण रुप्यं च माणकम् । लभते धान्यरत्नानि बुधस्योपदशास्वयम् ॥१॥
रक्तपित्तकृता पीडा कुख्यातोदरपीडनम् । वस्त्रार्थशस्त्रहानिश्च सौम्यस्योपदशां शिखी ॥२॥
सौम्यदिक्षु भवेल्लाभः परप्राप्तिर्महत्सुखम् । भुंक्ते मिष्टान्नमाहारं सौम्यस्योपदशां सितः ॥३॥
तेजोहानिः शिरःपीडा चोद्वेगश्चलचित्तकः । दृष्टिदोषो भवेच्छर्दी सौम्यस्योपदशां रविः ॥४॥
श्रियो लाभस्तथा कन्यासौम्यार्थ पुत्रपौत्रकः । मिष्टान्नभोजवस्त्राणि बुधस्योपदशां विधुः ॥५॥
आममृत्युश्चातिसारं चौराग्निशस्त्रपीडनम् । ज्ञानधर्मधनप्राप्तिः सौम्यस्योपदशां कुजः ॥६॥
राजशत्रुभयं त्रासो कलहः स्त्रीनिरुत्साहा । स्नेहक्षीरं विना भुक्तं बुधस्योपदशां तमः ॥७॥
प्रधानपुरुषं राज्यं विद्याबुद्धिविवर्द्धनम् । अन्नपानादिसौख्यं च बुधस्योपदशां गुरुः ॥८॥
विकलं घातपातानां वातपीडा महद्भयम् । अन्नं पानादिहानिश्च बुधस्योपदशां शनिः ॥९॥