Dictionaries | References

पुरंदर

   { purandarḥ }
Script: Devanagari

पुरंदर

हिन्दी (hindi) WN | Hindi  Hindi |   | 
   see : इंद्र, पुरंदर किला

पुरंदर

पुरंदर n.  वैवस्वत मन्वन्तर के इन्द्र का नामांतर (इन्द्र देखिये) । मत्स्य पुराण में निर्दिष्ट अठारह वास्तुशास्त्रकारों में पुरंदर का निर्देश प्राप्त है [मत्स्य. २५२. २-३]अन्य वास्तशास्त्रकारों के नाम इस प्रकार हैः--भृगु, अत्रि, वसिष्ठ, विश्वकर्मा, मय, नारद,न ग्नजित्, विशालाक्ष, ब्रह्म, कुमार, नन्दीश, शौनक, गर्ग, वासुदेव, शुक्र, बृहस्पति, अनिरुद्धमहाभारत के अनुसार, भगवान् शिव ने धर्म, अर्थ, एवं काम शास्त्र परवैशालाक्षनामक एक ग्रन्थ की रचना की, जिसकी अध्यायसंख्या कुल दस हजार थी । उस बृहद्‌ग्रन्थ का संक्षिप्तीकरण, आचार्य पुरंदर ने किया । इसके इस ग्रन्थ का नाम ‘बाहुदंतक’ था, जिसमें अध्यायों की संख्या पॉंच सहस्त्र थी । संभवतः आचार्य पुरंदर की माता का नाम बहुदंती थाहो सकता है इसी कारण, इसने अपने इस ग्रन्थ का नाम ‘बाहुदंतक’ रक्खा हो [म.शां.५९-८९-९०]
पुरंदर II. n.  तप अथवा पांचजन्य नामक अग्नि का पुत्र महान् तपस्या के पश्चात्तपअग्नि को ‘तपस्याफल’ की प्राप्त हुयी । उसे प्राप्त करने के लिए, पुरंदर नाम से स्वयं इंद्र ने अग्नि के पौत्र के रुप में जन्म लिया था [म.व.२११.३]

पुरंदर

कोंकणी (Konkani) WN | Konkani  Konkani |   | 
 noun  जंय मुरारबाजीन दिलेरखानक हारयिल्लो अशें महाराष्ट्रांतलें एक कोट   Ex. आमी पुरंदर पळोवपाक गेल्ले
ONTOLOGY:
मानवकृति (Artifact)वस्तु (Object)निर्जीव (Inanimate)संज्ञा (Noun)
SYNONYM:
पुरंदर कोट पुरंदर किल्लो पुरंदर गड
Wordnet:
hinपुरंदर किला
marपुरंदर
oriପୁରନ୍ଦର କିଲ୍ଲା
urdپُورَندر , پُورَندرقلعہ

पुरंदर

मराठी (Marathi) WN | Marathi  Marathi |   | 
 noun  महाराष्ट्रातील एक किल्ला जेथे मुरारबाजीने दिलेरखानला हरवले होते   Ex. आम्ही पुरंदर पहायला गेलो होतो.
ONTOLOGY:
मानवकृति (Artifact)वस्तु (Object)निर्जीव (Inanimate)संज्ञा (Noun)
SYNONYM:
पुरंदर किल्ला
Wordnet:
hinपुरंदर किला
kokपुरंदर
oriପୁରନ୍ଦର କିଲ୍ଲା
urdپُورَندر , پُورَندرقلعہ

पुरंदर

A Sanskrit English Dictionary | Sanskrit  English |   | 
पुरं—दर  m. m.destroyer of strongholds’, also title or epithet).">N. of इन्द्र, [RV.] &c. &c. (also of the of the 7th मन्व्-अन्तर, [Pur.] )
   of अग्नि, [RV.]
   of शिव, [Śivag.]
   a thief, house-breaker, [L.]
   of a man, [Siṉhâs.]
पुरं—दर  n. n.Piper Chaba, [L.]

पुरंदर

The Practical Sanskrit-English Dictionary | Sanskrit  English |   | 
पुरंदरः [purandarḥ]   [पुरः शत्रूणां नगराणि दारयति खच्]
  N. N. of indra; पुरन्दरश्रीः पुरमुत्पताकं प्रविश्य पौरैरभिनन्द्यमानः [R.2.74.]
   An epithet of Śiva.
   Of agni.
  N. N. of Viṣṇu.
  N. N. of the eighteenth lunar mansion (ज्येष्ठा).
   A thief, house-breaker.
-रा   An epithet of the ganges. -Comp.
-क्ष्माधरः ( = महेन्द्रपर्वतः); तया समेतः सपुरं पुरन्दरः पुरन्दरः क्ष्माधरसुन्दरं भुवः   Rām. Ch.2.15.

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP