Dictionaries | References

प्रतिपत्ति

   { pratipattiḥ }
Script: Devanagari

प्रतिपत्ति     

हिन्दी (hindi) WN | Hindi  Hindi
See : प्रतिपादन

प्रतिपत्ति     

A Sanskrit English Dictionary | Sanskrit  English
प्रति-°पत्ति  f. f. gaining, obtaining, acquiring, [Gaut.] ; [Śaṃk.]
ROOTS:
प्रति °पत्ति
perception, observation, ascertainment, knowledge, intellect, [MBh.] ; [Kāv.] &c.
supposition, assertion, statement, [Bhartṛ.] ; [Tattvas.]
admission, acknowledgment, [Yājñ.]
giving, granting, bestowing on (loc. or comp.), [MBh.] ; [Kām.]
causing, effecting, [Kām.]
तत्र का प्रतिपत्तिः स्यात्   beginning, action, procedure in or with (loc.gen. or comp.), [MBh.] ; [Kāv.] &c. (, what is to be done there? [MBh.] ; का तस्य प्रतिपत्तिः. what is to be done with it? [Kull.] )
°त्तिं-√ दा   respectful reception or behaviour, homage, welcome, ib. (, to show honour, [Śak.] )
ROOTS:
°त्तिं √ दा
अ-प्रत्प्°   confidence, assurance, determination, [R.] (cf.)
ROOTS:
प्रत्प्°
resource, means for (loc.), expedient against (gen.), [Jaim.]
high rank or dignity, rule, reign, [Cat.]
conclusion, [ĀśvŚr.]

प्रतिपत्ति     

प्रतिपत्तिः [pratipattiḥ]  f. f.
Getting; acquirement, gain; चन्द्रलोक- प्रतिपत्तिः; स्वर्ग˚ &c.
Perception, observation, consciousness, (right) knowledge; वागर्थप्रतिपत्तये [R.1.1;] तयोरभेदप्रतिपत्तिरस्ति मे [Bh.3.99;] गुणिनामपि निजरूपप्रतिपत्तिः परत एव संभवति [Vās.]
Assent, compliance, acceptance; प्रतिपत्तिपराङ्मुखी [Bk.8.95] 'averse from compliance, unyielding'.
Admission, acknowledgment.
Assertion, statement.
Undertaking, beginning, commencement.
Action, proceeding, course of action, procedure; वयस्य का प्रतिपत्तिरत्र [M.4;] [Ku.5.42;] विषाद- लुप्तप्रतिपत्तिविस्मितं सैन्यम् [R.3.4] 'which did not know what course of action to follow through dismay'.
Performance, doing, proceeding with; प्रस्तुतप्रतिपत्तये [R.15.75.]
Resolution, determination; कैकेय्याः प्रतिपत्तिर्हि कथं स्यान्मम वेदने [Rām.2.22.16;] व्यवसायः प्रतिपत्तिनिष्ठुरः [R.8.65.]
News, intelligence; कर्मसिद्धावाशु प्रतिपत्तिमानय [Mu.4;] [Ś.6.]
Honour, respect, mark of distinction, respectful behaviour; सामान्यप्रतिपत्तिपूर्वकमियं दारेषु दृश्या त्वया [Ś.4.17;7.1;] [R.14.22;15.12;] तत् कस्मादेतस्मिन् महानुभावे प्रतिपत्तिमूढा तिष्ठसि [Nāg.1;] यत्स महानुभावो वाङ्मात्रेणापि अकृतप्रतिपत्तिः अदक्षिणेति मां संभावयिष्यति [Nāg.2.]
A method, means.
Intellect, intelligence.
Use, application.
Promotion, preferment, exaltation.
Fame, renown, reputation.
Boldness, assurance, confidence.
Conviction, proof.
A rite from which no advantage accrues.
The concluding portion of an action. (In Daṇḍaviveka, G. O. S.52, [p.259,] it means punishment of an offence.)
Disposing of a matter or a thing which has served the purpose of something else; यद् येन प्रयोजनेन सम्बद्ध- मुत्पद्यते तत् तदर्थमेव न्याय्यम् । तस्यान्यत्र गमने प्रतिपत्तिरित्येतदुपपद्यते ŚB. on [MS.4.2.19.] Also cf. यष हि न्यायो यदन्यत्र कृतार्थ- मन्यत्र प्रतिपाद्यत इति ŚB. on [MS.4.2.22;] cf. also प्रतिपत्तिश्च विविक्तकरणेन उपकरोति ŚB. on [MS.6.4.3.] Hence प्रतिपत्ति- कर्मन् means 'a mere disposal' (as opposed to अर्थकर्मन्); किं शाखाप्रहरणं प्रतिपत्तिकर्म उतार्थकर्मेति ŚB. on [MS.4.2.1.]
giving (दान); अपात्रे प्रतिपत्तिः; [Mb.12.26.31;] दानवारि- रसिकाय विभूतेर्वश्मि तेऽस्मि सुतरां प्रतिपत्तिम् [N.21.63.]
Remedy (प्रतिविधान); प्रतिपत्तिं कां प्रत्यपद्यन्त मामकाः [Mb.7.46.] 3. -Comp.
-दक्ष a.  a. knowing how to act.
-पटहः   a kind of kettle drum.
-पराङ्मुख a.  a. obstinate, unyielding; [Bk.]
-प्रदानम्   Conferring promotion.
-भेदः   difference of view.
-विशारद a.  a. knowing how to act, skilful, clever; वायव्यमभिमन्त्र्याथ प्रतिपत्तिविशारदः [Mb.1.227.16.]

प्रतिपत्ति     

Shabda-Sagara | Sanskrit  English
प्रतिपत्ति  f.  (-त्तिः)
1. Fame, renown, reputation.
2. Gaining, getting, obtaining, acquirement.
3. Action, wordly practice or activity, as opposed to religious contemplation.
4. Use, application, profit. 5. Arrogance, audacity, confidence.
6. Knowledge, perception, observation, determination, ascertainment.
7. Elevation, exalta- tion, promotion, acquirement of rank or dignity.
8. Acknowledg- ment, assent, admission, aceptance.
9. Inspiring trust or confi- dence, satisfying, shewing in proof.
10. Respectful or affectionate behaviour.
11. Purpose, design.
12. Comprehending, includ- ing.
13. Distribution, disposal.
14. Giving, presentation.
15. Inte- llect, intelligence.
16. Inclination, tendency.
17. Method, means. 18. Promotion, preferment.
19. Proof, conviction.
20. Under- taking, commencement.
21. Resolution.
22. Procedure, act of proceeding.
23. Knowledge of what to do.
24. Blinding, mislead- ing, deceiving.
25. Throwing Ghee on the fire, or images into a sacred stream, or any similar rite from which no advantage is expected.
E. प्रति severally or towards, &c. पद् to go, aff. क्तिन् .
ROOTS:
प्रति पद् क्तिन् .

Related Words

प्रतिपत्ति   monstrance   demonstration   प्रतिपत्तिपराङ्मुख   प्रतिपत्तिपटह   प्रतिपत्तिमत्   acknowledge   accept   concede   अप्रतिपत्ति   सम्प्रतिपत्ति   repute   honor   dignity   recognize   noble   admit   agree   promote   import   lift   विषाद   rank   recover   step   prefer   rise   विशेष   अर्थ   હિલાલ્ શુક્લ પક્ષની શરુના ત્રણ-ચાર દિવસનો મુખ્યત   ନବୀକରଣଯୋଗ୍ୟ ନୂଆ ବା   વાહિની લોકોનો એ સમૂહ જેની પાસે પ્રભાવી કાર્યો કરવાની શક્તિ કે   સર્જરી એ શાસ્ત્ર જેમાં શરીરના   ન્યાસલેખ તે પાત્ર કે કાગળ જેમાં કોઇ વસ્તુને   બખૂબી સારી રીતે:"તેણે પોતાની જવાબદારી   ਆੜਤੀ ਅਪੂਰਨ ਨੂੰ ਪੂਰਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ   బొప్పాయిచెట్టు. అది ఒక   लोरसोर जायै जाय फेंजानाय नङा एबा जाय गंग्लायथाव नङा:"सिकन्दरनि खाथियाव पोरसा गोरा जायो   आनाव सोरनिबा बिजिरनायाव बिनि बिमानि फिसाजो एबा मादै   भाजप भाजपाची मजुरी:"पसरकार रोटयांची भाजणी म्हूण धा रुपया मागता   नागरिकता कुनै स्थान   ३।। कोटी      ۔۔۔۔۔۔۔۔   ۔گوڑ سنکرمن      0      00   ૦૦   ୦୦   000   ০০০   ૦૦૦   ୦୦୦   00000   ০০০০০   0000000   00000000000   00000000000000000   000 பில்லியன்   000 மனித ஆண்டுகள்   1                  1/16 ರೂಪಾಯಿ   1/20   1/3   ૧।।   10   १०   ১০   ੧੦   ૧૦   ୧୦   ൧൦   100   ۱٠٠   १००   ১০০   ੧੦੦   ૧૦૦   ୧୦୦   1000   १०००   ১০০০   ੧੦੦੦   ૧૦૦૦   ୧୦୦୦   10000   १००००   ১০০০০   ੧੦੦੦੦   ૧૦૦૦૦   ୧୦୦୦୦   100000   ۱٠٠٠٠٠   
Folder  Page  Word/Phrase  Person

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP