नाना

{ nānā }

हिन्दी (hindi) WN

noun  माँ के पिता   Ex. मेरे नाना अध्यापक हैं ।

ONTOLOGY:

व्यक्ति (Person) ➜ स्तनपायी (Mammal) ➜ जन्तु (Fauna) ➜ सजीव (Animate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

मातामह जद

Wordnet:

asm অধ্যাপক

bd आबौ

ben দাদু

guj નાના

kas ماجہِ بٕڑِبَب

kok आजो

mal അമ്മച്ഛന്‍

mni ꯏꯃꯥ꯭ꯄꯣꯛꯄꯥ꯭ꯏꯄꯨ

nep हजुरबा

pan ਨਾਨਾ

san मातामह

tel తాతయ్య

urd نانا

See : पुदीना, विविध

A dictionary, Marathi and English

A respectful term of compellation or mention, originally, for a person of the name नारायण, and now for a person in general. It is affixed to the name or used alone; as चिंतोपंत नाना, नाना आले-गेले-बस- ले. See व्यावहारिकनांव.
nānā m A tree, Lagerstroemia parviflora. Grah.
nānā m No! no!; prohibiting, disallowing: also refusing or declining. v कर.
Many, several, various. Compounds are endless; as नानारूप, नानावर्ण, नानाविध, नानाप्रकार, नानारस, नानाराग, नानाध्वनि.

Aryabhushan School Dictionary

 m  A respectful term of compellation or mention, originally, for a person of the name नारायण, and now for a person in general.
 m  No! no! prohibiting, disallowing: also refusing or declining.
a ind   Many, several, various. Compounds are endless; as नानारूप, नानाध्वनि, नानाविध, नानाप्रकार, नानारस, नानाराग.

मराठी पर्यायी शब्दकोश

वि.  अनेक प्रकारचे , निरनिराळे , परीपरीचे , बहुविध , भिन्नभिन्न , विविध ;
वि.  अनेक , पुष्कळ .

मराठी (Marathi) WN

See : अनेक

महाराष्ट्र शब्दकोश

 पु. १ नारायण या नांवाचे आदरार्थी संक्षिप्त रुप . २ टोपणनांव , एखाद्याच्या नांवापुढे किंवा स्वतंत्रहि योजतात . जसेः - चिंतोपंत नाना ; नाना आले इ० . ४ ( खा . ) आजा [ ध्व . बालभाषा ; हिं . नाना = आईच बाप . तुल० सं . नना = आई ] नानी - स्त्री . १ ( खा . ) आजी . २ वडील वृद्ध बायकांसंबंधी आदरार्थी शब्द . [ हिं . तुल० सं . नना = आई ; इं . नॅनी = दाई ]
 पु. नाही , नाही ; नकारार्थी शब्द ; निषेध . नाकबूली , नाकारणे , परवानगी न देणे इ० बद्दल शब्दप्रयोग . ( क्रि० करणे ). [ सं . न , न ]
वि.  १ पुष्कळ ; अनेक . जन्म घेईन मी नाना । बहु सोसीन यातना । - तुगा ११४६ . २ निरनिराळे ; बहुविध ; विविध ; भिन्नभिन्न . नाना देव्हारा प्रसीध्धु । जे बहुत आइको मंत्रसिध्धु । - ऋ ६७ . नानारुप - वर्ण - रस इ० [ सं . ] सामाशब्द -
 पु. एक झाड . नाणा पहा .
०त्व वि.  अनेकत्व . - एभा ११ . ४३३ .
०परी   क्रिवि . अनेकप्रकारे . क्रियेवीण नानापरी बोलिजेते । - राम १०४ .
०प्रकार   पुअव . विविधजाति , तर्‍हा , प्रकार .
०प्रकार   - ( ल . ) रागाचे सर्व आविर्भाव व कृत्ये करणे ; रागाने जळफळणे , आदळआपट करणे .
करणे   - ( ल . ) रागाचे सर्व आविर्भाव व कृत्ये करणे ; रागाने जळफळणे , आदळआपट करणे .
०प्रकारचा वि.  सहस्त्रवधि , हजार प्रकारचा .
०मत  न. लौकिक अभिप्राय . २ मतवैचित्र ; मतांचे प्रकार .
०रत्नवसुंधरा  स्त्री. ( प्र . ) बहुरत्नावसुंधरा . अनेक बहुमोल रत्नांनी भरलेली पृथ्वी . जेव्हां एखादी आश्चर्यकारक गोष्ट घडते तेव्हां ती पाहतांना किंवा नमूद करतांना हा शब्द योजतात . पिंडे पिंडे मतिर्भिन्ना । तुंडे तुंडे सरस्वति । देशदेशे विभाषास्यात । नानारत्नावसुंधरा ।
०वाडे   क्रिवि . पुष्कळ प्रसंगी ; अनेक वेळां .
०विध वि.  अनेक प्रकारचे . - ज्ञा ७ . ३७ .

नेपाली (Nepali) WN

See : अनेक, असङ्ख्य

A Sanskrit English Dictionary

नाना  f.  2. (See नान) f. coin (= = नाणक), [Hcat.]
नाना  mfn.  1. ind. ( [Pāṇ. 5-2, 27]; g. स्वरादि) differently, variously, distinctly, separately, (often used as an adj. = various, different, distinct from [with instr. e.g. विश्वं न नाना शम्भुना, ‘the Universe is not distinct from Ś°’ [Vop.]; rarely mfn. e.g. नारीषु नानासु, [Pañcar.]] esp. in comp.; cf. below), [RV.] &c. &c.

The Practical Sanskrit-English Dictionary

नाना [nānā]   ind.
In different places, in different ways, manifoldly, variously; मृत्योः स मृत्युमाप्नोति य इह नानेव पश्यति ।
Distinctly, separately.
Without (= विना; with acc., instr. or abl.); नाना नारीं निष्फला लोकयात्रा Vop.; (विश्वं) न नाना शंभुना रामात् वर्षेणाधोक्षजोवर ibid.
(Used as an adjective at the beginning of comp.) Manifold, various, sundry, different, diverse; नानाफलैः फलति कल्पलतेव भूमिः [Bh.2.46;] नानाशस्त्रप्रहरणाः सर्वे युद्धविशारदाः [Bg.1.9;] [Ms.9.148.] -Comp.
-अत्ययः a.  a. of different kinds, manifold, diverse.
-अर्थ   a.
having different aims or objects.
having different meanings, homonymous (as a word).
-आत्मवादिन् a.  a. maintaining the Sāṅkhya doctrine that each individual has a soul distinct from the universal spirit.
-आश्रय a.  a. of many abodes; नानाश्रया प्रकृतिः Sāṅ. [K.62.]
-कारम्   ind. having done variously; [P.III.4.62.] Kāśi.
-ग्रहः   taking separately.
-जातीय a.  a. of diverse kinds or sorts.
-धर्मन् a.  a. having different customs.
-ध्वनिः   a musical instrument producing more than one sound.
-भाव a.  a. various, manifold.
-रस a.  a. of different or varying tastes; त्रैगुण्यो- द्भवमत्र लोकचरितं नानारसं दृश्यते [M.1.4.]
-रूप a.  a. of different forms, diverse, multiform, various.
-वर्ण a.  a. of different colours.
-विध a.  a. of various sorts, diverse, manifold.म् ind. in various ways.
-वीर्य a.  a. having manifold energy.

Shabda-Sagara

नाना   ind.
1. Without, except.
2. Many, various.
3. Double or two-fold.
E. नञ् negative, and नाञ् aff.

ROOTS:

नञ् नाञ्

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

See : अनेक, अनेक