भजन - १९६
जगचालक जगदीशा ! ऎकी करुणा-वाणि परेशा ! ॥धृ॥
विश्व तुझी रचना ही सारी, सुंदर सकल गुणेशा ! ।
अलंकारकृति नवी विलसते, भिन्न जीवाची ईशा ! ॥ ऎकी ०॥१॥
मोहविते नयनाला निर्मळ, सुरस सरस ही नीशा ।
तेजवितो जगताला भानू, जिववी जीव हमेशा ॥ ऎकी ०॥२॥
निसर्ग करितो कार्य सुशोभित, ज्या त्या देश-विदेशा ।
सकल कला ही तुझिया सत्ते, चालतसे सर्वेशा ! ॥ ऎकी ०॥३॥
तुकड्यादास म्हणे हा निश्चय, गति पुराणि नरेशा ! ।
ऎसे असता भारत-भूची, का सोडियली आशा ? ॥ ऎकी ०॥४॥
भजन - १९७
ओरडुनी सांगावे ? देवा ! काय तुम्हा नच ठावे ? ॥धृ॥
तारुण्याचे कठिण प्रसंगी, मन चोहिकडे धावे ।
जप-तप-साधन काय करी हे ? चित्त भ्रमे बहिरावे ॥ देवा ! ॥१॥
संत-समागम पुराण-पोथी, जरी ऎकण्या जावे ।
निद्रा डाकिण बळेच निजवी, हृदया बोध न पावे ॥ देवा ! ॥२॥
तुकड्यादास म्हणे अम्हि ऎसे, साथि कुणाला घ्यावे ?
तुझ्या कृपेविण सर्व शीण हा, वदलो सत्य स्वभावे ॥ देवा ! ॥३॥
भजन - १९८
पावन करि यदुराया ! दीना येइ अता ताराया ॥धृ॥
कठिण संकटे भारतभूवर, किति सांगावे सदया ! ।
माप होइन गणती करिता, तूच जाणता सखया ! ॥ दीना ०॥१॥
जिकडे तिकडे अधर्म झाला, कलि आला बुडवाया ।
नीति नेम तो कोणि न जाणे, भ्रष्ट जनांची काया ॥ दीना ०॥२॥
जिवा जिवाशी द्रोह मोह अति, मरती स्वार्थ कराया ? ।
आपण बुडुनी दुसर्या बुडवी, पापाचरणी वाया ॥ दीना ०॥३॥
तुकड्यादास म्हणे तुजवाचुनि, कोण उध्दरिल काया ।
आवर हा प्रभु ! तुझा तमाशा, अती कठिण तव माया ॥ दीना ० ॥४॥
भजन - १९९
अवघड घाट भवाचा, चढता होतो थाट जिवाचा ॥धृ॥
कर्म-नदीची धार उफाळे, लाटसमूह मनाचा ।
कामक्रोध-मद-मत्सर मासे, करिती नाश तनाचा ॥ चढता ॥१॥
विषय-भोवरा गरगर फिरवी, धाक न ठेवि कुणाचा ।
जरा भटकता आडमार्गि कुणि, सररर ओढति खाचा ॥ चढता ॥२॥
तुकड्यादास म्हणे तो तरला, होइल भक्त गुरुचा ।
नाहि तरी चौर्यांशी भ्रमणे, घात करी नेमाचा ॥ चढता ॥३॥
भजन - २००
काय कुणाचे नेशी ? अंती तूच गती भोगियशी ॥धृ॥
सांगति संत गोड उपदेशा, दूर तया टाळियशी ।
अनुभव आल्या वेळ नुरे मग, जाशिल कोणापाशी ? ॥ अंती ०॥१॥
संसाराचे वीष गोड हे, वाटे क्षणि अपुल्यासी ।
हताश होशिल या भोगाने, दुःखरूप मग होशी ॥ अंती ०॥२॥
स्त्री-पुत्रादिक पाहति मौजा, लावि सगाई खासी ।
लीन इंद्रिये होतिल जेव्हा, पळतिल दूर घरासी ॥ अंती ०॥३॥
साध साध रे ! काहि तरी, ही वेळ काय खोवियशी ? ।
तुकड्यादास म्हणे प्रभुराया, घे धरुनी हृदयाशी ॥ अंती ०॥४॥