Dictionaries | References प प्रचेतस् { pracētas, pracetas } Script: Devanagari Meaning Related Words Rate this meaning Thank you! 👍 प्रचेतस् Puranic Encyclopaedia | English English | | PRACETAS The emperor Pṛthu, had two virtuous sons named Antardhāna and Vādī. Antardhāna got a son named Havirdhāna of his wife Śikhaṇḍinī. Dhiṣaṇā of the race of agni became the wife of Havirdhāna she got of Havirdhāna six sons named Prācīnabarhis, Śukra, Gaya, Kṛṣṇa Vraja and Ajina. [Chapter 14, Aṁśa 1, Viṣṇu Purāṇa] . Prācīnabarhis had ten sons named Pracetas. they were Prajāpatis. Dakṣa was born of the ten Prajāpatis to Vārkṣī alias Māriṣā. therefore he got the name Prācetas. [Śloka 5, Chapter 75, Ādi Parva] . Rate this meaning Thank you! 👍 प्रचेतस् प्राचीन चरित्रकोश | Hindi Hindi | | प्रचेतस् n. एक प्रजापति, जो ब्रह्मा के मानसपुत्रों में से एक था [वायु.६५.५३-५४] ।प्रचेतस् (आंगिरस) n. एक वैदिक सूक्तद्रष्टा [ऋ.१०.१६४] ।प्रचेतस् II. n. प्राचीनबर्हिष तथा समुद्रतनया सवर्णा के दस पुत्रों का सामूहिक नाम । भागवत में इसके माता का नाम शतद्रुती दिया गया है [भा.४.२४.१३] । ये दस प्रचेतस् धनुर्वेद में पारंगत थे [विष्णु.१.१४.६] ;[ह.वं.१.२.३३] । इन्होने समुद्रजल में रहकर दस हजार वर्षो तक तपस्या की । उस समय पृथ्वी पर जंगल ही जंगल थे । वृक्षों की वृद्धि को देखकर, प्रचेतस् जंगलों को नष्ट करने लगे । तब वृक्षों के अधिपति सोम ने इन्हें वृक्षों को नष्ट करने से रोका, तथा भेंट के रुप में वृक्षकन्या वार्क्षी अथवा मारिषा इन्हें अर्पित की (मारिषा देखिये) । दस प्रचेतसो द्वारा मारिषा से दक्ष नामक पुत्र हुआ । वही पुत्र दक्ष प्राचेतस तथा दक्ष प्रजापति नाम से प्रसिद्ध हुआ [विष्णु.१.१५-९] ;[ह.वं.१.२.४६] । इसी प्राचेतस दक्ष आगे चल कर ‘मैथुनज’ मानवसृष्टि का प्रारम्भ हुआ ।प्रचेतस् III. n. एक स्मृतिकार, जिसका निर्देश पराशरस्मृति में प्राप्त स्मृतिकारोंकी तालिका में दिया गया है । किंतु याज्ञवल्क्य स्मृति में इसका निर्देश उपलब्ध नहीं है । नित्यकर्म, श्राद्ध, अशौच, एवं प्रायश्चित के संबंध में प्रचेतस् के मतों के गद्य उद्धरण ‘मिताक्षरा’, ‘अपरार्क’ ‘स्मृतिचंद्रिका’’, एवं ‘हरदत्त’ [गौतम.२३] में प्राप्त है । अशौच एवं प्रायश्चित के संबंध में इसने अपने ‘बृहत्प्रचेतस’ नामक ग्रंथ में दिये मतों का निर्देश ‘मिताक्षरा’ [याज्ञ.३.२०.२६३-२६४] । ‘हरदत्त’ [गौतम. २२.१८] , तथा अपरार्क में किया हैं । ‘रसोइया, शिल्पकार, वैद्य, दासदासी, राजा एवं राजा का अधिकारवर्ग, इन लोगों को अशौचपालन करने की आवश्यकता नहीं है’ ऐसा इसका अभिमत था ---10--- । प्रचेतस् के इस श्लोक का मेघातिथि ने स्मृति की तरह निर्देश किया है [मनु.५.६०] । किंतु वहॉं प्रचेतस् के नाम का निर्देश नही किया गया है । इस उद्धरण से जाहिर है कि, मनुय एवं विष्णु जैसे श्रेष्ठ स्मृतिकारों में प्रचेतस् का निर्देश मेधातिथि के काल में हुआ करता हैं । इसके द्वारा लिखित ‘वृद्धप्रचेतस्’ नामक और भी ग्रंथ था, जिसके उद्धरण ‘मिताक्षरा’ एवं ‘अपरार्क’ में दिये गये है ।प्रचेतस् IV. n. लेखदेवों में से एक ।प्रचेतस् IX. n. वरुण का नामांतर [भा.७.१२.२८] ;[म.स.७.१४] ।प्रचेतस् V. n. पारावत देवों में से एक ।प्रचेतस् VI. n. प्रसूत देवों में से एक ।प्रचेतस् VII. n. (सो. द्रुह्यु.) एक राजा, जो भागवत के अनुसार ‘दुर्मन’ राजा का, विष्णु के अनुसार ‘दुर्गम’ का, एवं मत्स्य के अनुसार, ‘दुर्दम’ का पुत्र था । इसे ‘सुचेतस्’ नामांतर भी प्राप्त है । इसके प्राचेतस नामक सौ पुत्र थे, जो उत्तर दिशा में जा कर म्लेंच्छ लोगों के राजा बन गये । इस प्रकार इसका ‘द्रुह्यु’ वंश विनष्ट हो गया ।प्रचेतस् VIII. n. भार्गवकुल का एक मंत्रकार । Rate this meaning Thank you! 👍 प्रचेतस् A Sanskrit English Dictionary | Sanskrit English | | प्र-°चेतस् mfn. (प्र॑-) mfn. attentive, observant, mindful, clever, wise (said of the gods, esp. of अग्नि and the आदित्यs), [RV.] ; [AV.] ; [VS.] ; [TS.] ROOTS:प्र °चेतस्प्र (-) happy, delighted, [L.] प्र-°चेतस् m. (प्र॑-) m.epithet).">N. of वरुण, [Hariv.] ; [Kālid.] ; [BhP.] ROOTS:प्र °चेतस्प्र f. (-) epithet).">N. of a प्रजा-पति (an ancient sage and law-giver), [Mn. i, 35] (-स्मृतिf.epithet).">N. of wk.)प्र (-) epithet).">N. of a prince (son of दुदुह), [Hariv.] प्र (-) epithet).">N. of a son of दुर्यामन्, ---10--- प्र (-) epithet).">N. of a son of दुर्-मद, [BhP.] प्र (-) pl. (w.r.प्राच्°) epithet).">N. of the 10 sons of प्राचीन-बर्हिस् by a daughter of वरुण (they are the progenitors of दक्ष), [MBh.] ; [Hariv.] ; ---14--- Rate this meaning Thank you! 👍 प्रचेतस् The Practical Sanskrit-English Dictionary | Sanskrit English | | प्रचेतस् [pracētas] m. m. An epithet of Varuṇa; [Ku.2.21.] N. N. of an ancient sage and law-giver; [Ms.1.35.] Rate this meaning Thank you! 👍 प्रचेतस् Shabda-Sagara | Sanskrit English | | प्रचेतस् mfn. (-ताः-ताः-तः) happy, delighted. m. (-ताः) 1. VARUṆA, the regent of water. 2. The name of a saint and law-giver. m. plu. (-सः) The ten sons of PRACHĪNAVARHI by the daughter of VARUṆA, and the progenitors of DAKSHA. E. प्र best, first, चेतस् the heart. ROOTS:प्र चेतस् Related Words प्रचेतस् वार्क्षी बृहत्प्रचेतस् चंद्रवती सुचेतस् सवर्णी प्राचेतस महर्षि विभावरी प्राचीनबर्हि प्राचीनबर्हिस् saint पारावत दुर्मद इन्द्रिय लेख ऋषि दक्ष पितरः सोमवंश प्रजापति वाल्मीकि पृथु હિલાલ્ શુક્લ પક્ષની શરુના ત્રણ-ચાર દિવસનો મુખ્યત ନବୀକରଣଯୋଗ୍ୟ ନୂଆ ବା વાહિની લોકોનો એ સમૂહ જેની પાસે પ્રભાવી કાર્યો કરવાની શક્તિ કે સર્જરી એ શાસ્ત્ર જેમાં શરીરના ન્યાસલેખ તે પાત્ર કે કાગળ જેમાં કોઇ વસ્તુને બખૂબી સારી રીતે:"તેણે પોતાની જવાબદારી ਆੜਤੀ ਅਪੂਰਨ ਨੂੰ ਪੂਰਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ బొప్పాయిచెట్టు. అది ఒక लोरसोर जायै जाय फेंजानाय नङा एबा जाय गंग्लायथाव नङा:"सिकन्दरनि खाथियाव पोरसा गोरा जायो आनाव सोरनिबा बिजिरनायाव बिनि बिमानि फिसाजो एबा मादै भाजप भाजपाची मजुरी:"पसरकार रोटयांची भाजणी म्हूण धा रुपया मागता नागरिकता कुनै स्थान ३।। कोटी ঁ ۔۔۔۔۔۔۔۔ ۔گوڑ سنکرمن ॐ 0 ० 00 ૦૦ ୦୦ 000 ০০০ ૦૦૦ ୦୦୦ 00000 ০০০০০ 0000000 00000000000 00000000000000000 000 பில்லியன் 000 மனித ஆண்டுகள் 1 १ ১ ੧ ૧ ୧ 1/16 ರೂಪಾಯಿ 1/20 1/3 ૧।। 10 १० ১০ ੧੦ ૧૦ ୧୦ ൧൦ 100 ۱٠٠ १०० ১০০ ੧੦੦ ૧૦૦ ୧୦୦ 1000 १००० ১০০০ ੧੦੦੦ ૧૦૦૦ ୧୦୦୦ 10000 १०००० ১০০০০ ੧੦੦੦੦ ૧૦૦૦૦ ୧୦୦୦୦ 100000 ۱٠٠٠٠٠ १००००० ১০০০০০ ੧੦੦੦੦੦ ૧૦૦૦૦૦ 1000000 १०००००० Folder Page Word/Phrase Person Comments | अभिप्राय Comments written here will be public after appropriate moderation. Like us on Facebook to send us a private message. TOP