कुंकू

मराठी (Marathi) WN

noun  हळदीच्या कुड्यास लिंबू,टाकणखार इत्यादिंची पुटे देऊन,रंगवून त्याची केलेली लाल पूड   Ex. विवाहित स्त्रिया कपाळाला कुंकू लावतात

ONTOLOGY:

मानवकृति (Artifact) ➜ वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

Wordnet:

ben কুমকুম

guj કુમકુમ

hin कुमकुम

kan ಕುಂಕುಮ

kas کُم کُم

kok पिंजर

mal കുങ്കുമം

ori କୁମକୁମ

pan ਸੰਧੂਰ

san कुङ्कुमम्

tam குங்குமம்

tel కుంకుమ

urd کم کم , رولی , کمکم

महाराष्ट्र शब्दकोश

 न. एक मुलींचा खेळ . - मखे ३३८ .
 न. हळदीच्या कुड्यास लिंबु टाकणाखार इ० ची पुटें देऊन रंगवून त्याची केलेली लाल पुड . हें कुमारिका व विवाहित स्त्रिया आपल्या कपाळास लावतात . हें तेलांत मिसळुन डबींत भरून ठेवतात . ' बायकांना जसें कुंकू तसें पुरुषांना स्वातंत्र्य ' - दौ ५६ . ( सं . कुंकुम ) ( वाप्र .)
०अधिक   - वाढणें - कुंकु कमी होणें , संपणें पुसटणें .
होणें   - वाढणें - कुंकु कमी होणें , संपणें पुसटणें .
०जाणें    १ वैधव्य येणें . २ ( ल .) भरभराट , कीर्ति उत्कर्ष यांस ओहोटी लागणें ( धंदा व्यापार इ० )
०पुसुन   लावणें -( कुण ) ( सधवेनें ) नवर्‍याल सोडचिट्ठी देऊन पाट लावणें ; विधवेनें ; दुसरें लग्न करणे .
शेण   लावणें -( कुण ) ( सधवेनें ) नवर्‍याल सोडचिट्ठी देऊन पाट लावणें ; विधवेनें ; दुसरें लग्न करणे .
०बळकट   पुष्कळ दिवस सौभाग्य टिकणें ; नवर्‍याला दीर्घायुष्य होणें .
होणें   पुष्कळ दिवस सौभाग्य टिकणें ; नवर्‍याला दीर्घायुष्य होणें .
०लावणें   ( खा .) वधू पाहाण्याच्या वेळीं मुलाच्या बापानें अगर दुसर्‍या वडील माणसानें वधूला साखरपुडा देणें . ' शेनफड्याच्या पोरल्ये कुकू लावाल्यें मीन् माह्या भासा धरनगायी गेलतु ' ( खानदेशी )
०सरसें   - करणें - सौभाग्य कायम राहणें ; टिकणें .
होणे   - करणें - सौभाग्य कायम राहणें ; टिकणें .
०संरक्षणें   संरक्षण करणें - सौभाग्याची काळजी घेणे ; नवर्‍याची काळजी वाहणें ; जपणें . म्ह० बोडकीला कुंकू वांझेला कातबोळ कशाला पाहिजे ? = विधवेला कुंकुवाची उठाठेव . कशाला ? सामाशब्द - कुंकवाचा , कुंकवाला धनी - पु . नामधारी , सत्वहीन नवरा , मालक . ' इंदु - मला कुंकाअला धनी पाहिजे .' - भा ९० . कुंकुगोप चंदन - न . १ ( ल .) मिश्र विवाहाची संतति . २ ( ल .) चांगला न शिजलेला , गोळा झालेला भात .