अदस्

{ adas }

A Sanskrit English Dictionary

अदस्  n.  nom. mf. असौ॑ ( voc. अ॑सौ, [MaitrS.]) ( n.), ( opposed to इद॑म् q.v.), that, a certain
    then, xii, 1, 55"> [AV. xii, 1, 55].
अदस्  n. () ind. thus, so, there.

The Practical Sanskrit-English Dictionary

अदस् [adas] pron. a.pron. a.  pron. a. [न दस्यते उत्क्षिप्यते अङ्गुलिर्यत्र इदंतया निर्द्धारणाय पुरोवर्तिनि एवाङ्गुलिनिर्देशः संभवति नापुरो- वर्तिनि, न- दस्-क्विप् [Tv.] ] ( असौ m. f. अदः n.). That, (referring to a person or thing not present or near the speaker) ( विप्रकृष्ट or परोक्ष); इदमस्तु सन्निकृष्टं समीप- तरवर्ति चैतदो रूपम् । अदसस्तु विप्रकृष्टं तदिति परोक्षे विजानीयात् ॥ अमुष्य विद्या रसनाग्रनर्तकी [N.1.5;] असौ नामाऽहमस्मीति स्वनाम परिकीर्तयेत् [Ms.2.122.] I am that person, so and so ( giving the name); असावहमिति ब्रूयात् 13,216; [Y. 1.26.] अदस् is, however, often used with reference to प्रत्यक्ष or सन्निकृष्ट objects &c. in the sense of ' this here', 'yonder'. असौ सरण्यः सरणोन्मुखानाम् [R.6.21.] (असाविति पुरोवर्तिनो निर्देशः Malli.); अमी रथ्याः [Ś.1.8.;] अमी वह्नयः 4.18;7.11. it is often used in the sense of तत् as a correlative of यत्; हिंसारतश्च यो नित्यं नेहासौ सुखमेधते [Ms. 4.17.] he, who &c. But when it immediately follows the relative pronoun (योऽसौ, ये अमी &c.) it conveys the sense of प्रसिद्ध ' well- known', 'celebrated', 'renowned'; योऽसावतीन्द्रियग्राह्यः सूक्ष्मोऽव्यक्तः सनातनः [Ms.1.7;] योऽसौ कुमार- सेवको नाम [Mu.3;] योऽसौ चोरः [Dk.68;] sometimes अदस् used by itself conveys this sense; विधुरपि विधियोगाद् ग्रस्यते राहुणाऽसौ that (so well- known to us all) moon too. see the word तद् also and the quotations from K. P.-ind. there, at that time, then, thus, ever; correlative to some pronominal forms; यदादः, यत्रादः whenever, whereever &c. By अदोऽनुपदेशे [P.1.4.7.] अदस् has the force of a ( गति) preposition when no direction to another is implied; अदःकृत्य अदःकृतम्; । परं प्रत्युपदेशे तु अदःकृत्वा अदःकुरु । [Sk.]