चिकण

A dictionary, Marathi and English

Hard--stone: tough--wood: strong or stout--cloth, thread, paper: hardy, enduring, firm; capable of sustaining toil and privations--man or beast. 2 fig. Substantial; having some wealth or property. 3 Unctuous--soil or particular earths: also gummy, glutinous &c. 4 Thick, rich, butyraceous--milk or the animal yielding it. 5 Miserly, close-fisted, fast-griping.

Aryabhushan School Dictionary

a   Hard; tough. Fig. miserly; unctuous.

महाराष्ट्र शब्दकोश

वि.  १ कठिण ( दगड ); चिवट ( लांकूड ); मजबूत ( कापड , कागद . दोरा ); कणखर ; दमदार ; कसदार ( मनुष्य , जनावर ). २ द्रव्यसंपन्न ( मनुष्य ). ३ चिकट ; स्निग्ध ( जमीन ). ४ ज्यांत कस विशेष आहे असें ( दूध ) किंवा असें दूध देणारी ( गाय ). ५ कंजूष ; चिक्कू ; कृपण . ६ गुळगुळीत . [ चिकट ] सामाशब्द - कांकडी - स्त्री . तवसें ; एक प्रकारची कांकडी . - कृषि ५८२ .
०खडू  पु. पांढरी माती ; एक प्रकारचा शाडू .
०चोपडा वि.  १ स्निग्ध ; चिकट ( जमीन ). २ गुळगुळीत ( दगड , कागद , लांकूड ). ३ मऊ , चिवट मजबूत ( रेशीम ) ४ चकचकीत ; पॉलिश केलेलें .
०चोपडें  न. जास्त तेल किंवा चरबी असलेलें स्निग्ध खाद्य , ओशट पदार्थ ( तेल , चरबी इ० चा ).
०जमीन  स्त्री. जिला चिकटपणा फार असतो अशी जमीन ; जींत वीस भागापेक्षां रेतीचा भाग कमी असतो , व ऐशीं भागांपेक्षां चिकणमातीचा भाग अधिक असतो अशी जमीन . - कृषि १६ .
०माती  स्त्री. फार चिकटपणा अंगीं असलेली माती ; अल्युमिना व सिलीका यांच्या मिश्रणानें बनलेली माती . - पदाव ३७ . - वट - वि . ओशट ; चिकट ( जमीन ).
०सुपारी  स्त्री. झाडावरून कच्ची काढून दुधांत शिजवून वाळविलेली सुपारी . चिकणसुपारी कात जो केवडयाचा [ सं . चिक्कण ]

मराठी वाक्संप्रदाय - वाक्यप्रचार

चिकण मातीला ओल फार, करंट्या माणसाला बोल फार
चिकण माती लवकर वाळत नाही त्‍यामुळे तिचा चिकटपणा जात नाही, त्‍याप्रमाणें करंटा मनुष्‍य फार बडबड करून आपले दैन्य उघड करीत असतो.