Dictionaries | References

बन्ध

   { bandhḥ }
Script: Devanagari

बन्ध     

हिन्दी (hindi) WN | Hindi  Hindi
See : गाँठ, आसक्ति, कैद, बंधन, बंद, तनी, बंधन, रतिबंध, धुस्स, फीता, बंद, साहित्य सृजन, बंध

बन्ध     

A Sanskrit English Dictionary | Sanskrit  English
बन्ध  m. m. binding, tying, a bond, tie, chain, fetter, [RV.] &c. &c.
a ligature, bandage, [Suśr.]
damming up (a river), [MārkP.]
capture, arrest, imprisonment, custody, [Mn.] ; [MBh.] &c.
connection or intercourse with (comp.), [Pañcat.] ; [BhP.] (ifc. = connected with, conducive to, [MBh.] )
putting together, uniting, contracting, combining, forming, producing, [MBh.] ; [Kāv.] &c.
joining (the hollowed hands), [Ragh.]
°धे-√ स्था   anything deposited ( = to remain deposited), [Campak.]
ROOTS:
°धे √ स्था
a deposit, pledge, [Rājat.]
any configuration or position of the body (esp. of the hands and feet), [Ragh.] ; [Kum.]
a partic. mode of sexual union (there are said to be 16, 18, 36, or even 84 [L.] ), [Caur.]
constructing, building (of a bridge &c.), [MBh.] ; [Rājat.]
bridging over (the sea), [Vcar.]
knitting (the brows), [Rājat.]
fixing, directing (mind, eyes, &c.), [Cat.]
assumption, obtainment (of a body), [Ragh.]
(ifc.) conceiving, cherishing, feeling, betraying, [Hariv.] ; [Kālid.]
a border, framework, inclosure, receptacle, [L.]
a sinew, tendon, [L.]
the body, [L.]
मुक्ति   (in phil.) mundane bondage, attachment to this world, [ŚvetUp.] ; [Bhag.] &c. (opp. to , मोक्ष, ‘final emancipation’, and regarded in the सांख्य as threefold, viz.प्रकृति-, वैकारिक-, and दक्षिणा-ब्°)
combination of sounds (in rhet.), construction or arrangement of words, [Kāvyâd.] ; [Pratāp.]
arrangement of a stanza in a partic. shape, [Kpr.]
arrangement of musical sounds, composition, [Śatr.]
a disease which prevents the eyelids from quite closing, [Suśr.]
पञ्च   (ifc. with numerals) a part (cf.-, दश-ब्°).

बन्ध     

बन्धः [bandhḥ]   [बन्ध्-घञ्]
A tie, bond (in general) (आशा- बन्ध &c.).
A hair-band, fillet; रतिविगलितबन्धे केशहस्ते सुकेश्याः (सति) [V.4.22;] [Ś.1.29.]
A chain, fetter.
Fettering, confining, imprisoning, confinement, imprisonment; बन्धं चानिच्छता घोरं त्वयासौ पुरुषर्षभ [Rām.5.] 21.19; अधार्मिकं त्रिभिर्न्यायैर्निगृह्णीयात् प्रयत्नतः । निरोधनेन बन्धेन विविधेन वधेन च ॥ [Ms.8.31.]
Catching, capturing, catching hold of; गजबन्ध [R.16.2.]
(a) Forming, constructing, arranging; सर्गबन्धो महाकाव्यम् [S. D.6.] (b) Building, erecting.
Feeling, conceiving, cherishing; हे राजानस्त्यजत सुकविप्रेमबन्धे विरोधम् [Vikr.18.17;] [R.6.81.]
Connection, union, intercourse.
Joining or folding together, combining; प्रासादवातायनदृश्यबन्धैः साकेतनार्योऽ- ञ्जलिभिः प्रणेमुः [R.14.13;] अञ्जलिबन्धः &c.
A bandage, ligature.
Agreement, harmony.
Manifestation, display, exhibition; मनसिजतरुपुष्पं रागबन्धप्रवालम् (यौवनम्) [R.18.52.]
Bondage, confinement to this world (opp. मुक्ति which is 'complete emancipation from the trammels of the world'); बन्धं मोक्षं च या वेत्ति बुद्धिः सा पार्थ सात्त्विकी [Bg.18.3;] बन्धोन्मुक्त्यै खलु मखमुखान् कुर्वते कर्मपाशान् [Bv.4.21;] [R.13.58;18.7.]
Result, consequence.
A position, posture in general; आसनबन्धधीरः [R.2.] 6; पर्यङ्कबन्धस्थिरपूर्वकायम् [Ku.3.45,59.]
A particular position in sexual intercourse, or a particular mode of sexual enjoyment (these are said in Ratimañjarī to be 16, but other writers increase the number to 84).
A border, frame-work.
Arrangement of a stanza in a particular shape; e. g. खड्गबन्ध, पद्मबन्ध, मुरजबन्ध (vide [K. P.9.] ad loc.).
A sinew, tendon.
The body.
A deposit, pledge.
An embankment, throwing a bridge across (a river).
A disease in which the eyelids cannot be wholly closed. -Comp.
-करणम्   fettering, imprisoning.
-कर्तृ  m. m. a binder, fetterer.
-तन्त्रम्   a complete army containing the four necessary elements, i. e. elephants, horses, chariots and footmen.
-नृत्यम्   a kind of dance-पारुष्यम् forced or unnatural construction of words.-मुद्रा impression or mark of fetters.
-स्तम्भः   a post to which an animal (e. g. an elephat) is tied.

बन्ध     

Shabda-Sagara | Sanskrit  English
बन्ध   r. 9th. cl. (बध्नाति)
r. 10th cl. (बन्धयति-ते) To bind or tie;
with आङ् prefixed. To loosen, to let loose.
With अनु,
1. To follow.
2. To be affixed or attached to.
With नि, to disunite.
With सम्, to connect.
बन्ध  m.  (-न्धः)
1. A pledge, a deposit.
2. A binding, a tie or fetter, &c. 3. Binding, tying.
4. The body.
5. Joining.
6. Forming.
7. A li- gature, a bandage.
8. Connection, intercourse.
9. Agreement, union.
10. Result.
11. Border, frame-work.
12. The body.
13. Manifestation, display.
14. Bondage, (opposite to annihilation.) 15. A posture.
16. The different forms of sexual intercourse men- tioned in Kāma Shāstra.
17. Feeling.
18. Laying snares.
19. A stanza which can be arranged in a particular shape, as “Padma bandha,” &c.
E. बन्ध् to tie, aff. अच् .
ROOTS:
बन्ध् अच् .

Related Words

आयनिक बंध   आयनिक बन्ध   बन्ध   ಅಯಾನಿಕ ಬಂಧ   खड्ग बन्ध   shoelace   shoe lace   shoestring   shoe-string   रासायनिक बन्ध   रति-बन्ध   वचन-बन्ध   tape   चक्रजाति   भ्रूकुटीरचना   पद्मजाति   वर्त्मविबन्धक   वर्त्मावबन्धक   वर्त्मावरोह   आसिबन्धिक   पुच्छोटिका   सबन्धक   मोचिन्   निष्टि   मत्स्यबन्धिन्   आंकबंदी   अपशुबन्धयाजिन्   विपरीतक   सेतुसरणि   मोचनक   पाशुबन्धिक   चर्म्मवन्ध   वसुबन्धु   करिबन्ध   कुबन्ध   साम्बन्धिक   रासायनिक बंध   पाशुबन्धक   रंजा-फेस्ला   रजोबन्ध   पत्रबन्ध   लौहबन्ध   उपरीतक   अवक्रामिन्   पाशबन्ध   आशाबन्ध   चक्कलक   सुबन्ध   हविर्यज्ञसंस्था   दृढबन्धिनी   पञ्चबन्ध   पद्मबन्ध   प्रतिब   incarcerate   leash   अपित्   खायसो   सुबद्ध   मुष्टिबन्ध   बन्धित्र   सर्गबन्ध   मणिबन्ध   jail   अनुबन्ध्य   उद्बन्ध   भृकुटी   भ्रुकुटि   भ्रुकुटी   निर्ब्ब   यन्त्रणम्   प्रतिबन्धक   आबन्ध   सुतल   भृकुटि   सेतुबन्ध   प्रतिबन्ध   आबद्ध   अबध्य   निबंध   अपनी   आहार्य   सम्बन्ध   अनुबन्ध   बन्ध्   कबन्ध   बंद   संधि   હિલાલ્ શુક્લ પક્ષની શરુના ત્રણ-ચાર દિવસનો મુખ્યત   ନବୀକରଣଯୋଗ୍ୟ ନୂଆ ବା   વાહિની લોકોનો એ સમૂહ જેની પાસે પ્રભાવી કાર્યો કરવાની શક્તિ કે   સર્જરી એ શાસ્ત્ર જેમાં શરીરના   ન્યાસલેખ તે પાત્ર કે કાગળ જેમાં કોઇ વસ્તુને   બખૂબી સારી રીતે:"તેણે પોતાની જવાબદારી   ਆੜਤੀ ਅਪੂਰਨ ਨੂੰ ਪੂਰਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ   బొప్పాయిచెట్టు. అది ఒక   लोरसोर जायै जाय फेंजानाय नङा एबा जाय गंग्लायथाव नङा:"सिकन्दरनि खाथियाव पोरसा गोरा जायो   आनाव सोरनिबा बिजिरनायाव बिनि बिमानि फिसाजो एबा मादै   भाजप भाजपाची मजुरी:"पसरकार रोटयांची भाजणी म्हूण धा रुपया मागता   नागरिकता कुनै स्थान   ३।। कोटी   
Folder  Page  Word/Phrase  Person

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP