|
दन्तः [dantḥ] [दम्-तन् [Uṇ.3.86] ]
A tooth, tusk, fang (as of serpents, beasts &c.); वदसि यदि किञ्चिदपि दन्तरुचिकौमुदी हरति दरतिमिरमतिघोरम् [Gīt.1;] सर्पदन्त, वराह˚ &c.
An elephant's tusk, ivory; ˚पाञ्चालिका [Māl.1.5.]
The point of an arrow.
The peak of a mountain.
The side or ridge of a mountain.
The number thirty-two.
A bower, an arbour (कुञ्ज); 'दन्तो निकुञ्जे दशने' इति विश्वः [Śi.4.4.] -Comp.
-अग्रम् the point of a tooth.-अन्तरम् the space between the teeth.
-अरुणः an elephant in the ninth year; [Mātaṅga. L.5.1.]
-अर्बुदः, -दम् gumboil.
आघातः a bite.
the citron tree.
-आयुधः a hog.
-आलयः the month.
-आलिका, -आली a horse's bridle; दन्तालिकाधरणनिश्चलपाणियुग्मम् [Śi.5.56.]
-उच्छिष्टम् the remains of food lodged between the teeth.
-उद्भेदः dentition.
-उलूखलिकः, -खलिन् m. m. one who uses his teeth for a mortar, (grinding grain to be eaten between his teeth), an anchorite; cf. [Ms.6.17;] [Rām.3.6;] [Mb.13.141.14.]
-कर्षणः a lime of citron tree.
-कारः an artist who works in ivory; [Rām.2.83.13.]
-काष्ठम् a piece of stick or twig used as a tooth-brush.
-कीलः a kind of tooth-like joinery; [Māna.17.177.]
-कूरः fight (कूरमन्नं दन्ताः क्रोधावेशात् कूरवच्चर्व्यन्तेऽस्मिन्निति सङ्ग्रामः Com. of नीलकण्ठ); माद्रीपुत्रः सहदेवः कलिङ्गान् समागतानजयद् दन्तकूरे [Mb.5.23.24.]
-ग्राहिन् a. a. injuring the teeth, causing them to decay.
-घर्षः chattering or grinding the teeth.-घातः a bite.
-चालः looseness of the teeth.
-छदः a lip; वारंवारमुदारशीत्कृतकृतो दन्तच्छदान् पीडयन् [Bh.1.43;] [Ṛs.4.] 12.
-जन्मन् n. n. growth of the teeth; आदन्तजन्मनः [Y.3.23] -जात a. (a child) that is teething; [Ms.5.58.]
-जाहम् the root of a tooth.
वेष्टः the gums; [Y.3.96.]
a ring round the tusk of an elephant; [Mb.7.9.19.]
a tumor of the gums.
-वैदर्भः loosening of the teeth through external injury.
-व्यसनम् fracture of the teeth.-व्यापारः ivory work; [K.]
-शङ्कुः a pair of pincers for drawing out teeth.
-शठ a. a. sour, acid.
(ठः) sourness, acidity.
N. N. of several trees with acid fruit like the citron, tamarind, wood-apple.
-शर्करा tartar of the teeth.
-शाणः a kind of tooth-powder, dentifrice.
शिरा a back or double tooth.
the gum
-शूलः, -लम् tooth-ache.
-शोधनिः f. f. a tooth-pick.-शोफः swelling of s.
-संघर्षः gnashing or rubbing together the teeth.
-हर्षः morbid sensitiveness of the teeth (as when they are set on edge).
-हर्षकः the citron tree.
धावः, धावनम् cleaning or washing the teeth; अभ्यङ्गोन्मर्दनादर्शदन्तधावाभिषेचनम् [Bhāg.11.] 27.35.
a tooth-brush.
(नः) the Bakula tree.
the Khadira tree.
-पत्रम् a sort of ear-ornament; विलासिनीविभ्रमदन्तपत्रम् [R.6.17;] [Ku.7.23;] (often used in Kādambarī). Den. दन्तपत्रति = represents the earring (दन्तपत्र); पाण्डुच्छत्रति दन्तपत्रति वियल्लक्ष्मीकुरङ्गीदृशः [P. R.7.62.]
-पत्रकम् an ear-ornament.
a Kunda flower.
पत्रिका an ear-ornament. विदग्धलीलोचितदन्त- पत्रिका [Śi.1.6.]
Kunda.
a comb; [Mb.1.3.157] com.
पवनम् a tooth-brush.
cleaning or washing the teeth.
-पाञ्चालिका an ivory doll; स्तन्यत्यागात्प्रभृति सुमुखी दन्तपाञ्चालिकेव क्रीडायोगं तदनु विनयं प्रापिता वर्धिता च [Māl.1.5.] -पातः the falling out of the teeth; [Bṛi. S.66.5.]
-पालिः f. f. an ivory hilt (of a sword).
पाली the point of a tooth.
the gums; [Bṛi. S.68.97.]
-पुप्पुटः, -टकः gum-boil.
पुष्पम् the Kunda flower.
fruit of the clearingnut plant (कतकफल).
-प्रक्षालनम् washing the teeth.-प्रवेष्टम् sheath of an elephant's tusk; [Mātaṅga L.5.4;] ऊर्ध्वार्धासिच्छिन्नदन्तप्रवेष्टम् [Śi.18.47.]
-फलः the wood-apple tree. (-ला) long pepper.
-बीजः, बीजकः Pomegranate.
भागः the fore-part of an elephant's head (where the tusks appear).
part of a tooth.-मलम्,
-रजस् n. n. the tartar of the teeth.
-मांसम्, -मूलम्, gums.
-मूलीयाः (pl.) the dental letters, viz.-लृ, त्, थ्, द्, ध्, न्, ल्, and स्.
-रोगः tooth-ache.-लेखकः one who earns his bread by painting or marking the teeth.
-वर्ण a. a. brilliant.
-वल्कम् the enamel of the teeth.
-वस्त्रम्, -वासस् n. n. the lip; तुलां यदारोहति दन्तवाससा [Ku.5.34;] [Śi.1.86.]
-वीजः, -वीजकः the pomegranate tree.
वीणा a kind of musical instrument or harp.
chattering of the teeth; दन्तवीणां वादयन् [Pt.1.]
|