|
To SET , v. a.
(Place, put, lay) धा (c. 3. दधाति, धातुं), निधा, आधा,स्था in caus. (स्थापयति -यितुं), न्यस् (c. 4. -अस्यति -सितुं), ऋ in caus. (अर्पयति -यितुं), रुह् in caus. (रोपयति -यितुं), आरुह्, नि-विश् (c. 10. -वेशयति -यितुं), धृ (c. 1. धरति, धर्त्तुं), दा, कृ;
‘one's foot,’ पादं न्यस् or ऋ in caus. , पादार्पणं कृ. —
(Fix) स्था in caus. , प्रतिष्ठा, अवस्था, रुह् in caus. , बन्ध्. —
(Establish, settle) स्था in caus., प्रतिष्ठा, व्यवस्था, प्रकॢप् (c. 10. -कल्पयति -यितुं), परिकॢप्. —
(Fit, adjust, adapt) युज् (c. 10. योजयति -यितुं), आयुज्, समायुज्,समाधा, योग्यं -ग्यां कृ. —
(Regulate) विधा, संविधा. —
(Plant) रुह्in caus. , निरुह्, रोपणं कृ, निखन्. — (Fix jewels, &c., in metal) प्रणिधा, निधा, खच्, युज्;
‘is set,’ प्रणिधीयते. —
(Inlay), see the word. —
(Sharpen, whet) तिज् (c. 10. तेजयति -यितुं), निशो, निशि,क्ष्णु, तीक्ष्णधारीकृ, तीक्ष्णाग्रीकृ. —
(Set a limb) त्रुटितास्थि सन्धा or संयुज्. —
(Set about), see To BEGIN. —
(Set against), see ToOPPOSE. —
(Set apart) पृथक्कृ, उद्धृ, विनियुज्. —
(Set aside) वि-निधा,see To REJECT, ANNUL, OMIT. —
(Set before) उपस्था in caus., उपहृ, आहृ;
‘as food,’ भुज् in caus. , परिविष् in caus. , परिविश् in caus. —
(Set by), see To ESTEEM, REGARD, VALUE —
(Set down, lay down) न्यस्, उपन्यस्, निधा, भूमौ न्यस् or धा —
(Set down in writing), see To REGISTER, COMMIT TO WRIT- ING. —
(Set down), see To DEGRADE, REBUKE. —
(Set fire) अग्निंदा,see To KINDLE. —
(Set forth) अभिधा,see To PUBLISH, SHOW, DISPLAY, DESCRIBE. —
(Set forward) पुरस्कृ,see To ADVANCE, PROMOTE. —
(Set free) मुक्तिं दा, मुच्,see To FREE. —
(Set in order), see To DISPOSE, ARRANGE. —
(Set at nought), see To DESPISE, CONTEMN. —
(Set off, show to advantage) शोभां दा, अधिकशोभां दा, शुभ् in caus. , प्रकाश् in caus. , see ToEMBELLISH, ADORN. —
(Set off against) प्रतिगण्, प्रतिगणनां कृ,समानमूल्यकं -कां ज्ञा, तुल्यमूल्यं -ल्यां ज्ञा. —
(Set off with fine words) उपक्षिप्,see To EULOGIZE, RECOMMEND. —
(Set on), see
To INCITE, INSTIGATE. —
(Set the mind or heart on) मनो नि-विश् or धा or समाधा or प्रणिधा or युज्, मनो बन्ध्;
‘he set his heart upon such an object as this,’ एवंविधे अभिलाषे मनो बबन्ध. —
(Set on foot) प्रवृत् in caus. , आरभ्, समारभ्. —
(Set over) अधिकृ, प्रकृ, नियुज्, विनियुज्, सन्नियुज्, अध्यक्षं कृ. —
(Set to rights) सुस्थं -स्थां कृ, पुनः सुस्थं कृ, सुस्थ (nom. सुस्थयति -यितुं), प्रतिसमाधा,अनुसन्धा, प्रतिसमाधानं कृ,see To CORRECT, REPAIR. —
(Set to music) स्वरबद्धं -द्धां कृ. —
(Set in motion) संचर् in caus. , संचल्in caus. —
(Set the teeth on edge) दन्तहर्षं कृ or जन्. —
(Set a trap) पाशं युज् (c. 10. योजयति -यितुं), जालं विस्तॄ. —
(Set sail) नावं or नौकां चल् (c. 10. योजयति -यितुं), समुद्रयानार्थं तीराद् अपगम्,नौकायां तीराद् अपया or अपसृ. —
(Set up) स्था in caus. , प्रतिष्ठा,संस्था, अवस्था, उत्था,see To ERECT, ESTABLISH.
ROOTS: धादधातिधातुंनिधाआधास्था(स्थापयतियितुं)न्यस्अस्यतिसितुंऋ(अर्पयतिरुह्(रोपयतिआरुह्निविश्वेशयतियितुंधृधरतिधर्त्तुंदाकृपादंपादार्पणंकृप्रतिष्ठाअवस्थाबन्ध्व्यवस्थाप्रकॢप्कल्पयतिपरिकॢप्युज्योजयतिआयुज्समायुज्समाधायोग्यंग्यांविधासंविधानिरुह्रोपणंनिखन्प्रणिधाखच्युज्प्रणिधीयतेतिज्तेजयतिनिशोनिशिक्ष्णुतीक्ष्णधारीकृतीक्ष्णाग्रीकृत्रुटितास्थिसन्धासंयुज्पृथक्कृउद्धृविनियुज्विउपस्थाउपहृआहृभुज्परिविष्परिविश्उपन्यस्भूमौअग्निंअभिधापुरस्कृमुक्तिंमुच्शोभांअधिकशोभांशुभ्प्रकाश्प्रतिगण्प्रतिगणनांसमानमूल्यकंकांज्ञातुल्यमूल्यंल्यांउपक्षिप्मनोबन्ध्एवंविधेअभिलाषेबबन्धप्रवृत्आरभ्समारभ्अधिकृप्रकृनियुज्सन्नियुज्अध्यक्षंसुस्थंस्थांपुनसुस्थसुस्थयतिप्रतिसमाधाअनुसन्धाप्रतिसमाधानंस्वरबद्धंद्धांसंचर्संचल्दन्तहर्षंजन्पाशंजालंविस्तॄनावंनौकांचल्समुद्रयानार्थंतीराद्अपगम्नौकायांअपयाअपसृसंस्थाउत्था
To SET , v. n.
(Go down, as a heavenly body) अस्तम् इ (c. 2. एति-तुं), अस्तं गम् (c. 1. गच्छति, गन्तुं), अस्तम् or अस्ताचलम् अवलम्ब् (c. 1. -लम्बते -म्बितुं), निर्वाणम् इ or गम्, अस्तमयनं कृ, अस्तावलम्बनंकृ, निम्लुच् (c. 1. -म्लोचति -चितुं), अभिनिम्लुच्;
‘western mountain behind which the heavenly bodies set, अस्तः, अस्ताचलः,अस्तगिरिःm., see MOUNTAIN. —
(Be fixed hard, congeal) घनीभू,दृढीभू, बन्ध् in pass. (बध्यते), संहन् in pass. (-हन्यते), संहतीभू. —
(Flow in a fixed direction) एकदिशं or एकदिशि गम् or सु or द्रु. —
(Set forward) अग्रे गम्, पुरो गम्, प्रगम्, प्रया. —
(Set in) उपस्था (c. 1. -तिष्ठति -स्थातुं), पर्युपस्था,see To BEGIN, v. n. —
(Set off) यात्रां कृ, प्रस्थानं कृ, प्रक्रम्, प्रचल्, चल्, यात्राम् आरभ्. —
(Set out) प्रस्था (c. 1. -तिष्ठति -स्थातुं), विप्रस्था, सम्प्रस्था, प्रत्यभिप्रस्था,प्रया (c. 2. -याति -तुं), या, प्रगम् (c. 1. -गच्छति -गन्तुं), चल् (c. 1. चलति -लितुं), व्रज् (c. 1. व्रजति -जितुं), प्रस्थानं कृ, प्रयाणं कृ; ‘he set out for Kaṣmīr,’ काश्मीरं or काश्मीरं प्रति चलितः or प्रस्थितः. —
(Set to) यत्नेन कृ, यत्नतः कृ, मनो निविश् in caus. or युज्. —
(Set up, begin business) वृत्ति आरभ्, वृत्त्यारम्भं कृ, पणायाम्आरभ्. —
(Set up for), see To PRETEND. —
(Set upon), see ToASSAULT, ATTACK.
ROOTS: अस्तम्इएतितुंअस्तंगम्गच्छतिगन्तुंअस्ताचलम्अवलम्ब्लम्बतेम्बितुंनिर्वाणम्अस्तमयनंकृअस्तावलम्बनंनिम्लुच्म्लोचतिचितुंअभिनिम्लुच्अस्तअस्ताचलअस्तगिरिघनीभूदृढीभूबन्ध्(बध्यते)संहन्(हन्यते)संहतीभूएकदिशंएकदिशिसुद्रुअग्रेपुरोप्रगम्प्रयाउपस्थातिष्ठतिस्थातुंपर्युपस्थायात्रांप्रस्थानंप्रक्रम्प्रचल्चल्यात्राम्आरभ्प्रस्थाविप्रस्थासम्प्रस्थाप्रत्यभिप्रस्थायातियागच्छतिगन्तुंचलतिलितुंव्रज्व्रजतिजितुंप्रयाणंकृकाश्मीरंप्रतिचलितप्रस्थितयत्नेनयत्नतमनोनिविश्युज्वृत्तिवृत्त्यारम्भंपणायाम् SET , s.
(Number of things of the same kind) गणः, समूहः, वर्गः,संघः, श्रेणी, पंक्तिःf.;
‘a set of dishes,’ भोजनपात्रसमूहः;
‘a set of numbers,’ संख्याश्रेणी. —
(Number of persons) जनसमूहः,पंक्तिःf., गणः, वर्गः.
ROOTS: गणसमूहवर्गसंघश्रेणीपंक्तिभोजनपात्रसमूहसंख्याश्रेणीजनसमूह SET , p. p.
(Placed, put) स्थापितः -ता -तं, अर्पितः &c., न्यस्तः -स्ता-स्तं, विन्यस्तः &c., रोपितः -ता -तं, निवेशितः &c., आहितः &c., निहितः &c., see PLACED. —
(Inlaid, studded) खचितः -ता -तं,अनुविद्धः -द्धा -द्धं, प्रणिहितः -ता -तं, प्रतिबद्धः &c., छुरितः -ता -तं,पिनद्धः -द्धा -द्धं, विन्यस्तः -स्ता -स्तं, जडितः &c., पर्युप्तः -प्ता -प्तं, प्रत्युप्तः&c., करम्बितः &c.;
‘with gems,’ मणिखचितः -ता -तं, रत्नखचितः&c.;
‘with pearls,’ मौक्तिकखचितः &c.;
‘is set,’ प्रणिधीयते. — (Gone down, as the sun, a planet, &c.) अस्तः -स्ता -स्तं, अस्तमितः &c., अस्तगतः &c., अस्तङ्गतः &c., निर्वाणः -णा -णं —
(Set apart) पृथक्कृतः -ता -तं, उद्धृतः &c. —
(Set aside) निराकृतः-ता -तं, निरस्तः -स्ता -स्तं, प्रत्याख्यातः -ता -तं. —
(Intent on) आसक्तः-क्ता -क्तं, निष्ठः -ष्ठा -ष्ठं, निष्ठितः -ता -तं, निविष्ठः -ष्ठा -ष्ठं, अभिनिविष्टः&c., आहितः -ता -तं, आयुक्तः -क्ता -क्तं. —
(Set on foot) प्रवर्त्तितः-ता -तं, प्रवृत्तः -त्ता -त्तं, विसारितः -ता -तं, आरब्धः -ब्धा -ब्धं, समारब्धः&c. —
(Set forth) अभिहितः -ता -तं, विहितः &c., पुरस्कृतः &c. —
(Set in order) विन्यस्तः -स्ता -स्तं, विहितः &c., व्यवस्थापितः &c., विरचितः &c. —
(Set off, adorned) शोभितः -ता -तं, प्रकाशितः &c. —
(Set to rights) सुस्थीकृतः -ता -तं, प्रतिसमाहितः &c. —
(Set to music) स्वरबद्धः -द्धा -द्धं. —
(Set in motion) सञ्चारितः -ता -तं,सञ्चालितः &c. —
(Set over) अधिकृतः -ता -तं, नियुक्तः -क्ता -क्तं,विनियुक्तः &c., व्यपृतः -ता -तं. —
(Set up) स्थापितः -ता -तं,प्रतिष्ठापितः &c., see ESTABLISHED. —
(Regular, prescribed, uni- form) नियमितः -ता -तं, नियतः &c., एकरूपः -पा -पं, समरूपः &c., निश्चितः &c., नित्य -त्य -त्यं. —
(Fixed in opinion) दृढनिश्चयः -या-यं, स्थिरनिश्चयः &c.
ROOTS: स्थापिततातंअर्पितन्यस्तस्तास्तंविन्यस्तरोपितनिवेशितआहितनिहितखचितअनुविद्धद्धाद्धंप्रणिहितप्रतिबद्धछुरितपिनद्धजडितपर्युप्तप्ताप्तंप्रत्युप्तकरम्बितमणिखचितरत्नखचितमौक्तिकखचितप्रणिधीयतेअस्तअस्तमितअस्तगतअस्तङ्गतनिर्वाणणाणंपृथक्कृतउद्धृतनिराकृतनिरस्तप्रत्याख्यातआसक्तक्ताक्तंनिष्ठष्ठाष्ठंनिष्ठितनिविष्ठअभिनिविष्टआयुक्तप्रवर्त्तितप्रवृत्तत्तात्तंविसारितआरब्धब्धाब्धंसमारब्धअभिहितविहितपुरस्कृतव्यवस्थापितविरचितशोभितप्रकाशितसुस्थीकृतप्रतिसमाहितस्वरबद्धसञ्चारितसञ्चालितअधिकृतनियुक्तविनियुक्तव्यपृतप्रतिष्ठापितनियमितनियतएकरूपपापंसमरूपनिश्चितनित्यत्यत्यंदृढनिश्चययायंस्थिरनिश्चय
|