कल्य

{ kalya }

A Sanskrit English Dictionary

कल्य  mfn.  mf( आ)n. (√ 3. कल्, [T.]) well, healthy, free from sickness ( cf. अ-क्°, [Gaut. ix, 28])
   hale, vigorous, [MBh. ii, 347]; [Naiṣ.]; [Yājñ. i, 28]
   sound, perfect, strong, [MBh.]
   clever, dexterous, [L.]
   ready or prepared for ( loc. or inf.), [MBh.]
   agreeable, auspicious (as speech), [L.]
   instructive, admonitory, [L.]
कल   deaf and dumb ( cf. and कल्ल), [L.]
कल्य  n.  n. health, [L.]
   dawn, morning, [L.]
   yesterday, [L.]
कल्य  f. ( अम्, आ) n. f. spirituous liquor, [L.] ( cf. कदम्बरी)

The Practical Sanskrit-English Dictionary

कल्य [kalya] a.  a. [कलयति चेष्टामत्र, कल्-यक्; कल् कर्मणि यत्, कलासु साधु कला-यत् वा [Tv.] ]
   Sound, free from sickness, healthy; सर्वः कल्ये वयसि यतते लब्धुमर्थान्कुटुम्बी [V.3.1;] [Y.1.28;] यावदेव भवेत्कल्यस्तावच्छ्रेयः समाचरेत् [Mb.]
   Ready, prepared; कथयस्व कथामेतां कल्याः स्मः श्रवणे तव [Mb.1.5.3.]
   Clever.
   Agreeable, auspicious (as a discourse); स स्नुषामब्रवीत्काले कल्यवादी महातपाः [Mb.11.14.6.]
   Deaf and dumb.
   Instructive.
   Perfect in arts; कल्यो निरामये सज्जे दक्षे साधौ कलासु च [Nm.]
   ल्यम् Dawn, daybreak; य इदं कल्य उत्थाय महापुरुषलक्षणम् [Bhāg.12.11.26.]
   To-morrow.
   Spirituous liquor.
   Congratulation, good wishes.
   Good news.
   ल्यः means; सामदानादिभिः कल्यैः (आनय) [Rām.4.37.9.]
   Hurling, casting (of missiles); [Mb.7.195.3.] -Comp.
-आशः, -जग्धिः  f. f. the morning meal, breakfast.
-पालः, -पालकः   a distiller.
-वर्तः   morning meal, breakfast. भोः सुखं न आमयपरिभूतमकल्यवर्तं च [Ś.3.] (-तम्) (hence) anything light, trivial, or unimportant; a trifle; ननु कल्यवर्तमेतत् Mk.2 but a trifle; स्त्रीकल्यवर्तस्य कारणेन 4; स इदानीमर्थ- कल्यवर्तस्य कारणादिदमकार्यं करोति 9.

Shabda-Sagara

कल्य  mfn.  ( -ल्यः-ल्या-ल्यं)
   1. Ready, prepared, armed.
   2. Healthy, free from sickness.
   3. Clever, dexterous.
   4. Deaf and dumb.
   5. Auspicious, (speech or discourse.)
   6. Counselling, monitory.
   7. Sound, perfect, free from mental or bodily imperfections.
  n.  ( -ल्यं)
   1. The dawn or break of day.
   2. Yesterday.
   3. Tomorrow.
  nf.  ( -ल्यं-ल्या)
   1. Spirituous liquor.
   2. Congratulation, good wishes, annunciation of good tidings.
  f.  ( -ल्या) Emblic myrobalan: see हरीतकी.
    E. कल् to count, &c. यक् aff.

ROOTS:

कल् यक्

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

   See : चतुर, निरामय