|
न. १ पावसाळ्यांत उप्तन्न होणारा लहान किडा ; काट अर्थ १ पहा . काणीट . २ जोंधळा तूर पिकणारी काळी जमीन , जोंधळ्याची एक जात . - नामको
पु. कंटक ( अव .)
०आसण पु. एक जातीचें कांटेरी झड .
०कडी पु. कड्या असलेला लगाम कांटे लगामाचा एकप्रकार लगाम पहा .
लगाम पु. कड्या असलेला लगाम कांटे लगामाचा एकप्रकार लगाम पहा .
०कणंग न. कणगर फळ .
०कुट्याचा सराट्याचा - वि . कांटेरी ( झाडझुडुप ); कटि असलेला ; कंटकयुक्त .
०कुयरी स्त्री. कुयरीची एक जात . कुव ( वा ) र - कुवारी - कोरफड - स्त्री . कोरफड ; कुवारकांडें . ( कंटक + कुमारी )
०कुवळा पु. एक झाड . लॅ . सायडेरोक्झिलॉन टोमेन्टोसम .
०केकत ती . पुस्त्री रानकेवडा ; घायपात . ' काटे केकतीचे झाडाला आंत जन्मला केवडा । '
०कोर वि. १ कडक ; तडीस नेण्यांत , अमलांत आणण्याचे कामीं शिस्तवार ; निष्ठुर . २ रेखलेला ; नेमका ; बरोबर ; बिनचुक ; रीतसर रतिभरहि चुक नाहीं असा ; मेहनतीनें केलेला . ३ बाईक सुक्ष्म , नाजुक जेथें तिळाएवढी हिचुक खपायाची नाहीं असें ( काम ) - क्रिवि . बरोबर ठाकठिकीनें योग्य प्रमाणांत करणें , वर्तणें . ( कांटा + कोर )
०कोहळ कोहळ - न . ( व .) कोहळा , कोहाळा .
०गहुं पु. ( व .) गव्हाचा एकप्रकार ( आकोला , खामगांव या भागांत होतो .)
०गारी स्त्री. छाटाछाटी ; कापाकापी . ( काटणें )
०घर न. ज्याचें अंगावरील कवच कांट्यांनी व्यापलें आहे असा किडा . ' कोसले अथवा कोट घरें । नाना पृष्ठिभागीं चालती घरें । - दा . ९ . ७ . ४ .
०चिर्णी स्त्री. ( गो .) कुळकण्यांचा भत्ता .
०चुंबक पुन . विलायती किंवा पांढरा धोत्रा . उंटांना हा फार आवडतो . हा चेंचून कांटा मोडलेल्या जागीं बांधला असतां कांटा बाहेर निघतो .
०डोळें पु. ( अव .) अतिशय खुपतात अशाप्रकारे डोळे येणें . याच्या उलट शेणेडोळे , हे नुसते सुजतात व अतिशय पु येतो .
०तोल वि. १ अगदी बरोबर वजन असलेला ; काट्यांने तोललेला ; विनचुका ; बरोबर नेमका . २ फार नाजुक .
०धोत्रा पु. पिवळा धोत्रा . विलायती धोतरा . हें झाड दोन हात उंचीएं असुन त्यावर सर्वत्र कांटें असतात . बीं बंदुकांच्या दारुपमाणे काळें असतें व मुळास चौक म्हणतात . इं . यलो स्टँमोनियम . - वगु २ . ३१ .
०बुरड स्त्री. ( गो .) पुष्कळ कांटे असलेली मासळी .
०भाजी स्त्री. एक पालेभाजी , कांटेमाठ ( लँ ) अमरंथस स्पिनोसस .
०भोंवरी स्त्री. ज्याचें फळ भोंवर्‍या प्रमाणें असून त्यास कांटे असतात असे एक कांटेरी झाड .
०मोडणावळ स्त्री. १ शेतांच्या जमीनीची पाहाणी करीत असतां मामलेदाराच्या पायांत कांटा मोडल्यामुळे घरटीं जोअ दंड वसुल करण्यात येत असे तो . - मोल . २ कदाचित कांटेरी झाडेंझुडपें तोडून टाकण्याकरितां त्यांवर बसविलेला सरकारी कर .
०रा री - वि . कांट्यांनी भरलेली , ज्यावर कांटे आहेत असा . - पु . एक लहान कांटैरी झाड . याला पांढरी सुंदर फुलें येतात .
०रिंगणी स्त्री एक कांटेरी , जमीनीसरपत वाढणारें झुडुप याला वांग्यासारखें फळ येतें ते औषधीं आहे .
०री वि. कांट्यांनी भरलेलें ०रीतार - जिला लोखंडाचें कांटे मधून मधुन बसविलेले असतात अशी कुंपणास बसविलेले तार . इं . बार्ब्डवायर .
०रें न. ( राजा .) कंटकयुक्त करवंदीचें वगैरे शिरें , फांदी .
०लगाम पु. कंटकयुक्त लगाम .
०वन न. अरण्य , जंगल ( ज्यांत कंटेरी झाडे पुष्क्ळ आहेत असें ).
०वाळिक न. ( क .) कांटे असलेलें वाळुक .
०शेवती स्त्री. शेवंती नावाच्या फुलझाडाची एकजात पांढरी शेवती गुलाबी शेवंती अगर शेवंतीगुलाब . गुलाबाप्रमाणें हिच्या झाडास कांटे असतात . याची पानें गुलाबाप्रमाणें कात्रेदार असून त्यास राखडीच्या आकाराचें लहान व एक पाकळीच्या घेराचें पांढरे फुल येतें . ही झाडें हिमालयांत होतात . - वगु . २ . ३२ . - तीप्र - ४० .
|