कावळा

A dictionary, Marathi and English

   To quit the company of men. applied also correspondingly with "Get along with you-- you go to bath-- mind your own business."

Aryabhushan School Dictionary

  m  crow.
कावळ्याच्या शापानें गाई मरत नसतात   Persons of worth are not hurt by the vile abuse of the wicked.

मराठी पर्यायी शब्दकोश

 ना.   एकाक्ष , काऊ , काक , कौआ , बलिपुष्ट , वायस .

मराठी (Marathi) WN

 noun  काळ्या रंगाचा, लांबट व बळकट चोचीचा, मासे, कीडे खाणारा, कावकाव असा कर्कश शब्द करणारा एक पक्षी   Ex. कावळा आपले घरटे नेहमी उंच झाडावर बांधतो

HYPONYMY:

डोमकावळा

ONTOLOGY:

पक्षी (Birds) ➜ जन्तु (Fauna) ➜ सजीव (Animate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

काक काऊ

Wordnet:

asm কাউৰী

bd दाउखा

ben কাক

guj કાગડો

hin कौआ

kan ಕಾಗೆ

kas کاو

kok कावळो

mal കാക്ക

mni ꯀꯋ꯭ꯥꯛ

nep काग

ori କାଉ

pan ਕਾਂ

san काकः

tam காக்கா

urd کوا , کاگ , زاغ

 noun   तेल ठेवण्याचे चोच असलेले भांडे   Ex. कावळ्यातून तेल ओघळत नाही.

महाराष्ट्र शब्दकोश

   पु. 

1. काळ्या रंगाचा , लांबट व बळकट खोंबीचा , मांस , किडे गोचीड वगैरे खाणारा , कावकाव असा कर्कश शब्द करणारा एक पक्षी ; काक . 
2. अगस्त्याच्या फुलांतील कावळ्याच्या आकाराची काडी . 
3. केळफुलांच्या दात्यांतील एक न शिजणारा निबर तंतु , हा काढुन मग दात्यांची भाजी करतात . 
4. कावळी नांवाच्या वेलीचें फळ . 
5. ( बैलगाडी ) गाडीवानाच्या चाबकाच्या टोकाला असलेला गोंडा . 
6. ( बे .) आमटी वाढण्याचें एक सारपात्र . 
7. ( कों .) नारळीच्या झाडाच्या शेंड्यावरीलल कोवळ्या पानांचा झुबका . - कृषि ७४८ . 
8. ( जरतार ) कावळ्याच्या चोंचीच्या आकाराचा एक चिमटा . ( सं . काक ; ते . काकि ; सिं . काउ ; हिं . काव्वा ; इं . क्रो ). ( वाप्र .)

०शिवणे   

1. मृताच्या दहाव्या दिवशीं त्याच्या नावानें केलेल्या पिंडास कावळ्यानें स्पर्श करणें . 
2. स्त्री . अस्पर्श झाली असतां लहान मुलांच्या समजुतीकरितां हा शब्द वापरतात . ( कावळा शिवला म्हणजे पाप लागतें अशी समजूत ' मद्विकम तुच्छ नरा , शिवला हा जेविं काक डाग मला । ' - मोविन डाग मला । ' - मोवन १२ . ३७ . 

चें आयुष्य असणें - शंभर वर्षे म्हणजे दीर्घायुष्य असणें .  
- च्या शापानें गाई मरत नाहींत - क्षुद्र माणसानें थोरामोठ्यांना कितीहि दूषणें दिली तरी त्याचें कांहींहि नुकसान होत नाही . पांढरे कावळें जिकडे असतील तिकडे जाणें = देशत्याग करनें .  
 ( पोटांत ) कावळे कोकलणें - ओरडणे - फार भूक लागणें .  
 ( गो .) कावळे म्हातारे जावप = पुष्कळ काळ लोटणें .  
  म्ह० 

1. कावळा सार्‍यांचा गू खाईल पण कावळ्याचा कोन खाईल = ओंगळपणा , नीचपणा , हलकटपणा याम्नी युक्त अशा माणसाबद्दल योजतात . 
2. कावळां मोत्यापोवळ्यांचा चारा काय उपयोगी ? = गाढवास गुळाची चव काय ? 
3. घरांत नाहीं शीत कावळ्यास आमंत्रण = अंगांत सामर्थ्य नसतां बडेजावीच्या गोष्टी बोलणें , जवळ पैसा नसतां भरमसाटपणे देणग्यांची वचनें देणें . 
4. कावळ्यानें गु . उष्टावप = कावळ्यानें गु उष्टावण्यापुर्वी म्हणजे अगदी सकाळी . कावळे 

बुक - न . पत्रे पावत्या . बिलें इ० चिकटून ठेवण्याकरिती शिवणीपासुन दोन बोटें रंदीच्या कागदाच्या पट्ट्या कापून शिवुन तयार केलेंलें चिकटबुक . 
- ळ्याचा डोळा - पु . 

1.  ( राजा .) एक वनस्पतीचें फुल . 
2. ( ल .) फार पातळ ताक . 

- चें गोत - न . एखाद्याच्या घरीं कांहीं निमित्तानें जमलेला गोतावळा ; अनेक नात्यागोत्याच्या माणसांची गर्दी . झुंड वगैरे .

मराठी वाक्संप्रदाय - वाक्यप्रचार

पराचा कावळा    एखादी लहानशी गोष्‍ट अतिशय फुगवून सांगणें. अगदी क्षुल्‍लक गोष्‍टीवरून एखादे मोठे अवडंबर माजविणें. अतिशयोक्ति.