अवलम्ब्

{ avalamb }

A Sanskrit English Dictionary

अव-√ लम्ब्    -लम्बते ( ind.p. -लम्ब्य, exceptionally P. e.g. Pot. -लम्बेत्, [MBh. i, 8443] ed. Bomb.) to hang down, glide or slip down, descend, [TUp.] &c.;

( pr. p. P. -लम्बत्) to set (as the sun), [MBh. iv, 1040];

to catch hold of. cling to, hang to, hold on or support one's self by, rest upon as a support, depend upon (generally acc.; but also loc. [ [MBh. i, 8443]] or instr. [ [Megh. 108]]),

to hold up anything (to prevent its falling down), [Śak.]; [Ragh. vii, 9, &c.];

to enter a state or condition ( अस् मायाम्, मानुष्यत्वम्, धैर्यम्, &c.);

to devote one's self to ( acc.), [Kum. ii, 15];

‘to incline towards’, choose as a direction, [Kathās.] :

Caus. ( ind.p. -लम्ब्य) to hang up, [Pañcat.]; [Kathās.];

to grasp (for support), [Mālav.]

ROOTS:

अव √ लम्ब्

The Practical Sanskrit-English Dictionary

अवलम्ब् [avalamb]   1 A.
   (a) To hang, slip or glide down, hang down, be suspended; कनकशृङ्खलावलम्बिनी Mu.2 suspended by a golden chain; स्तनवदवलम्बते यः कण्ठेऽ- जानां मणिः स विज्ञेयः [Bṛi.S.65.3;] शाखायां मृतकमवलम्बितमास्ते Vet. (b) To rest, recline, sink down, remain; यस्य वचनात्तत्रावलम्बिताः [H.1.]
   To catch hold of, hold, cling to, throw or support onself on, lean on, rest on; ययौ तदीयामवलम्ब्य चाङ्गुलिम् [R.3.25;] उर्वशी राजानमवलम्बते [V.1;] दण्डकाष्ठमवलम्ब्य स्थितः [Ś.2;] चित्रलेखाहस्तावलम्बिता V.1 leaning on, supported by; [K.17.185.]
   To hold up, bear up, support, sustain, take up; अवलम्ब्यतां पुत्रः [Ś.7;] हस्तेनावलम्ब्योर्वशीम् [V.3;] हृदयमवललम्बे रात्रिसंभोगलक्ष्मीः [Ki.9.78;] अधिकारानवलम्ब्य [Ku.2.18;] हृदयं न त्ववलम्बितुं क्षमाः [R.8.6;] नात्मनैवावलम्बे [Me.111;] हस्तेन तस्थाववलम्ब्य वासः [R.7.9;] [Ku.3.55,6;68;7.58;] तदर्हस्याजीवितमवलम्बितुम् &Sacute.3; [Dk.162;] [Ve.4;] [M.3;] [V.2;] [Mu.5;] [K.163.]
   To depend on or upon, hang or hinge on; सर्वोऽयं जनस्त्वामवलम्बते [Bk.18.41;] व्यवहारोऽयं चारुदत्तमवलम्बते, वसन्तसेनामातरमवलम्बते [Mk.9;] Bhāṣa [P.167.]
   To have recourse to, resort to; नैराश्यमवलम्बितम् [H.1;] व्यथाम् [Bk. 7.71;] वैक्लव्यम् Māl.8 to give way to despair; घैर्यमवलम्ब to summon or pluck up courage, not to despair; माध्यस्थ्यमिष्टेऽप्यवलम्बतेऽर्थे [Ku.1.52;] दाक्षिण्यमवलम्ब्य M.2 politely; [K.155;] [Ki.2.15;] [K.22;] आशाम् to cherish hopes; किं स्वातन्त्र्यमवलम्बसे Ś.5 act wantonly, quite independently; अवलम्ब्योत्तरां दिशम् [Ks.37.33] taking the northern direction.
   To be slow or tardy, be late.-Caus.
   To cause to hang down, suspend; तं कलशं नाग- दन्तेऽवलम्ब्य [Pt.4.]
   To make one rest upon or catch hold of.

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

 verb  वशिताजन्यः निबन्धनकर्मकः उपजीवनानुकूलः व्यापारः।   Ex. इतोऽपि पुत्राः पितरम् अवलम्बन्ते / आश्रयन्ते।

HYPERNYMY:

अस्

ONTOLOGY:

अवस्थासूचक क्रिया (Verb of State) ➜ क्रिया (Verb)

SYNONYM:

आश्रि विश्रम् संश्रि अधिष्ठा आलम्ब् विश्वस् श्रि वृत् समालम्ब् प्रतिष्ठा

Wordnet:

asm নি্র্ভৰ ্কৰা

bd सोनार

ben নির্ভরশীল হওয়া

guj નિર્ભર હોવું

hin निर्भर होना

kan ಅವಲಂಭಿಸು

kas مٔحتاج آسُن ,

kok निंबून आसप

mar अवलंबून असणे

mni ꯇꯥꯡꯕ

ori ନିର୍ଭର କରିବା

pan ਨਿਰਭਰ ਹੋਣਾ

tam சார்ந்து நில்

tel ఆధారపడు

urd منحصرہونا , انحصارکرنا

 verb  पतितस्य ग्रहणानुकूलः व्यापारः।   Ex. तृतीयायाः अट्टात् पतन्तं बालकं युवा अग्रे गत्वा अवालम्बत।

HYPERNYMY:

रक्ष्

ONTOLOGY:

() ➜ कर्मसूचक क्रिया (Verb of Action) ➜ क्रिया (Verb)

SYNONYM:

आलम्ब् अभिग्रह् आदा आधा अभिसंरभ् आधृ

Wordnet:

asm বচোৱা

bd हमथा

guj સંભાળવું

kan ಹಿಡಿದುಕೊಳ್ಳುವುದು

kok साल्वार करप

mal രക്ഷിക്കുക

nep समाउनु

ori ଧରିବା

tel కాపాడు

urd تھامنا , سنبھالنا , سہارادینا , آسرادینا , روکنا , ٹھہرانا , بچانا , حفاظت کرنا

   See : श्रि