मधुर [madhura] a. a. [मधु-माधुर्यं राति रा-क, मधु-अस्त्यर्थे र वा]
Sweet; यथा प्रकृत्या मधुरं गवां पयः
[H.] Honied, mellifluous.
Pleasant, charming, attractive, agreeable; अहो मधुरमासां दर्शनम्
[Ś.1;] [Ku.5.9;] [Māl.2.11;] किमिव हि मधुराणां मण्डनं नाकृतीनाम्
[Ś.1.2;] मधुरया मधुबोधितमाधवी ...
[Śi.6.2.] Melodious (as a sound); पुंस्कोकिलोऽयं मधुरं चुकूज
[Ku. 3.32.] रः The red sugar-cane.
Rice.
A kind of sugar, molassess (गुड).
A kind of mango.
Cuminseed.
रा Liquorice.
Sour ricewater.
N. N. of the city Mathurā.
N. N. of plants like काकोली, शतावण, बृहज्जीवन्ती.
Sweet fennel (Mar. बडीशेप).
-री A kind of musical instrument.
रम् Sweetness.
A sweet drink, syrup.
Poison.
Tin.
-रम् ind. Sweetly, pleasantly, agreeably. (मधुरेण ind. in a kindly or friendly manner; नहि दुर्योधनो राज्यं मधुरेण प्रदास्यति
[Mb.5.4.1.] ) -Comp.
-अक्षर a. a. sounding sweetly, uttering sweet sounds, melodious; कूजन्तं रामरामेति मधुरं मधुराक्षरम्
[Rām. Stotra 34.] -अङ्गकः astringent taste.
अम्लः the orange.
the pomegranate.
some sour plants.
-अम्लकः the hog-plum.
-अष्टकम् N. N. of a collection of 8 verses by Vallabhāchārya.
-आलाप a. a. uttering sweet sounds. (-पः) sweet or melodious notes; मधुरालापनिसर्गपण्डिताम्
[Ku.4.16.] (-पा) a kind of thrush.
-उपन्यासः kind address or speech.
-कण्टकः a kind of fish.
-जम्बीरम् a species of lime.
-त्रयम् = मधुत्रयम् q. v.
-फलः a sort of jujube tree (राजबदर).
-भाषिन्, -वाच् a. a. sweet-speaking.-मिशिः f. sweet fennel (Mar. बडीशेप).
-लता a kind of liquorice.
-विपाक a. a. sweet after digestion.
-स्रवा a kind of date tree.
-स्वनः a conch.
-स्वर, -स्वन a. a. warbling sweetly, sweet-voiced.