पूर्वखण्डः - अध्याय ३९

सूर्यं विना द्वाद्शवित्तसंथै
श्चन्द्रस्य योगोऽत्र हि दुर्धराख्यः ।
अशीतियुक्तं सतमेव तेषां
पृथक् प्रदिष्टं उशुभं समग्रम् ॥१॥
बुधे व्ययस्थे धनगे च भौमे
जातोऽत्र मनुश्यधर्मः ।
भवेद्वि॥प्रचुरप्रताप
क्षितीज्ञराणामतिवल्लभश्च ॥२॥
भौमे व्ययस्थे शशैजे धनस्थे
मर्त्यः प्रभवेद्विनीतः ।
शास्त्रानुरक्तः प्रणतः प्रगल्भः
सदानुरक्तः सुरसत्त्वमानाम् ॥३॥
जीवे व्ययस्थे ॥ क्षितिजे धनस्थे
चन्द्रस्य मर्त्योऽत्र भवेत् सुरूपः ।
श्रियान्वितः सत्यरतः कृतज्ञः
प्रियंवदः शास्त्रकथानुरक्तः ॥४॥
जीवे धनस्थे क्षितिजे व्ययस्थे
चन्द्रस्य जातोऽत्र भवेन्मनुष्यः ।
कुलप्रधानो विजेदेवभक्तः
सदा विनीतो जनवल्लभश्च ॥५॥
भौमे व्ययस्थे भृगुजे धनस्थे
चन्दस्य जातः सुभगो मनुष्यः ।
भवेद्दिदग्धश्च सभासमेतः
प्रभूतवित्तः सुतरां श्रुतश्च ॥६॥
शुक्रे व्ययस्थे क्षितिजे धनस्थे
चन्द्रस्य जातोऽत्र भवेन्मनुष्यः ।
रतुष्रः प्रवराश्चकोशो
दाक्षिण्यविद्यावौभोगभाजः ॥७॥
सौरे व्ययस्थे क्षितिजे धनस्थे
निशापतेः पुण्यपरो मनुष्यः ।
भवेन्निरिहः क्षतशत्रुपक्षः
प्रियातिथिः कान्तिपरः कृतज्ञः ॥८॥
सदा विभोगी नृपमोहनश्च
नरेन्द्रपूज्यः सुभगः प्रतापी ।
भौमे व्ययस्थेऽर्कसुते धनस्थे
चन्द्रस्य जातो मनुजः सदैव ॥९॥
जीवे व्ययस्थे शशिजे धनस्थे
चन्द्रस्य जातः प्रियवान् मनुष्यः ।
सुसाधुवन्द्यः श्रुतिबुद्धियुक्तः
कृपासमेतः सततं सुभोगी ॥१०॥
जीवे धनस्थे शशिजे व्ययस्थे
चन्द्रस्य जातः सुजनानुयायी ।
नरो भवेद्रोगविमुक्तदेहः
सन्तुष्टचित्तो विनयान्वितश्च ॥११॥
सौम्ये व्ययस्थे भृगुजे धनस्थे
चन्द्रस्य मर्त्यः प्रभवेत् सुदारः ।
प्रियातिथिः सत्यदयान्वितश्च
संपूजितः शीलधनप्रभावात् ॥१२॥
सौम्ये धनस्थे भृगुजे व्ययस्थे
चन्द्रस्य जातः प्रथिताभिमानः
भवेन्मनुष्यः सुजनप्रवीणो
भोक्ता विभागी विनयेन युक्तः ॥१३॥
मन्दे व्ययस्थे शशिजे धनस्थे
चन्द्रस्य जातः पतितागमश्च ।
भवेन्मनुष्यः प्रथितोऽभिमानी
नीतिप्रियः प्राणभृतां वरिष्ठः ॥१४॥
॥१५॥
जीवे व्ययस्थे भृगुजे धनस्थे
चन्द्रस्य जातोऽत्र भवेन्मनुष्यः ।
संपूर्णकायः कृतैर्विहीनो
सतामभीष्टो नृपवल्लभश्च ॥१६॥
जीवे धनस्थे भृगुजे व्ययस्थे
सङ्गामदक्षस्तु भवेन्मनुष्यः ।
च्न्द्रस्य नानाविधहेमभाजो
जनप्रधानः प्रथितोऽभिमानी ॥१७॥
जीवे व्ययस्थेऽर्कसुते धनस्थे
चन्द्रस्य जातो बहुबुद्धिभाजः ।
भवेन्मनुष्यः श्रुतिशास्त्ररक्तः
कलासु दक्षो गुणसागरश्च ॥१८॥
जीवे धनस्थेऽर्कसुते व्ययस्थे
मनस्वनां मुख्यतमो नरः स्यात् ।
चन्द्रस्य दाता सुकृपः प्रगल्भः
सुशीलवित्तार्जनतत्परश्च ॥१९
शुक्रे व्ययस्थेऽर्कसुते धनस्थे
चन्द्रस्य जातो बहुपुण्यसेवी
भवेमनुष्यः सततं गुणाढ्यः
प्रभूतकोशः प्रचुरप्रगल्भः ॥२०॥
शुक्रे धनस्थेऽर्कसुते व्ययस्थे
भवेन्मनुष्यो भयतः सुवीरः ।
सदान्यदेशार्जितवित्ततुष्टः
क्षितीश्चरस्याभिमतः सुधामः ॥२१॥
चन्द्रस्य भौमो यदि वित्तसंस्थो
व्ययस्थितौ जीवबुधौ मनुष्यः ।
भवेत् प्रधानः शुभकर्मरक्तः
प्रभूतलाभः सुतरां सुभोगी ॥२२॥
चन्द्रस्य भौमो यदि रिष्फसंस्थो
धनस्थितौ जीवबुधौ मनुष्यः ।
भवेन्नृपाणां कर्णैः कनिष्ठः
सुवस्त्रविद्यागमसद्यभाजः ॥२३॥
चन्द्रस्य भौमो यदि वित्तसंस्थो
व्ययस्थितौ भार्गवसोमपुत्रौ ।
नरो भवेन्नीतिपरस्तथाढ्यः
प्रभूतमित्राभरणैश्च दक्षः ॥२४॥
चन्द्रस्य भौमो व्ययगो यदा स्याद्
धनस्थितौ भार्गवसोमपुत्रौ ।
भवेन्मनुष्यः प्रणयप्रधानः
प्रियंवदः पार्थिववर्धितश्च ॥२५॥
निशापतेर्भूतन्यो व्ययस्थो
धनस्थितौ मन्दशशाङ्कपुत्रौ ।
यदा तदा सत्यपरो मनुष्यो
भवेद्विदग्धो वनितासखश्च ॥२६॥
भौमः शशाङ्कस्य यदा ध्न्स्थो
व्ययस्थितौ सौम्यदिनेशपुत्रो ।
तदा प्रगल्भः प्रचुरान्नपानः
प्रभूतकोशः प्रभवेन्मनुष्यः ॥२७॥
निशापतेर्भूतनयो व्ययस्थो
धनाश्रितौ जीवभृगू प्रधानः ।
नरो भवेत् सत्यपरोऽत्र जात
मुदारचेष्टः प्र्णतः प्रसिद्धः ॥२८॥
भौमो धनस्थे रजनीपतेश्च
व्ययस्थितौ भार्गवदेवपूज्यौ ।
भवेन्मनुष्यः प्रथिताभिमानो
रत्नार्थसस्यादिहिरण्यसारः ॥२९॥
व्ययस्थिते भूमिसुते हिमांशो
र्धनाश्रयस्थौ यदि जीवसौरौ ।
तदा मनुष्यः प्रभवेत् सुशीलः
कलासु दक्षः क्षतशत्रुपक्षः ॥३०॥
धनस्थितौ भूतनये हिमांशौ
र्व्ययस्थितौ सौरौरेशपूज्यौ ।
स्यातां तदा स्यात् सुतदारवित्तैः
सन्तुष्टचिन्तः प्रवरो मनुष्यः ॥३१॥
हिमद्युतेर्भूतनयो व्ययस्थो
यदा धनस्थौ भृगुसूर्यपुत्रौ ।
तदा भवेत् पुण्यपरो मनुष्यो
गुणानुरक्तः प्रचिताभिमानः ॥३२॥
धने यदि स्यात् इतिजो व्ययस्थौ
शुक्रार्कपुत्रौ प्रचुरप्रतापः ।
भवेश्च् जातः परदेशकृत्यो
विख्यातकीर्तिः श्रुतिसंयुतश्च ॥३३॥
हिमद्युते सोमसुतो व्ययस्थौ
धनस्थितौ वक्रसुरेशपुज्यौ ।
तदा भवेन्मुख्यतमः स्ववर्गे
प्रियंवदः प्राज्ञत्मः प्रभुत ॥३४॥
३५॥
चन्द्रस्य सौम्यो यदि रिष्फसंस्थो
हनस्थितौ वक्रभृगू प्रधानः ।
तदा मनुष्यः स्मृतिवाक्यरक्तः
श्रुतिप्रधानो नयनाभिरातः ॥३६॥
हिमद्युतेः सोमसुतो धनस्थो
व्ययस्थितौ भौमभृगू प्रधानः
नरो भवेत् सर्वसहः कृतघ्नः
स्वदारसन्तुष्टमनाः सदैव ॥३७॥
सौम्यः शशाङ्कस्य यदा व्ययस्थो
धनस्थितौ सूर्यजभूमिपुत्रौ ।
नरोऽत्र जातः प्रभवेत् सुरूपः
प्रियंवदोऽनल्पमतिः सुधर्मः ॥३८॥
सौम्यो धनस्थो हिमगोर्यदा स्यात्
स्यातां कुजार्कि यदि रिष्फ्गौ तौ ।
तदा भवेद्भूरिधनो मनुष्यः
प्रियातिथिः सत्यपरो दयावान् ॥३९॥
सौम्यो व्ययस्थो यदि शीतरश्मे
र्धनस्थितौ शुक्रसुरेशपूज्यौ ।
तदा नरः स्याद्बहुवित्तयुक्तो
विवेकविद्यागमशास्त्रलुब्धः ॥४०॥
व्ययस्थितौ शुक्रसुरेशपूज्यौ
हनस्थितो ज्ञो रजनीपतेश्च ।
तदा मनुष्यः प्रभवेत् कृतज्ञो
देवद्विजानां सततं प्रसक्तः ॥४१॥
सौम्यो व्ययस्थो यदि शीतरश्मे
र्धनस्थितौ सूरिशनैश्चरौ तु ।
तदा विनितः प्रणतारिपक्षः
सुरूपगात्रः प्रचुरान्नपानः ॥४२॥
सौम्यौ धनस्थो यदि शीतरश्मे
र्व्ययस्थितौ जीवदिनेशपुत्रौ ।
तदा मनुष्यः सुकृतानुरक्तो
भवेन्महात्मा बहुवित्तभाजः ॥४३॥
चन्द्रस्य सौम्यो यदि रिष्फसंस्थः
शुक्रार्कजौ वित्तगतौ मनुष्यः ।
तदा भवेत् साधुसमाग्मोक्तः
प्रभूतमित्रो घृणयाधिकश्च ॥४४॥
धनस्थितः सोमसुतो हिमांशो
र्व्ययस्थितौ शुक्रशनैश्चरौ तु ।
भवेन्मनुष्यः सुसुतः सुविज्ञः
प्रियासमेतः प्रियसाधुवादः ॥४५॥
जीवो व्ययस्थो यदि शीतरश्मि
र्धनस्थितौ भूमिजचन्द्रपुत्रौ ।
सुरूपदारोऽत्र भवेन्मनुष्यो
दृढ्यव्रतज्ञः सुरतानुकूलः ॥४६॥
चन्द्रस्य जीवो यदि वित्तसंस्थो
व्ययस्थितौ भूमिशशाङ्कजौ च ।
भवेत्तदा विज्ञत्मो मनुष्यः
प्रभूतशास्त्रार्थसमृद्धबुद्धिः ॥४७॥
चन्द्रस्य जीव् यदि रिष्फसंस्थो
धनस्थितौ शुक्रधरित्रिपुतौ ।
तदा भवेन्नातिविधानदक्षो
लज्जाधिकः स्नेहपरो मनुष्यः ॥४८॥
धनस्थितो देवगुरुर्हिमांशो
र्व्ययस्थितौ शुक्रकुजौ मनुष्यः ।
भवेत् प्रजातः सततं नयश्चः
प्रभूतकोशो मखकर्मरक्तः ॥४९॥
हिमद्युतेर्देवगुरुर्व्ययस्थो
धनस्थितौ वक्रशनैश्चरौ तु ।
भवेन्नरः प्राणभृतां वरिष्ठो
हस्त्यश्चभागी सुदृढ्याङ्गयष्टिः ॥५०॥
चन्द्रस्य जीवो धनगो यदा स्याद्
व्ययऽश्रितौ सूर्यजभूमिपुत्रौ ।
भवेन्मनुष्यः सुतरां सुकर्मा
जितारिवर्गो गुणगौरवश्च ॥५१॥
हिमद्युतेर्देवगुरुर्व्ययस्थो
धनारयस्थौ सितसोमपुत्रौ ।
शूरश्च युक्तो मतिमान् प्रसिद्धो
भवेन्मनुष्यः खलताविहीनः ॥५२॥
प्रालेयरश्मेर्धनगः उरेज्यो
व्ययस्थितौ शुक्रशशाङ्कपुत्रौ ।
भवेन्नरो रोषकलिप्रयुक्तः
प्रियाधिकः प्राप्तधनः सदैव ॥५३॥
चन्द्रस्य जीवो यदि रिष्फसंस्थो
धनस्थितौ सौम्यशनैश्चरौ तु ।
भवेन्मनुष्यः श्रुतचिन्तयुक्तः
सत्यान्वितः पार्थिववल्लभश्च ॥५४॥
चन्द्रस्य जीवो यदि वित्तसंस्थो
व्ययस्थितौ सोमससूर्यपुत्रौ ।
तदा विवेकी प्रभवेन्मनुष्यः
कल्पः कविः पापविवर्जितश्च ॥५५॥
नोवोऽन्त्यसंस्थो यदि शीतरश्मे
र्धनथितौ शुक्रशनैश्चरौ तु ।
तदातिशूरोऽत्र भवेन्मनुष्यो
नीरोगदेहः स्मितपूर्ववक्त्रः ॥५६॥
जीवो धनस्थो यदि शीतरश्मे
र्व्ययस्थितौ भार्गवसूर्यपुत्रौ ।
नयप्र॥वित्तसारो
भवेन्नृपः सत्यशुचिः प्रगल्भः ॥५७॥
चन्द्रस्य शुक्रो यदि रिष्फसंस्थो
धनाश्रितौ सोमजभूमिपुत्रौ ।
तदा भवेन्मातृप्रभक्तः
शास्त्रानुरक्तो रणकर्मदक्षः ॥५८॥
चन्द्रस्य शुक्रो यदि वित्तसंस्थो
व्ययस्थितौ भौमशशाङ्कपुत्रौ ।
तदा भवेद्दानपरो मनुष्यः
प्रक्षीणपापो बहुपुत्रपौत्रः ॥५९॥
चन्द्रस्य शुक्रो व्ययगो यदा स्याद्
धनस्थितौ भौमसुरेज्यसंज्ञौ ।
तदा मनस्वी निजदाररक्तो
महाकविः सत्यशुचिः सदैव ॥६०॥
शुक्रो धनस्थो यदि शीतरश्मे
र्व्ययस्थितौ भूमिजदेवपूज्यौ ।
तदा प्रभूतद्रविणस्य नाथो
भवेत् सुरूपः सुतरां मनुष्यः ॥६१॥
नक्षत्रनाथस्य सितो व्ययस्थो
धनस्थितौ भौमदिनेशपुत्रौ ।
तदा मनुष्यः क्षितिवित्तनाथो
भवेत् प्रसूतश्च सुतैः समेतः ॥६२॥
नक्षत्रनाथस्य सितो धनस्थो
व्ययस्थितौ सौरिधरित्रिपुत्रौ ।
भवेन्नरः शिल्पकलासु दक्षः
क्षमाधिकः कृयपरः प्रसन्नः ॥६३॥
नक्षत्रनाथस्य सितो व्ययस्थो
धनस्थितौ सौम्यसुरेशपूज्यौ ।
भवेन्मनुष्यः क्षतजातिपक्षो
दक्षः क्षमी प्राणसमन्वितश्च ॥६४॥
नक्षत्रनाथस्य इतो धनस्थो
व्ययस्थितौ सौम्यसुरेशपूज्यौ ।
भवेन्मनुष्यः सततं सुशीलः
सभावशुद्धः प्रियधर्मकृत्यः ॥६५॥
शुक्रो व्ययस्थो यदि शीतरश्मे
र्धनस्थितौ सूर्यजसोमपुत्रौ ।
भवेन्मनुष्यः प्रियसाहुकृत्यो
मायाविहीनः स्फुटवाक्यवक्ता ॥६६॥
शुक्रो धनस्थो यदि शीतरश्मे
र्व्यय्स्थितौ मन्दशशाङ्कपुत्रौ ।
नरो भवेद्भूरियशोनिधानो
नानाश्चसंघाधिपतिः प्रगल्भः ॥६७॥
शुक्रः शशाङ्कस्य यदा व्ययस्थो
धनस्थितौ सौरसुरेन्द्रपूज्यौ ।
नरो भवेत् प्रीतिपरः प्रसन्नः
सतामभीष्टः सुरतानुरक्तः ॥६८॥
शुक्रः शशाङ्कस्य् यदा धनस्थो
व्ययाश्रितौ जीवदिनेशपुत्रौ ।
तदा मनुष्यः परपक्षहन्ता
भवेनिरीहो हतकमषश्च ॥६९॥
मन्दः शशाङ्कस्य यदा व्ययस्थो
धनाश्रितौ भूमिजसोमपुत्रौ ।
[तदा मनुष्यः परपक्षहन्ता]
सतुष्टचिन्तः प्रबलो विशङ्कः ॥७०॥
मन्दः शशाङ्कस्य यदा धनस्थो
व्ययस्थितौ भूमिजसोमपुत्रौ ।
तदा मनुष्यः प्रभुतासमेतो
मखांशभुक् शास्त्रकलासु दक्षः ॥७१॥
शनिर्व्ययस्थो यदि शीतरश्मेः
सुरेज्यभौमौ धनगौ भवेताम् ।
तत्राभिजातः प्रथितः स्ववर्गे
सतामभीष्टः सुतसौख्यभाजः ॥७२॥
शनिर्नस्थो यदि शीतर्श्मे
र्व्ययस्थितौ भौमौरेन्द्रपूज्यो ।
भवेन्नरः शास्त्रपरः प्रसिद्धिः
सदा सुशीलः कृपया समेतः ॥७३॥
शनैश्चरो रात्रिपतेव्ययथो
धनस्थितौ भार्गवमङ्गलास्यौ ।
भवेन्मनुष्यः सततं मनस्वी
प्रसन्नमुर्तिनजनानुरक्तः ॥७४॥
शनैश्चरो रात्रिपतेर्धनस्थो
व्ययस्थितौ भार्गवभूमिपुत्रौ ।
भवेन्नरश्चारूविशालनेत्रो
गम्भीरवाक्यो मलिमानृ ॥७५॥
निशोपतेः सूर्यसुतो व्ययस्थो
धनस्थितौ सौम्यसुरेन्द्रपूज्यौ ।
भवेन्मनुष्यः कृषिलब्धवित्तो
वानिज्यदश्चः कालदोषमुक्तः ॥७६॥
चन्द्रस्य सौरो यदि वित्तसंस्थो
व्ययाश्रितौजीवशशाङ्कपुत्रौ ।
तदा नरो भोगविवृद्धगात्रः
सदा सुभक्तो विजदेवतानाम् ॥७७॥
चन्द्रस्य सौरो यदि रिष्फसंस्थो
धनस्थितौ शुक्रबुधौ तदा स्यात् ।
नरोऽतिमान्यः प्रभुतासमेतः
सुधर्मशीलः सततं विनीतः ॥७८॥
चन्द्रस्य सौरो यदि वित्तसंस्थो
व्ययस्थितौ भार्गवसोमपुत्रौ ।
भवेत् सुशीलः पशुमुख्यवृत्तिः
प्रसन्नमूर्तिर्मनुजः सुसत्यः ॥७९॥
शनैश्चरो रिष्फगतो हिमांशो
र्धनाश्रितौ जीवसितौ यदा च ।
नरो भवेत् प्रीतिपरः प्रजानां
सदैव भक्तो द्विजपुङ्गवानाम् ॥८०॥
शनशिचरो वित्तगतो हिमांशो
र्व्ययस्थितौ जीवसितौ यदा च ।
तदा प्रसूतः प्रबलः प्रसिद्धो
नरो भवेन्नीतिपरः सुलज्जः ॥८१॥
इति द्विविकल्पः ॥
चन्द्रस्य भौमो यदि वित्तसंस्थो
व्ययस्थिताः सौम्यसुरेज्यशुक्राः ।
तदा भवेद्भूमिपतिर्मनुष्यो
हतारिपक्षो हतकल्मषश्च ॥८२॥
भौमो व्ययस्थो यदि शीतरश्मे
र्धनस्थिताः सौम्यसुरेज्यशुक्राः ।
भवेदसत्यः पुरुषोऽत्र जातः
कुलप्रधानः सुविशारदश्च ॥८३॥
चन्द्रस्य भौमो यदि रिष्फसंस्थो
धनाश्रिताः सौरसुरेज्यसौम्याः ।
तदा भवेच्छौचपरो मनुष्यः
प्रभूतवित्तः प्रभुतासमेतः ॥८४॥
चन्द्रस्य भौमो यदि वित्तसंस्थो
व्ययस्थितो जीवबुधार्कपुत्राः ।
तदा सुरूपः सुभगो मनुष्यो
भवेत् सुदान्तः सुतरां विवेकी ॥८५॥
व्ययस्थितो भूतनयो हिमांशो
र्धनस्थिताः शुक्रबुधार्कपुत्राः ।
विदग्धचेष्टः प्रभवेन्मनुष्यः
श्रुतिप्रियः प्राज्ञतमः प्रधानः ॥८६॥
धनस्थितो भूतनयो हिमांशो
बुधार्कपुत्रास्फुजिदो व्ययस्थाः ।
भवेन्नरः प्राप्तिधनातिभव्यो
वियाधिकः कीर्तिसमन्वितश्च ॥८७॥
चन्द्रस्य भौमो यदि रिष्फसंस्थो
धनस्थिताः शुक्रसुरेज्यसौराः ।
भवेद्विनीतः प्रथितोऽभिमानी
नरो विधिज्ञः प्रणतः प्रसिद्धः ॥८८॥
चन्द्रस्य भौमो यदि वित्तसंस्थो
व्ययस्थितो जीवसितार्कपुत्राः ।
भवेत् सतामिष्टतमोऽभिरामः
शास्त्रानुरक्तः कृपयाधिकश्च ॥८९॥
चन्द्रस्य सौम्यो यदि रिष्फसंस्थो
धनस्थिता भौमसितामरेज्याः ।
सुसत्यचेष्टः प्रभवेन्मनुष्यो
नीरोगगात्रस्त्रपयाधिकश्च ॥९०॥
बुधो हिमांशोर्यदि वित्तसंस्थो
व्ययस्थिताः शुक्रकुजामरेज्याः ।
भवेत् सुभक्तो निजबन्धुवर्गे
सतामभीष्टः प्रचुरान्नपानः ॥९१॥
सौम्यो व्ययस्थो यदि शीतरश्मे
र्धनस्थिता वक्रसुरेज्यसौराः
विख्यातकर्मा सुभगो मनुष्यो
भवेत् प्रतापी गुणसागरश्च ॥९२॥
सौम्यो धनस्थो य्दि शीतरश्मे
र्व्ययस्थिता मन्दौरेज्यवक्राः ।
महाधनो बुद्धियुतो मनुष्यो
भवेत् प्रधानो नियमैः समेतः ॥९३॥
व्ययस्थितः सोमसुतो हिमांशो
र्धनस्थिताः शुक्र्कुजार्कपुत्राः ।
भवेन्मनुष्यो नितरां विदग्धः
प्रियातिथिः शास्त्रपरः कृतज्ञः ॥९४॥
धनस्थितः सोमसुतो हिमांशो
र्व्ययश्रिताः सौरसितावनेयाः ।
भवेदभीष्टः प्रणतः प्रिसिद्धो
हतारिपक्षः सततं सुधर्मः ॥९५॥
चन्द्रस्य सौम्यो व्ययगो यदा स्याद्
धनस्थिता जीवसितार्कपुत्राः ।
भवेद्विनीतः सुतदारयुक्तः
प्रसन्नमूर्तिः प्रथिताभिमानः ॥९६॥
चन्द्रय सौम्यो धनगो यदा स्याद्
व्ययस्थितऽः सौरिसितामरेज्याः ।
भवेन्मनुष्यो अद्भुतावित्तरूप
उदारचेष्टः सततं विधिज्ञः ॥९७॥
व्ययस्थितो देवगुरुर्हिमांशो
र्धनस्थिताः सौम्यसितावनेयाः ।
नरो भवेदत्र सलज्जकर्मा
विशेषशास्त्रार्थयुतः सदैव ॥९८॥
धनस्थितो देवगुरुर्हिमांशो
र्व्ययस्थिता भार्गववक्रसौम्याः ।
भवेन्नरः शत्रुवधानुरक्तः
क्रियापरः पुण्यसमन्वितश्च ॥९९॥
जीवो व्ययस्थितो यदि शीतरश्मे
र्धनस्थिता मन्दबुधावनेयाः ।
भवेन्मनुष्यो बहुगोवृषाढ्यो
हस्त्यश्चभागी मतिमानुदारः ॥१००॥
जीवो धनस्थो यदि शीतरश्मे
र्व्ययस्थिताः सौम्यकुजार्कपुत्राः ।
तदा मनुष्यो यशसा समृद्धो
वह्नन्नभाग्रोगविवर्जितश्च ॥१०१॥
॥१०२॥
चन्द्रय जीवो यदि वित्तसंस्थो
व्ययस्थिता भार्गवसौरभौमाः ।
तदा मनुष्यः प्रणयानुरक्तक्तो
विवेकयुक्तः प्रमदाप्रियश्च ॥१०३॥
चन्द्रस्य जीवो यदि रिष्फसंस्थो
धनस्थिताः सौम्यसितार्कपुत्राः ।
तदा मनुष्यः परमाप्तभावो
भवेत् सुधामा विजितारिसंघः ॥१०४॥
जीवः शशाङ्कस्य यदा धनस्थो
॥सौम्यसितार्कपुत्राः ।
तदा मनुष्यः सुभगङ् सुशीलः
कृती विदग्धः सततं प्रगल्भः ॥१०५॥
शुक्रो यदा रात्रिपतेर्व्ययस्थो
धनस्थिता भौमबुधामरेज्याः ।
तदा मनुष्यः सुचिरप्रसन्नः
प्रभूरसत्त्वः सुजनानुरक्तः ॥१०६॥
शुक्रो यदा रात्रिपतेर्धनस्थो
व्ययस्थिता भौमबुधामरेज्याः ।
तदा मनुष्यो नृपतेरभीष्टः
सदा सुभोगी रणकर्म ॥१०७॥
शुक्रो यदा रात्रिपतेर्व्ययस्थो
धनाश्रिता भौमबुधार्कपुत्राः ।
तदा मनुष्यः सुतविक्रमाढ्यः
प्रभूतभृत्यः परमप्रभावः ॥१०८॥
शुक्रो यदा राश्मिर्धनस्थो
व्ययस्थिता मन्दबुधावनेयाः ।
भवेन्मनुष्यः प्र॥।इताभिमानः
सन्तुष्टचिन्तः प्रचुरप्रभावः ॥१०९॥
शुक्रो यदा रात्रिपतेर्व्ययस्थो
धनस्थिता जीवकुजार्कपुत्राः ।
भवेन्नरो धर्मपचानुगमी
प्रियाश्रमो बान्धवसंमतश्च ॥११०॥
शुक्रो यदा रात्रिपतेर्धनस्थो
व्ययस्थिताः सौरिकुजामतेज्याः ।
भवेन्नरः सर्वकलासु दक्षो
नरः प्रतापी परदर्पडा च ॥१११॥
शुक्रो यदा रात्रिपतेर्व्ययस्थो
धनस्थिता जीवबुधार्कपुत्राः ।
भवेत् प्रजातो मतिसौख्यदायी
नरः प्रधानः परहीनपक्षः ॥११२॥
शुक्रो यदा रात्रिपतेर्धनस्थो
व्ययस्थिता मन्दबुधामरेज्याः ।
भवेज्जयी विवज्ञविधानदक्षो
नरो नितान्तं प्रभुतासमेतम् ॥११३॥
मन्दो व्ययस्थो यदि शीतरश्मे
र्धनस्थिता भौमबुधामरेज्यः ।
भवेविनीतः प्रथितो ॥
प्रभूतपुत्रस्त्रपया समेतः ॥११४॥
मन्दो धनस्थो यदि शीतरश्मे
र्व्ययस्थिता भौमबुधामरेज्याः ।
तदार्थभागी सुभगो
भवेत् सुदान्तो द्विजवल्लभश्च ॥११५॥
चन्द्रस्य सौरो यदि रिष्फसंस्थो
धनस्थिताः शुक्रबुधावमेयाः ।
प्रभूततामन्त्रसुतार्थभागी
तदा नरः स्याद्बहुशास्त्रसवी ॥११६॥
चन्द्रस्य सौरो यदि वित्तसंस्थो
व्ययाश्रिता भार्गवसौम्यभौमाः ।
भवेत्तदा दम्भरुषाविहीनः
सत्वाध्कः काव्यकरो मनुष्यः ॥११७॥
चन्द्रस्य सौरो व्ययगो यदा साद्
धनाश्रिताः शुक्रकुजामरेज्याः ।
तदा विपक्षक्षयुकृन्मनुष्यो
भ्वेत् सुमेधा नृपतेरभीष्टः ॥११८॥
सौरो धनस्थो यदि शीतरश्मे
र्व्ययश्रिता भौमसितामरेज्याः ।
नानार्थभागी प्रियवाङ्मनुष्यो
भवेत् सदा दान्दयासमेतः ॥११९॥
सूर्यात्मजो रिष्फगतो हिमांशो
र्धनस्थिताः सौम्यसितामरेज्याः ।
भवेत् प्रतापः जनतासुताढ्यो
नरः ॥।उर्हः प्रियदः प्रजानाम् ॥१२०॥
सूर्यात्मजो वित्तगतो हिमांशो
र्व्ययस्थिताः शुक्राबुधामरेज्याः ।
नरो भवेन्मनुष्यतमः कुलस्य
स्वदाररक्तः परवर्जितश्च ॥१२१॥
एवं त्रिविकल्पः ॥
व्ययस्थितो भूमिसुतो हिमांशो
र्धनस्थिताः सौरसितज्ञजीवाः ।
भवेन्नरः पार्थिववंशजात्यो
जातोऽत्र योगे सचिवः समृ॥। ॥१२२॥
धनस्थीतो भूमिसुतो हिमांशो
र्व्ययस्थिताः सौरैतज्ञजीवाः ।
भवेद्दनानामधिपः सुरूपः
प्रभूतमित्रः सततं सुशीलः ॥१२३॥
चन्द्रस्य सौम्यो यदि रिष्फसंस्थो
धनस्थिताः सौरसितारजीवाः ।
भवेन्मनुष्यः क्षतशत्रुपक्षो
विदग्धनारिरतलब्धसौख्यः ॥१२४॥
चन्द्रस्य सौम्यो यदि वित्तसंस्थो
व्ययस्थिताः सौरसितार्जीवाः ।
भवेत् सदा प्रितिपरो मनुष्यः
प्रभूतकोशः सुभगो मनोज्ञः ॥१२५॥
व्ययस्थितो देवगुरुर्हिमांशो
र्धनस्थिता भौमसितज्ञसौराः ।
तदार्थसस्याश्चगजप्रधानो
भवेन्मनुष्यो विविधप्रमोदः ॥१२६॥
धनस्थितो देवगुरुर्हिमांशो
र्व्ययस्थिता वक्रसितज्ञसौराः ।
नरो भवेत् प्राज्ञतरः सलज्जः
सतामभीष्तः सुधनः सुदारः ॥१२७॥
शुक्रः शशाङ्कस्य यदा व्ययस्थो
धनस्थिता भौमगुरुज्ञसौराः ।
सुपुण्यशीलोऽत्र भवेन्मनुष्यः
प्रियात्मजो।दीक्षितलोकभक्तः ॥१२८॥
शुक्रः शशाङ्कस्य यदा धनस्थो
व्ययस्थिता भौमगुरुज्ञसौराः ।
प्रभूतवित्तोऽत्र भवेन्मनुष्यः
प्रधानमित्रः कृषिकर्मसक्तः ॥१२९॥
सौरः शशाङ्कस्य यदा व्ययस्थो
धनस्थिता भौमसितज्ञजीवाः ।
तदा विवेकागमशास्त्ररक्तः
क्रियासु दक्षः सततं  विधिज्ञः ॥१३०॥
सौरः शशाङ्कस्य यदा भनस्थो
व्ययस्थिता भौमसितज्ञजीवाः ।
तदा सुतारामतहागकर्म
क्रियासमेतः प्रियसाहसश्च ॥१३१॥
एवं चतुर्विकल्पः ॥
सौम्यावनेयौ यदि रिष्फसंस्थौ
धनस्थितौ भार्गवदेवपूज्यौ ।
सुरेज्यपूजानिरतो मनुष्यः
कुलप्रधानः प्रणतः सुधामः ॥१३२॥
॥१३३॥
यधाव।यौ यदि रिष्फसंस्थौ
हनरिपतौ जीवदिनेशपुत्रौ ।
तदा मनुष्यः सुतदारतुष्टो
भवेन्महात्मा गुरुदेवभक्तः ॥१३४॥
बुधावनेयौ यदि वित्तसंथौ
व्ययस्थितौ जीवदिनेशपुत्रौ ।
भवेदरोगः शुभका
प्रियंवदो नीतिपरो मनुष्यः ॥१३५॥
बुधावनेयौ यदि रिष्फसंस्थौ
शुक्रार्कपुत्रौ धनगौ हिमांशोः ।
जनानुरागर्जितभूमिवित्तः
उसंमितः सत्यरुचिर्मनुष्यः ॥१३६॥
बुधावनेयौ यदि वित्तसंस्थौ
शुक्रार्कपुत्रौ व्ययगौ हिमांशोः ।
सुरूपगात्रः प्रभवेन्मनुष्यः
सौभाग्यविद्यासहितः सदैव ॥१३७॥
भौमामरेज्यौ यदि रिष्फसंस्थौ
सितेन्दुपुत्रौ धनगौ हिमांशो ।
भवेन्मनुष्यः सततं प्रगल्भः
प्रभूत वित्तान्नचतुष्पदाढ्यः ॥१३८॥
भौमामरेज्यौ यदि वित्तसंस्थौ
सितेन्दुपुत्रौ व्ययगौ हिमांशोः ।
भवेन्मनुष्यः प्रथिताभिमानो
नयप्रधानः सततं सुधीरः ॥१३९॥
सुरेज्यभौमौ यदि रिष्फसंस्थौ
सौरेन्दुजौ वित्तगतौ सुधांशोः ।
भवेन्मनुष्यो बहुभोगभागी
नरेन्द्रपूज्यः कृतनिश्चयश्च ॥१४०॥
सुरेज्यभौमौ यदि वित्तसंस्थौ
सरेन्दुजौ रिष्फगतौ सुधांशोः ।
ज्ञानशीलः क्रममार्गामी
जितेन्द्रियः स्यार् सुभगो मनुष्यः ॥१४१॥
जीवावनेयौ यदि रिष्फसंस्थौ
धनाश्रितौ सूर्यजदैत्यपूज्यौ ।
भवेन्मनुष्यः पिशुनाधिनाथः
प्रभूतकोशः प्रचुरप्रतापः ॥१४२॥
जीवावनेयु यदि वित्तसंस्थौ
रिष्फाश्रितौ सूर्यजदैत्यपूज्यौ ।
भवेन्मनुष्यः सुतरां प्रसूतो
नयानुकूलः सुमनोज्ञरूपः ॥१४३॥
चन्द्रस्य शुक्रावनिजौ व्ययस्थौ
धनाश्रितौ जीवशशाङ्कपुत्रौ ।
यदा तदा सत्यपरो मनुष्यः
शुचिर्भवेत् पुण्यपरः सदैव ॥१४४॥
चन्द्रस्य शुक्रावनिजौ वित्तसंस्थौ
व्ययस्थितौ जीवशशाङ्कपुत्रौ ।
यदा तदा मुख्यतमः सुरूपो
गुणानुरक्तः प्रथितः सुसत्यः ॥१४५॥
चन्द्रस्य शुक्रावनिजौ व्ययस्थौ
धनाश्रितौ सौम्यदिनेशपुत्रौ ।
नरोऽत्र जातः कृतभूरिदानः
कुलप्रधानः प्रचुरान्नपानः ॥१४६॥
चन्द्रस्य शुक्रावनिजौ धनस्थु
व्ययस्थितौ सौम्यदिनेशपुत्रो ।
नरोऽत्र जातः प्रभुतासमेतो
भवेत् सुरूपः प्रमदाप्रियश्च ॥१४७॥
शुक्रावनेजौ व्ययगौ हिमांशो
र्धनाश्रितौ सौरसुरेन्द्रपूज्यौ ।
नरोऽत्र जातः कमलायताक्षः
कुलप्रधानः प्रियसौहृदश्च ॥१४८॥
शुक्रावनेयौ धनगौ हिमांशो
र्व्ययाश्रितौ सौरसुरेन्द्रपूज्यौ ।
भवेन्मनुष्यः सुतसौख्ययुक्तः
॥१४९॥
भौमार्कपुत्रौ व्ययगौ हिमांशो
र्धनस्थितौ जीवशशाङ्कपुत्रौ ।
नरोऽत्र जातो विनयप्रसन्नः
कुलाधिकः काव्यरतो दयालुः ॥१५०॥
भौमार्कपुत्रौ धनगौ हिमांशो
र्व्ययाश्रितौ जीवशशाङ्कपुत्रौ ।
भवेन्मनुष्यः शुभबुद्धिवित्तः
सतामभीष्टः सदयः सुशीलः ॥१५१॥
चन्द्रस्य भौमार्कसुतु व्ययस्थौ
धनाश्रितौ भार्गवसोमपुत्रौ ।
भवेन्नरः साधुतमः सुरम्यः
प्रभूतकीर्तिर्जयमानभाजः ॥१५२॥
चन्द्रस्य भौमार्कौअतु धनस्थौ
व्ययाश्रितौ भार्गवसोमपुत्रौ ।
प्रभवेद्विनीतोऽत्र नरः कृपालु
श्चतुष्पदाछादनभोजनाढ्यः ॥१५३॥
चन्द्रस्य सौरक्षितिजौ व्ययस्थौ
धनाश्रितौ भार्गवदेवपूज्यौ ।
नरो विनीतो हतशत्रुवित्तः
सदान्नदो धर्मसमन्वितश्च ॥१५४॥
चन्द्रस्य सौरक्षितिजौ धनस्थौ
व्ययाश्रितौ भार्गवदेवपूज्यौ ।
भवेद्विनीतोऽत्र पुमान् विदग्धः
प्रभूतसौख्यः प्रविभक्तगात्रः ॥१५५॥
जीवेन्दुपुत्रौ व्ययगौ हिमांशो
र्धनस्थितौ शुक्रदिनेशपुत्रौ ।
भवेत् पुमान् नीतिपरः सुकामी
पुताधिकारः परपक्षमारः ॥१५६॥
जीवेन्दुपुत्रौ धनगौ हिमांशो
र्व्ययस्थितो शुक्रदिनेशपुत्रौ ।
जनानुरक्तः सुरदेवभक्तो
भवेन्नरः शास्त्रविशार्दश्च ॥१५७॥
शुक्रेन्दुपुत्रौ व्ययगौ हिमांशो
र्धनाश्रितौ मन्दसुरेन्दुपूज्यौ ।
जातोऽत्र भोगी सुनयप्रधानो
भवेन्मनुष्यः ।मप्रभावः ॥१५८॥
शुक्रेन्दुपुत्रा धनगौ हिमांशो
र्व्ययस्थितौ सौरसुरेन्दुज्यौ ।
भवेद्विधिज्ञः सततं नयज्ञः
प्रजानुरक्तः पुरुषः प्रगल्भः ॥१५९॥
॥१६०॥
॥१६१॥
एवं विवेकल्पः
सौम्यावनेयौ व्ययगौ सुधांशो
र्धनस्थिता शुक्रसुरेज्यसौराः ।
भवेन्नरः शिल्पकलासु दक्षो
भूपाललाभैः सततं सुपूज्यः ॥१६२॥
व्ययस्थिताः शुक्रौरेज्यसौरा
धनाश्रितौ भौमबुधौ हिमांशोः ।
भवेत् प्रभूताश्चगजाधिनथो
नरो विवेकी जितशत्रुपक्षः ॥१६३॥
जीवावनेयौ व्ययगौ हिमांशओ
र्धनस्थिताः शुक्रबुधार्कपुत्राः ।
भवेन्मनुष्यो द्विजदेवभक्तः
प्रसन्नचेताः प्रणतो नयज्ञः ॥१६४॥
शुक्रज्ञसौरा व्ययगा हिमांशो
र्धनस्थितौ भौमसुरेन्द्रपूज्यौ ।
॥१६५॥
व्ययस्थितौ उक्रधरित्रिपुत्रौ
धनस्थिता मन्दबुधामरेज्यैः ।
नरोऽत्र जातः प्रभवेत् सुविज्ञः
सतामभीष्टः प्रियदर्शनश्च ॥१६६॥
व्ययस्थिता
रित्रिपुत्रौ ।
त्रज्ञाधिकः पुण्यजनः सदैव
भवेन्मनुष्यः शुभकर्मरक्तः ॥१६७॥
वक्रार्कपुत्रौ व्ययगौ हिमांशो
र्धनस्थिता शुक्रबुधामरेज्याः ।
भवेन्मनुष्यो नृपमानपुष्टः
शौर्यान्वितः श्वसविवर्जिताङ्गः ॥१६८॥
वक्रार्कपुत्रौ धनगौ हिमांशो
र्व्ययस्थिताः शुक्रबुधामरेज्याः ।
भवेन्मनुष्यः कृषिकर्मभोगी
गुणाधिकः कल्पतरुस्वरूपः ॥१६९॥
त्रीवेन्दुपुत्रौ व्ययगौ हिमांशो
र्धनस्थिता मन्दसितावनेयाः ।
भवेन्मनुष्यः प्रचुरान्नपानः
स्मिताभिभाषी दृढसौहृदश्च ॥१७०॥
व्ययस्थिता मन्द्सितावनेया
धनस्थितौ जीवशशाङ्कपुत्रौ ।
नरोऽत्र जातः सुतरां विवेकी
महानुरागी गुणसंयुतश्च ॥१७१॥
सितेन्दुपुत्रौ व्ययगौ हिमांशो
र्धनस्थिता मन्दकुजामरेज्याः ।
भवेधनाप्तियुतः सदैव
नरोऽत्र जातो वनितानुरागः ॥१७२॥
व्ययस्थिता मन्दकुजामरेज्या
धनस्थितौ शुक्रशशाङ्कपुत्रौ ।
भवेन्नरः स्त्रीदयितः शुभ्ज्ञः
कृतज्ञताविष्कृतमानसश्च ॥१७३॥
सौम्यार्कपुत्रौ व्ययगौ हिमांशो
र्धनस्थिता भौमसितामरेज्याः ।
शुचिः प्रगल्भोऽत्र भवेन्मनुष्यः
शुभाकृतिस्तीर्थरतः सुसौम्यः ॥१७४॥
व्ययस्थिता भौमसितामरेज्या
हनस्थितौ मन्दशशाङ्कपुत्रौ ।
नरो भवेत् सद्विभवैः समृदः
प्रियातिर्थिब्राह्मणसंमतश्च ॥१७५॥
शुक्रामरेज्यौ व्ययगौ हिमांशो
र्धनस्थिता मन्दबुधावनेयाः ।
भवेन्मनुष्यः प्रथिताभिमानः
सतामभीष्टः कृतकोपचारः ॥१७६॥
व्ययस्थिता म्न्दबुधावनेया
धनाश्रितौ जीवैतौ हिमांशोः ।
भवेन्नरः कीर्तिसुखैः स
प्रभूतमित्रो द्रविणस्वभावः ॥१७७॥
सौरामरेज्यौ व्ययगौ हिमांशो
र्धनस्थिता भार्गव्भौमसौम्यः ।
नरोऽत्र जातः सुतरां कृतज्ञो
भवेद्बहुद्रव्यसमृद्धिभागी ॥१७८॥
सौरामरेज्यौ धनगौ हिमांशो
र्व्ययस्थिता भार्गवभौमसौम्याः ।
भवेश्च जातो नृपतेरभीष्टः
शुभप्रियः स्यात् सुमतिः कृतज्ञः ॥१७९॥
शुक्रार्कपुत्रौ व्ययगु हिमांशो
र्धनस्थिता जीवबुधावनेयाः ।
भवेत् सुधामा पुरुषोऽत्र जातः
मूर्तिः प्रियसाधुमानी ॥१८०॥
शुक्रार्कपुत्रौ धनगौ हिमांशो
र्व्ययस्थिता जीवबुधाव्नेयाः ।
नरोऽत्र जातः प्रभवेत् सुचित्तः
सुदारपुत्रार्थच्तुष्पदाढ्यः ॥१८१॥
इति श्रीवृद्धयवने दुर्धरायोगाध्यायः ॥