परिभाषा .
ग्रंथानं योजलेलीं कार्यप्रकाशचिन्हें ही आहेत .
(+) या चिन्हास मिळवणीचें किंवा अधिक करण्याचें चिन्ह म्हणतात . जसें ५ + २ = ७
(-) या चिन्हास वजाबाकीचे किंवा उणे करण्याचें चिन्ह म्हणतात जसें ५ - २ = ३ .
( x ) या चिन्हास गुणाकाराचे चिन्ह म्हणतात जसें ५ x २ = १०
( ÷ ) या चिन्हास भागाकाराचे चिन्ह म्हणतात जसें ५ ÷ २ = ५ / २ = २ १ / २
( = ) या चिन्हास बरोबरीचे चिन्ह म्हणतात . वरील उदाहरणें पहा .
(::::) या चिन्हास त्रैराशिकाचें चिन्ह म्हणतात . जसें ३ : ४ :: ८ : १० २ / ३
ग्रंथांतील सांकेतिक अक्षरें .
रा . म्हणजे राशि . अ . म्हणजे अंगुल . घ . म्हणजे घटिका .
अं . म्हणजे अंश . प्र .अं .म्हणजे प्रतिअंगुल . प . म्हणजे पले .
क . म्हणजे कला . वा . म्हणजे बार
वि . म्हणजे विकला . दि . म्हणजे दिवस .
राश्यादिकांचे कोष्टक .
६० विकला . म्हणजे १ कला . ६० पलें . म्हणजे १ घटिका .
६० कला . म्हणजे १ अंश . ६० घटिका म्हणजे १ दिवस अथवा तिथि .
३० अंश . म्हणजे १ राशि . ७ दिवस . म्हणजे १ आठवडा किंवा
१२ राशि . म्हणजे १ भणिणकिंवाचक्र . ३० दिवस . म्हणजे १ महिना
६० प्रति अंगुले . म्हणजे १ अंगुल . २ १ / ४ नक्षत्रें म्हणजे १ राशि .
२४ अंगुलें म्हणजे १ हात . २७ नक्षत्रें म्हणजे १ भगण .
१० अंगुले म्हणजे १ अंश . २७ योग म्हणजे १ योगचक्र .
१० शराची म्हणजे १ अंश 7 करण . म्हणजे १ करण - चक्र .
राश्यादिकाचें चक्र म्हणजे पुरा फेरा झाल्यानंतर चक्र टाकून राशिवार व इत्यादिमात्र घेण्याची रीति आहे कारण चक्रांच्या फेरांचा उपयोग व्यवहार दृष्ट्यान जसें राशिचक्रांत २७ वा . राशि म्हटला म्हणजे ३ राच राशि येतो .
नक्षत्रांची नावें .
१ . अश्र्विनी . ८ . पुष्य . १५ . स्वाती . २२ . श्रवण .
२ . भरणी . ९ . आश्र्लेषा . १६ . विशाखा . २३ . घनिष्ठा .
३ . कृत्तिका . १० . मघा . १७ . अनुराधा . २४ . शततारका .
४ . रोहिणी . ११ . पूर्वा . १८ . ज्येष्ठा . २५ . पूर्वाभाद्रपदा .
५ . मृगशीर्ष . १२ . उत्तरा १९ . मूळ . २६ . उत्तराभाद्रपदा .
६ . आर्द्रा . १३ . हस्त . २० . पूर्वाषाढा . २७ . रेवती .
७ . पुनर्वस्क्त . १४ . चित्रा . २१ . उत्तराषाढा .
योगांची नावें .
१ . विष्कंभ . ८ . धृति . १५ . वज्र . २२ . साध्य .
२ . प्रीति . ९ . श्रूल . १६ . सिध्दि . २३ . श़ुभ .
३ . आयुष्यमान् १० . गंड . १७ . व्यतीपात . २४ श़ुक्ल .
४ . सौभाग्य . ११ . वृध्दि . १८ . वर्यान . २५ . ब्रह्मा .
५ . शोभन . १२ . ध्रुव . १९ . परिघ . २६ . ऐंद्र .
६ . अनिगंड . १३ . व्याघात . २० . शिव . २७ . वैधृति .
७ . स्क्तकर्मा . १४ . हर्षण . २१ . सिध्दि .
करणांची नावें .
१ . बव . ४ . तैतिल . ७ . भद्रा . १० . नाग .
२ . बालव . ५ . गर . ८ . शुकनी . ११ . . किंस्क्तघ्न .
३ . कौलव . ६ . वणिज . ९ . चतुष्यद .
राशींची नावें .
१ . मेष . ४ . कर्क . ७ . तूळ . १० . मकर .
२ . वृषभ . ५ . सिंह . ८ . वृश्र्चिक . ११ . कुंभ .
३ . मिथुन . ६ . कन्या . ९ . धन . १२ मीन .