रुद्

{ rud }

A Sanskrit English Dictionary

रुद्    1. ( cf. √ 1. रु) cl. 2. P. ( [Dhātup. xxiv, 59]; cf. [Pāṇ. 7-2, 76]) रोदिति ( Ved. and ep. also रुदति, °ते and रोदति, °ते; pf. रुरोद, रुरुदे, [MBh.]; aor. अ॑रुदत्, [AV.] &c.; अरोदीत्, °दिषुः Gr.; अरौदिषीत्, [BhP.]; fut. रोदिता Gr.; रोदिष्यति, [Kāv.]; inf. रोदितुम्, ib.; ind.p. रुदित्वा or रोदित्वा, [MBh.]; -रुद्य, [Kathās.]),

to weep, cry, howl, roar, lament, wail, [RV.] &c. &c.;

to bewail, deplore, ib. :

Pass. रुद्यते ( aor. अरोदि; रुद्यमाने, ‘while weeping is heard’ [Mn. iv, 108]) :

Caus. रोद॑यति ( aor. अरूरुदत्), to cause to weep or lament, [RV.] &c. &c.:

Desid. रुरुदिषति Gr. ( cf. रुरुदिषा, °षु) :

Intens. रोरुद्यते, रोरोत्ति ( p. रोरुद्यमान, रोरुदत्), [MBh.]
रुद्   [ cf. Lat. rudere; Lith. rúdis, raudá, raudóti; Angl.Sax. reótan.]
रुद्  mfn.  2. mfn. ( ifc.), weeping, crying &c. (See अघरु॑द् and भव-रुद्)
रुद्  f.  f. cry, wail
sound
grief, pain
disease, [W.]

The Practical Sanskrit-English Dictionary

रुद् [rud]   2 P. (रोदिति, रुदित; desid. रुरुदिषति)
To cry, weep, lament, mourn, shed tears; निराधारो हा रोदिमि कथय केषामिह पुरः [G. L.4;] अपि ग्रावा रोदित्यपि दलति वज्रस्य हृदयम् [U.1.28.]
To howl, roar, scream. -With प्र to weep bitterly.
रुद् [rud]  f. f.
A cry, wail.
Sound, noise.
Grief, pain, affliction.
Disease.

Shabda-Sagara

रुद् (इर) रुदिर   r. 2nd cl. ( रोदिति)
रुद् (इर) रुदिर   1. To weep.
रुद् (इर) रुदिर   2. To call or address weeping.
रुद् (इर) रुदिर   With उप and आङ्, To weep for another, to sympathize.
रुद्  f.  ( -रुत्)
1. Grief.
2. Pain, affliction.
3. Disease.
4. Sound, noise.
5. Cry, wail, lamentation.
E. रुद् to weep, aff. क्विप् .

ROOTS:

रुद् क्विप् .

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

noun  सुख दुःखयोः भावनावेगात् नेत्राभ्याम् अश्रुपतन रूपः व्यापारः ।   Ex. मातृवियोगात् श्यामः अरोदीत् ।

CAUSATIVE:

रोदय

HYPERNYMY:

आविष्कृ

ONTOLOGY:

अभिव्यंजनासूचक (Expression) ➜ कर्मसूचक क्रिया (Verb of Action) ➜ क्रिया (Verb)

SYNONYM:

प्ररुद् क्रन्द् क्रुश् आक्रुश् अभिक्रुश् आक्रन्द् परिदेव् लप् विलप् अश्रूणि पात् अश्रूणि मुच् अश्रूणि सृज् रट्

See : क्रन्द्