अहि

{ ahi }

हिन्दी (hindi) WN

 noun  इक्कीस वर्णों का एक छंद   Ex. अहि में पहले छः भगण और अंत में मगण होता है ।

ONTOLOGY:

मानवकृति (Artifact) ➜ वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

Wordnet:

kok अही

ori ଅହୀ

san अहिः

urd اہی

   See : दुर्जन, साँप, पृथ्वी, राहु, यात्री, अश्लेषा, वृत्रासुर, टगण

प्राचीन चरित्रकोश

अहि n.  इन्द्र का शत्रु [ऋ.१.५१.४] । यह जब निद्रित था, तब इन्द्र ने इसे मारकर सप्तसिंधू को मुक्त किया [ऋ. २.१२.३] ।

A dictionary, Marathi and English

   A snake.

Aryabhushan School Dictionary

  m  A snake.

मराठी (Marathi) WN

   See : वृत्रासुर

महाराष्ट्र शब्दकोश

  पु. सर्प . पाहुनि अजातरिपुची तादृक गुरुचरणभक्ति , महिवरले । अहिवरलेखवरांहुनि बहु कठिनहि यवन वीर गहिवरले । - मोभीष्म १ . ११४ . [ सं . ]
०नकुळ   - पु . साप आणि मुंगुस यांच्यामधील जन्मजात वैराप्रमाणें वैर .
न्याय   - पु . साप आणि मुंगुस यांच्यामधील जन्मजात वैराप्रमाणें वैर .
   ( ल . ) जन्मद्वेष ; हाडवैर .

A Sanskrit English Dictionary

अहि  m.  m. (√ अंह्), a snake, [RV.] &c.
   the serpent of the sky, the demon वृत्र, [RV.]
अहिर्बुध्न्यस्   (See also below)
   a cloud, [Naigh.]
   water, ib.
   the sun, [L.]
   a N. of राहु, [L.]
   a traveller, [L.]
   the navel, [L.]
   lead, [L.]
   (in arithm.) the number eight
औशनस    N. of a ऋषि (with the patron. ) and of another (with the patron. पैद्व).
अहि   [ Zd. aži; Lat. angui-s; Gk. ἔχι-ς, ἔχιδνα, ἔγχελυς, and ὄφις; Lith. ungury-s; Russ. ûgorj; Armen. ôz; Germ. unc.]

The Practical Sanskrit-English Dictionary

अहि [ahi] a.  a. Killing; pervaded, pervading.
-हिः [आहन्ति, आ-हन्-इण् स च डित् आङो ह्रस्वश्च   Uṇ.4.137]
   A serpent, snake; अहयः सविषाः सर्वे निर्विषा डुण्डुमाः स्मृताः [Ks. 14.84.]
   The sun.
   The planet Rāhu.
   A traveller
   The demon Vṛitra; रोमहर्षणमत्युग्रं शक्रस्य त्वहिना यथा (युद्धमासीत्) [Mb.11.23.12.]
   A wicked man.
   A cheat, rogue.
   The Āśleṣā Nakṣatra.
   Water.
   Earth.
   A milch cow.
   Lead.
   The navel.
   A cloud. अहिर्वृत्रासुरे सर्पे... च दुर्जने । [Nm.]
-ही   (du.) Heaven and earth. [cf., L. anguis, Gr. ehis].-Comp.
-अर्षु a.  a. gliding away like a snake, not facing the enemy.
-कान्तः   air, wind.
-कोषः   the slough of a snake.
-क्षत्रः, -क्षेत्रः  N. N. of a country in the east.-गोप a. Ved. guarded by a serpent; दासपत्नीरहिगोपा अतिष्ठन् [Rv.1.32.11.]
-घ्नम्   the slaying of the serpent or demon Vṛitra. अनु त्वाहिघ्ने अध देव देवा [Rv.6.18.14.] -घ्नी m. killing snakes.
-चक्रम्   A certain Tantric diagram.
   च्छत्रः N. of a country, conquered by Arjuna and given to Droṇa.
   a kind of vegetable poison.
   having destructive anger; with unimpaired knowledge.
   enraged like serpents; epithet of the Maruts. (-न्युः) the anger of a serpent.-मर्दनी N. of a plant (गन्धनाकुली; Mar. मुंगुसवेल).-माय a. having multiform or versatile forms like a snake, showing a variety of colour and shape, such as Vṛitra.
   मारकः, मेदकः N. of a plant (अरिमेद; Mar. गन्धीहिवर)
   = ˚द्विष् q. v.
   लता the betel-nut plant.
  N. N. of a plant (गन्धनाकुली.)
-विषापहा  f. f. 'Neutralizing the poison of snakes', The ichneumon plant (Mar. मुंगुसवेल).
-शुष्म a.  a. having all pervading strength; ˚सत्वन् Ved. one whose men hiss like serpents (N. of Indra); आस्माञ्जगम्यादहिशुष्म सत्वा [Rv.5.33.5.]
-सक्थ  n. n. having a long thigh like a serpent. (-क्थः) N. of a country.-हत्यम् Ved. the slaying of the serpent or demon Vṛitra.
-हन् a.  a. Killing serpents or Vṛitra, Garuḍa, Indra.
   (त्रः) sugar.
   the plant मेषशृङ्गी.
   (Mar. बडीशेप)
  N. N. of the city अहिच्छत्र.
-छत्रकम्   a mushroom; [Nir.5.16.]
-च्छत्रकः   A variety of inferior gems. [Kau.A.2.11.]
-जित्  m. m.
  N. N. of Kṛiṣṇa (the slayer of the serpent Kāliyā).
  N. N. of Indra.
-जिह्वा  N. N. of a plant (नागजिह्वालता; Mar. महाशतावरी or श्वेत उपळसरी)-तुण्डिकः [अहेस्तुण्ड मुखं तेन दीव्यति ठन्, ठञ् वा] a snakecatcher, conjurer, juggler. कुसीदवृत्तयः काण्डकारिणश्चाहि- तुण्डिकाः [Śiva. B.31.22.]
-देवम्  N. N. of the Nakṣatra आश्लेषा.
  N. N. of Garuḍa.
   an ichneumon.
   a peacock.
   Indra. द्रुतं धनुष्खण्डमिवाहिविद्विषः [Ki.4.27;] अहिद्विषस्तद्भवता निशम्य- ताम् [Śi.1.41.]
   Kṛiṣṇa.
-नकुलम्   snakes and ichneumons.
-नकुलिका [अहिनकुलयोर्वैरम् वुन्   P.II.4.9, [P.IV. 3.125] ] the natural antipathy between a serpent and an ichneumon.
-नामभृत्  m. m. N. of Baladeva.-निर्मोकः,
-पताकः   a kind of snake (not venomous).
   पतिः 'the lord of snakes', Vāsuki; सज्जं धनुर्वहति योऽहिपतिस्थवीयः [Ki.14.71.]
   any large serpent.
-पुत्रकः   a kind of boat (serpent shaped).
-पुष्पः   The plant Mesua Roxburghii (Mar. नागकेशर).
-पूतनम्, -ना   a kind of disease.-फेनः,
-नम्   'the saliva or venom of a snake', opium. जातीफलं मातुलानीमहिफेनं च पत्रकम् [Śiva. B.3.15.]
   बु (वु) ध्नः, ब्रध्नः, अहिर्बुध्नः, ध्न्यः one of the Rudras.
   Śiva.
   Uttarābhādrapadā Nakṣatra.
   a name of a Muhūrta. ˚देवता the twenty-sixth lunar mansion.-द्विष् N. of a plant (Mar. मुंगुसवेल).
-बीजम्   (Mar. खसखस).
   भयम् the fear of a lurking snake.
   apprehension of treachery, danger arising from one's own allies; ˚दा [अहिं भयं द्यति खण़्डयति दो क] N. of the plant भूम्यामलकी (Mar. भुयआंवळी).
-भानु a.  a. Ved.
   shining like serpents.
   causing the motion of the sun (सूर्यगतिहेतु) as the wind; an epithet of the Maruts; मरुतो अहिभानवः [Rv. 1.175.1.]
   ichneumon.
  N. N. of a plant (Mar. मुंगुसवेल).m. Śiva.
-मन्यु   a.

Shabda-Sagara

अहि  m.  ( -हिः)
   1. A snake or serpent.
   2. The sun.
   3. A traveller.
   4. Lead.
   5. The name of a demon: see वृत्रासुर.
   6. A name of RĀHU, the ascending node.
    E. आङ् prefixed to हन् to hurt, इन् Unādi affix; injuring all or every thing, the आ of आङ् is made short.

ROOTS:

आङ् हन् इन् आ आङ्