सर्वतो मनसोऽसङगमादौ सङगं च साधुषु ।
दयां मैत्रीं प्रश्रयं च भूतेष्वद्धा यथोचितम् ॥२३॥
सर्वांपासोनि निःसंग । जरी मनीं होणें आहे चांग ।
तैं अवश्य धरावा सत्संग । असत्संग त्यागावा ॥५२॥
मुख्य असत्संग देहसंगती । त्याची समूळ करावी निवृत्ती ।
जगीं दाटुगी सत्संगती । जाण निश्चितीं नृपनाथा ॥५३॥
जेथें दया मैत्री प्रश्रयो पूर्ण । मुख्यत्वें हें त्रिविध लक्षण ।
अवश्य करावें आपण । सत्संग प्रमाण स्वहितासी ॥५४॥
सांडोनियां थोरपण । साधूसी लीन होआवें संपूर्ण ।
सांडोनियां देहाभिमान । त्यासी लोटांगण घालावें ॥५५॥
साधूपरता पूज्य पहा हो । जगीं नाहीं आन देवो ।
संतपूजनें देवाधिदेवो । स्वयमेवो संतुष्टे ॥५६॥
संतपदींचे रजःकण । शिरीं वंदावे श्रद्धेनें पूर्ण
संतांपुढें जाणपण । सर्वथा आपण न मिरवावें ॥५७॥
देखोनि संतसमुदावो । अनन्यगती भगवद्भावो ।
भगवद्भावें नम्र स्वभावो । ’प्रश्रयो’ पहा हो या नांव ॥५८॥;
नम्रता सेवितां संतचरण । येथें भूतदया वाढे पूर्ण ।
हें दयेचें निजलक्षण । सावधान अवधारीं ॥५९॥
भूतांसी कठिणपण । देखतां निघों पाहे प्राण ।
मा स्वयें करील आपण । हें सर्वथा जाण स्वप्नीं न घडे ॥३६०॥
जेणें आपणासी होय दुःख । तें भूतांसी करीना निःशेख ।
जेणें आपणासी होय सुख । तें आवश्यक करी दीना ॥६१॥
सर्व भूतीं दया समान । कदा न बोले कठिणपण ।
भूतांची पीडा निवारण । करोनि आपण सुखोपाय चिंती ॥६२॥
जीवमात्रीं दुरुक्ती बोलतां । जिव्हेच्या घेवों पाहे जीविता ।
भूतीं दुष्टपण चाळितां । समूळ निजचित्ता निर्दाळूं पाहे ॥६३॥
भूतांसी जेथ पीडा पावे । त्यातळीं जीव घालूं धांवे ।
जीवापरीस भूतें सर्वें । दयागौरवें पढियंतीं ॥६४॥
ऐसें जें कारुण्य पूर्ण । त्या नांव ’दया’ संपूर्ण ।;
आतां मैत्रीचें लक्षण । असाधारण तें ऐका ॥६५॥
सर्व भूतांचे ठायीं । सुहृदावांचोनि दुजें नाहीं ।
तरी न करितांचि मैत्री पाहीं । ठायींचे ठायीं अलोलिक ॥६६॥
जे विषयवियोगें न विटे । नाना विकल्पीं न तुटे ।
आलिया परम संकटें । ’मैत्री’ नेटेंपाटें सदा ग्राह्य ॥६७॥
या नांव गा मित्रभावो । प्राण गेलिया न तुटे पहा हो ।
देखतां कल्पांतकाळघावो । निजमित्रसमुदावो एकवटे कीं ॥६८॥
ऐसी आचरतां निजस्थिती । श्रद्धा उपजे सर्वाम भूतीं ।
त्या श्रद्धेची व्युत्पत्ती । यथानिगुती सांगेन ॥६९॥
नवल श्रद्धेचें लक्षण । ब्रह्मा मुंगी समसमान ।
तरी यथोचित विधान । सर्वथा जाण चुकेना ॥३७०॥
अर्घ्यपाद्यादि पूजन । सकळ दान आणि सन्मान ।
हे श्रद्धा ब्राह्मणीं संपूर्ण । एकासी तें जाण अन्नमात्रचि ॥७१॥
एका अन्न आच्छादन । एकासी ते कोरडे कण ।
तृण आणि जीवन । एका पयःपान यथोचित ॥७२॥
जेणें ज्यासी सुख संपूर्ण । तें तें करी उचित श्रद्धें जाण ।
अनुचित श्रद्धेचें विंदाण । दुःखकारी संपूर्ण सर्वार्थीं ॥७३॥
जेवीं ब्राह्मणा वाढिलें तृण । गाईस वाढिलें मिष्टान्न ।
श्वानासी बैसणें सिंहासन । साधूसी आसन थारोळा ॥७४॥
व्याघ्रासी पडिल्या लंघन । त्यासि अर्पूं नये गोदान ।
गाय गादल्या संपूर्ण । तैलाभ्यंजन करुं नये ॥७५॥
हो कां देह-इंद्रियें जरी एकें । तरी जिव्हाकर्म नव्हे नाकें ।
तेवीं एक भूतात्मा भूतवेखें । उचितोन्मुखें यजावा ॥७६॥
करितां यथोचित अर्पण । जरी क्रिया दिसे भिन्न भिन्न ।
तरी अंतरश्रद्धा अभिन्न । हें मुख्य लक्षण भागवतधर्मी ॥७७॥;
भूतीं भूतात्मा अभिन्नस्थिती । दया मैत्री साधूंची भक्ती ।
हेच आतुडे कैशा रीतीं । प्रबुद्ध तदर्थी उपाव सांगे ॥७८॥
तेचि नव श्लोकीं श्लोकोक्ती । समूळ भागवतधर्मस्थिती ।
प्रबुद्ध सांगे रायाप्रती । साधकां निजप्राप्ती साधावया ॥७९॥;