प्रबुद्ध उवाच-
कर्माण्यारभमाणानां दुःखहत्यै सुखाय च ।
पश्येत्पाकविपर्यासं मिथुनीचारिणां नृणाम ॥१८॥
मुख्य मायेचें तरण । प्रबुद्धचि जाणे पूर्ण ।
प्रबुद्ध जाहलिया आपण । मायेचें विंदान न तरतां तरती ॥२९॥
मनीं विषयाचा छंदु । तो केवळ महाबाधु ।
विषयत्यागी तो प्रबुद्धु । तोचि विशदु भावो आइका ॥२३०॥
विषयीं लोभलें अत्यंत मन । तेथ नव्हतां वैराग्य पूर्ण ।
कदा नव्हे मायेचें तरण । वैराग्यार्थ जाण विषय निंदी ॥३१॥
केवळ नश्वर विषय देख । तेंचि मानिती परम सुख ।
तें सुखचि दुःखदायक । स्त्रीकामें मुख्य माया बाधे ॥३२॥
वेंचूनि धनाचिया गांठी । सुखार्थी स्त्री बैसविली पाटीं ।
तेचि भोगवी दुःखकोटी । जगीं माया लाठी स्त्रीकामें ॥३३॥
स्त्रीकामें प्रपंचु सबळ । स्त्रीकामें दुःख प्रबळ ।
स्त्रीकामें मायेसी बळ । स्त्रीकामें सकळ मोहिलें जग ॥३४॥
आवडीं स्त्री बैसवितां पाटीं । ते प्रपंचाच्या वाढवी कोटी ।
महामोहाच्या पाडूनि गांठी । दुःखसागरीं लोटी स्त्रीकामु ॥३५॥
जे नवमास वाहे उदरांत । ते माता करुनि अनाप्त ।
स्त्रियेसी मानिती अतिआप्त । ऐशी माया समर्थ स्त्रीकामें ॥३६॥
जे तोंडींचें पोटींचें खाववित । जे सदा सोशी नरकमूत ।
ते मातेहूनि स्त्री आप्त । जाहली जगांत मायामोहें ॥३७॥
स्त्रिया मेळवितां असंख्य मिळती । परी माता न मिळे त्रिजगतीं ।
ऐसें जे सज्ञान जाणती । तेही आप्त मानिती स्त्रियेतें ॥३८॥
मातेतें भजतां भुक्तिमुक्ती । स्त्रियेतें भजतां नरकप्राप्ती ।
ऐसें जे शास्त्रज्ञ जाणती । तेही माता उपेक्षिती स्त्रीकामें ॥३९॥
एवं स्त्रीकामाचिया व्याप्ती । माया व्यापिली त्रिजगतीं ।
सज्ञानही पाडले भ्रांतीं । स्त्रीकामासक्ती महामाया ॥२४०॥
मानूनि विषयांचें सुख । काम्य कर्म करितां देख ।
तेणें अतिदुःखी होती लोक । दुःखदायक काम्य कर्म ॥४१॥
कामिनीकामें गृहासक्ती । प्राणी प्राणांतें स्वयें शिणविती ।
त्या श्रमाची निदानस्थिती । सांगेन तुजप्रती राजाधिराजा ॥४२॥
निर्मळ जळें भिंती धुतां । जळाचीच नासे निर्मळता ।
हात माखती धुतले म्हणतां । भिंतीही तत्त्वतां निदळ केली ॥४३॥
तेवीं विषयांचेनि सुखें सुख । न पावतीच ब्रह्मादिक ।
विषयाचा जे मानिती हरिख । ते परममूर्ख पशुदेही ॥४४॥;