कपिला

{ kapilā }

Puranic Encyclopaedia

KAPILĀ I    daughter of Dakṣaprajāpati. Kaśyapa married Kapilā. [Śloka 12, Chapter 65, Ādi Parva M.B.] .
KAPILĀ II   A holy place of Kurukṣetra. if one bathes in a sacred pond there one will get the benefit of making a thousand Godānas ( giving away cows as gifts). [Chapter 83, Vana Parva] .
KAPILĀ III   A river. [Chapter 9, Bhīṣma Parva] .
KAPILĀ IV   The mother of Pañcaśikha. [Chapter 218, Śānti Parva] .

हिन्दी (hindi) WN

 noun   एक प्रकार की जोंक   Ex. कपिला पर नमक छिड़कने से वह मर जाती है ।

ONTOLOGY:

जलीय-जन्तु (Aquatic Animal) ➜ जन्तु (Fauna) ➜ सजीव (Animate) ➜ संज्ञा (Noun)

Wordnet:

ben কপিলা জোঁক

kas کَپِلا

mal കുളയട്ട

ori କପିଳା ଜୋକ

urd کپیلا

 noun   एक पौराणिक महिला   Ex. कपिला दक्ष प्रजापति की कन्या थी ।

ONTOLOGY:

पौराणिक जीव (Mythological Character) ➜ जन्तु (Fauna) ➜ सजीव (Animate) ➜ संज्ञा (Noun)

Wordnet:

kok कपिला

mal കപില

mar कपिला

tam கபிலா

 noun   सँभालू के बीज   Ex. कपिला का उपयोग औषध के रूप में होता है ।

ONTOLOGY:

प्राकृतिक वस्तु (Natural Object) ➜ वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

रेणुका रेनुका

Wordnet:

kas کپِلا , رونُوکا , رینُکا

pan ਕਪਿਲਾ

tam வெள்ளைப்பசு

urd کپلا , رینُکا

 noun   एक नदी   Ex. वह कपिला में स्नान करने गई है ।

ONTOLOGY:

प्राकृतिक वस्तु (Natural Object) ➜ वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

कपिला नदी

Wordnet:

ben কপিলা নদী

kas کٔپِلا

ori କପିଳା

tam கபில நதி

 noun   एक ही रंग वाली गाय   Ex. उसके पास काले रंग की कपिला है ।

ONTOLOGY:

स्तनपायी (Mammal) ➜ जन्तु (Fauna) ➜ सजीव (Animate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

कपिला गाय

Wordnet:

ben কপিলা গরু

guj કપિલા

kan ಕಪಿಲ

kas اَکے رَنٛگٕچ گاو

kok कपिला गाय

ori କପିଳା

pan ਕਪਿਲਾ

san कपिला

    see : धवली, माटा

प्राचीन चरित्रकोश

कपिला n.   दक्ष एवं असिक्नी की कन्या तथा कश्यप की स्त्री ।
कपिला II. n.   पंचशिख ऋषि की माता [नारद. १.४५] ; कबंधी देखिये ।
कपिला III. n.   कश्यप तथा खशा की कन्या ।

कोंकणी (Konkani) WN

 noun   एक पुराणीक बायल   Ex. कपिला दक्ष प्रजापतीची धूव आशिल्ली

ONTOLOGY:

पौराणिक जीव (Mythological Character) ➜ जन्तु (Fauna) ➜ सजीव (Animate) ➜ संज्ञा (Noun)

Wordnet:

mal കപില

mar कपिला

tam கபிலா

 noun   एक न्हंय   Ex. ती कपिलेंत न्हावपाक गेल्या

ONTOLOGY:

प्राकृतिक वस्तु (Natural Object) ➜ वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

Wordnet:

ben কপিলা নদী

hin कपिला

kas کٔپِلا

ori କପିଳା

tam கபில நதி

A dictionary, Marathi and English

   A certain fabulous cow. 2 A cow wholly of one color. used with the adjective before it, as काळी- तांबडी- पांढरी-क0 3 A cow gen. Ex. माझे घरीं पांच क0 आहेत. 4 The red powder of certain dried flowers. used in dyeing. Disting. into कपिला & कपिली of which कपिली is the better. 5 applied also to काव or red ochre.

मराठी पर्यायी शब्दकोश

 ना.   कामधेनु , गाय , स्वर्धेनू .

मराठी (Marathi) WN

 noun   एक रंग असलेली गाय   Ex. त्याच्याकडे काळी कपिला आहे.

ONTOLOGY:

स्तनपायी (Mammal) ➜ जन्तु (Fauna) ➜ सजीव (Animate) ➜ संज्ञा (Noun)

Wordnet:

ben কপিলা গরু

guj કપિલા

kan ಕಪಿಲ

kas اَکے رَنٛگٕچ گاو

kok कपिला गाय

ori କପିଳା

pan ਕਪਿਲਾ

san कपिला

 noun   एक नदी   Ex. सोमनाथ पट्टल ह्याच्या जवळ हिरण्य, सरस्वती और कपिला ह्याचा संगम आहे.

ONTOLOGY:

प्राकृतिक वस्तु (Natural Object) ➜ वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

Wordnet:

ben কপিলা নদী

hin कपिला

kas کٔپِلا

ori କପିଳା

tam கபில நதி

 noun   दक्ष प्रजापतीची मुलगी   Ex. कपिला ही कश्यप ऋषींची बायको आहे.

ONTOLOGY:

पौराणिक जीव (Mythological Character) ➜ जन्तु (Fauna) ➜ सजीव (Animate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

कपिला दाक्षायणी

Wordnet:

kok कपिला

mal കപില

tam கபிலா

 noun  जळवेचा एक प्रकार   Ex. मीठ शिंपडल्याने कपिला मरते.

ONTOLOGY:

जलीय-जन्तु (Aquatic Animal) ➜ जन्तु (Fauna) ➜ सजीव (Animate) ➜ संज्ञा (Noun)

Wordnet:

ben কপিলা জোঁক

kas کَپِلا

mal കുളയട്ട

ori କପିଳା ଜୋକ

urd کپیلا

    see : कामधेनू, माटा

महाराष्ट्र शब्दकोश

 वि.   पिंगट ; तपकिरी किंवा जर्दा ( रंग ). ऐके तातलें साडेपंधरें । तैसीं कपिलवणें अपारें । ' - ज्ञा . ११ . १३२ . ( सं .)
   स्त्री. १ कामधेनु ; स्वर्धेनू .' कपिलेचें म्हणावें क्षीर । मा इतरांचें काय नीर । ' - एभा १ . १२४ . २ एक रंग असलेली ; कोणत्या तरी एकाच रंगाची ( गाय ). ' काळी - तांबडी - पांढरी कपिला ' ' काही सफेत कपिला व्याघ्रांबर खाणीच्या । ' - ऐपो ३०९ . ३ ( सामा .) गाय . ' माझें घरीं पांच कपिला आहेत .' ४ रंगाकरितां कित्येक जातीच्या फुलांची वाळवून केलेली भुकटी , यांत कपिला व कपिली असे दोन प्रकार असुन कपिली सरस आहे . ५ काव .
०षष्ठी    कपिल सठ - स्त्री . ( कपिलखट मोल ) भाद्रपद वद्य षष्ठीच्या दिवशी मंगळवार , रोहिणी नक्षत्र , व्यक्तिपात योग , सूर्यनक्षत्र हस्त , यांचा योग झाल्यास तीस कपिला षष्ठी म्हणतात . हा एक अपूर्वं व पुण्यकारक योग मानतात . हा क्वचित येतो ; बहुधां साठ वर्षांनी असा योग साधतो . ' चंद्रसूर्यग्रहाणांसी । वोंवाळूनि सांडी ते दिवशीं । कपिलाषष्ठी तिची दासी । मा अर्धोद्यासी कोण पुसें । ' एभा ११ . १२६९ . कपिलाषष्ठीचा योग - १ ज्या गोष्टी एकत्र होणें - जमणें अशक्य त्या आकस्मिक रीतीनें एकत्र जमल्यास त्यास आनंदानें म्हणतात . दुर्मिळ सुयोग , संधी ; दुर्लभ घटना . २ ( उपरो .) अशक्य ; असंभाव्य ; क्वचित घडणारी गोष्ट .

A Sanskrit English Dictionary

कपिला  f.  f. a brown cow, [Yājñ. i, 205]; [MBh.] &c.

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

 noun  एकेन एव वर्णेन युक्ता गौः।   Ex. तस्य समीपे कृष्णवर्णीया कपिला अस्ति।

ONTOLOGY:

स्तनपायी (Mammal) ➜ जन्तु (Fauna) ➜ सजीव (Animate) ➜ संज्ञा (Noun)

Wordnet:

ben কপিলা গরু

guj કપિલા

kan ಕಪಿಲ

kas اَکے رَنٛگٕچ گاو

kok कपिला गाय

ori କପିଳା

pan ਕਪਿਲਾ

 noun   एका पौराणिका महिला।   Ex. कपिला दक्षप्रजापतेः कन्या आसीत्।

ONTOLOGY:

पौराणिक जीव (Mythological Character) ➜ जन्तु (Fauna) ➜ सजीव (Animate) ➜ संज्ञा (Noun)

Wordnet:

kok कपिला

mal കപില

mar कपिला

tam கபிலா

 noun   एका नदी।   Ex. सा कपिला इति नद्यां स्नानार्थे गता।

ONTOLOGY:

प्राकृतिक वस्तु (Natural Object) ➜ वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

Wordnet:

ben কপিলা নদী

hin कपिला

kas کٔپِلا

ori କପିଳା

tam கபில நதி

 noun  नदीविशेषः ।   Ex. कपिलायाः वर्णनम् महाभारते वर्तते
 noun  दक्षस्य कन्या ।   Ex. कपिलायाः उल्लेखः महाभारते अस्ति
 noun  किन्नरस्त्रीविशेषः ।   Ex. कपिलायाः वर्णनम् कारण्डव्यूहे वर्तते
 noun   एकः स्त्रीत्वविशिष्टः गजः ।   Ex. कपिलायाः वर्णनम् कोशे वर्तते
    see : पित्तलम्