|
PROPORTION , s.
(Comparative relation or adaptation of one thing to another) प्रमाणं, परिमाणं, सम्मितिःf., प्रमितिःf., परस्प-रप्रमाणं, परस्परानुगुण्यं, अनुगुणता, आनुगुण्यं, परस्परानुरूष्यं, परस्प-रानुरूपता, परस्परसादृश्यं, अन्योन्यसादृश्यं, अन्योन्यसमता, परस्परानुषङ्गः,मिथःसादृश्यं, परस्परसम्बन्धः, अन्योन्यसम्बन्धः, मिथःसम्बन्धः, परस्परान्वयः,व्यतिषङ्गः. See PROPORTIONATENESS; ‘in proportion to,’ अनुगुणः -णा -णं, अनुरूपः -पा -पं, अनुसारी -रिणी &c., सदृशः -शी-शं, समः -मा -मं, सादृश्येन, यथाप्रमाणं, प्रमाणतस्, अनुरूपेण, अनुसारेण,सदृशं, or expressed by अनु or यथा prefixed or तस् affixed; as, ‘in proportion to one's strength,’ यथाशक्ति, शक्तितस्,आत्मशक्तिसादृश्येन, स्वशक्तितस्, आत्मशक्तिसमं. —
(Relation in general) अन्वयः, समन्वयः, अनुषङ्गः, सम्बन्धः, सम्पर्कः. —
(In arith- metic) अनुपातः; ‘the four numbers are in proportion,’ चतस्रः संख्या अनुपातस्थाः सन्ति; ‘dependence of larger numbers on smaller in a progressive series,’ तारतम्यं. —
(Symmetry, adaptation) सम्मितिःf., सम्मितता, सन्धानं, अनुसन्धानं, संयोगः,अन्वयः; ‘of parts or form,’ अङ्गसंयोगः, अङ्गसन्धानं, अवयव-संयोगः, आकारशुद्धता, आकारशुद्धिःf.; ‘of just proportions.’ आकारशुद्धः -द्धा -द्धं. —
(Just share) अंशः, भागः, विभागः, उद्धारः. ROOTS: प्रमाणंपरिमाणंसम्मितिप्रमितिपरस्परप्रमाणंपरस्परानुगुण्यंअनुगुणताआनुगुण्यंपरस्परानुरूष्यंरानुरूपतापरस्परसादृश्यंअन्योन्यसादृश्यंअन्योन्यसमतापरस्परानुषङ्गमिथसादृश्यंपरस्परसम्बन्धअन्योन्यसम्बन्धमिथसम्बन्धपरस्परान्वयव्यतिषङ्गअनुगुणणाणंअनुरूपपापंअनुसारीरिणीसदृशशीशंसममामंसादृश्येनयथाप्रमाणंप्रमाणतस्अनुरूपेणअनुसारेणसदृशंअनुयथातस्यथाशक्तिशक्तितस्आत्मशक्तिसादृश्येनस्वशक्तितस्आत्मशक्तिसमंअन्वयसमन्वयअनुषङ्गसम्बन्धसम्पर्कअनुपातचतस्रसंख्याअनुपातस्थासन्तितारतम्यंसम्मिततासन्धानंअनुसन्धानंसंयोगअन्वयअङ्गसंयोगअङ्गसन्धानंअवयवआकारशुद्धताआकारशुद्धिआकारशुद्धद्धाद्धंअंशभागविभागउद्धार
To PROPORTION , PROPORTIONATE, v. a.परस्परं or अन्योन्यं सदृशीकृor अनुरूपीकृ or अनुगुणीकृ or समीकृ, परस्परानुगुण्यं कृ, परस्परा-नुरूप्यं कृ, परस्परसादृश्यं कृ, मिथःसादृश्यं कृ, सम्मितं -तां कृ, प्रमाणंकृ, समप्रमाणीकृ. See To ADJUST. ROOTS: परस्परंअन्योन्यंसदृशीकृअनुरूपीकृअनुगुणीकृसमीकृपरस्परानुगुण्यंकृपरस्परानुरूप्यंपरस्परसादृश्यंमिथसादृश्यंसम्मितंतांप्रमाणंसमप्रमाणीकृ
|