अपान

{ apānḥ }

हिन्दी (hindi) WN

 adjective  जिसे पीना नहीं चाहिए   Ex. अपान जल के सेवन से रोग होने की संभावना रहती है ।

MODIFIES NOUN:

तरल पदार्थ

ONTOLOGY:

गुणसूचक (Qualitative) ➜ विवरणात्मक (Descriptive) ➜ विशेषण (Adjective)

Wordnet:

asm অপান

bd लोंनाङि

ben অপেয়

guj અપાન

kan ಕುಡಿಯಲು ಯೋಗ್ಯವಲ್ಲದ

kok पेयहीण

mal കുടിക്കുവാന്‍ കൊള്ളാത്ത

mar अपेय

mni ꯊꯛꯄ꯭ꯌꯥꯗꯕ

ori ଅପେୟ

pan ਅਸ਼ੁੱਧ

tam தூய்மையற்ற

urd ناقابل مشروب

   See : संकट मोचक, पाद, अपान वायु

प्राचीन चरित्रकोश

अपान n.  तुषितदेवों में से एक ।

कोंकणी (Konkani) WN

 noun  जो हाच्या अधोभागांत आसता असो कुडीच्या पांच वायू मदलो एक   Ex. अपान वायू अधोमार्गातल्यान भायर येवपी द्रव्यांक काडपाचें काम करता

HOLO MEMBER COLLECTION:

पंचप्राण

ONTOLOGY:

प्राकृतिक वस्तु (Natural Object) ➜ वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

अपान वायू

Wordnet:

ben অপান বায়ু

guj અપાન વાયુ

mar अपान वायू

mni ꯍꯛꯆꯥꯡꯒꯤ꯭ꯈꯥꯒꯤ꯭ꯊꯣꯡꯗ꯭ꯊꯣꯔꯛꯄ꯭ꯅꯨꯡꯁꯤꯠ

ori ଅପାନବାୟୁ

pan ਅਪਾਨ ਵਾਯੂ

san अपानः

urd اپان ہوا , اپان

A dictionary, Marathi and English

   The anus.

Aryabhushan School Dictionary

 n  
अपानद्वार n   The anus.
  m 
अपानवायु  m  The air stationed in the anus.

मराठी (Marathi) WN

   See : अपान वायू

महाराष्ट्र शब्दकोश

  पु. 
   पंचप्राणांपैकीं दुसरा , अधोगामी वायु ; हा गुदप्रदेशीं राहतो ; पाद . मग अपानाग्नीचे मुखीं । प्राणद्रव्यें देखीं । - ज्ञा ४ . १४५ . कंठीं उदान गुदीं अपान । - दा १७ . ८ . १२ . प्राणापानांची चुकामुकी । जाहली होती बहुकाळ कीं । - एभा ९ . ११८ .
   गुदद्वार .
   आंत येणारा श्वास . - गीर ६७८ . ( हा अर्थ नेहमींच्या अर्थाहून भिन्न आहे . ) [ सं . ]
०द्वार  न. गुदद्वार , मलद्वार .
०वायु  पु. 
   गुदद्वारीं स्थिर झालेला वायु .
   पाद ; अपान पहा . [ सं . ].
०रंध्रद्वय  न. शिश्न व गुद . अपानरंध्रद्वया - । माझारीं घनंजया । - ज्ञा १८ . १०३६ . अपानीं मेखा मारणें = गांडींत खुंटी ठोकणें , पूर्वीच्या शिक्षांपैकीं एक . कानीं खुंट्या आदळती । अपानीं मेखा मारिती । - दा ३ . ७ . ७३ . [ सं . ]

A Sanskrit English Dictionary

अपान  m.  m. (opposed to प्रा-ण॑), that of the five vital airs which goes downwards and out at the anus
अम्  n. the anus, [MBh.] (in this sense also () n., [L.])
    N. of a सामन्, [PBr.]
   ventris crepitus, [L.]

The Practical Sanskrit-English Dictionary

अपानः [apānḥ]   Breathing out, respiration (opp. प्राण); प्राणापानौ समौ कृत्वा नासाभ्यन्तरचारिणौ [Bg.5.27;] one of the five life-winds in the body which goes downwards and out at the anus (अपनयनान्मूत्रपुरीषादेरपानोऽधोवृत्तिर्वायुर्ना- मिस्थानः) मूत्रशुक्रवहो वायुरपान इति कीर्त्यते.
-नः, -नम्   The anus (आधारे घञ्). -Comp.
-दा   giving Apāna. Vāj. 17.15.
-द्वारम्   the anus.
   पवनः, वायुः the life-wind called अपान.
   ventris crepitus.
-भृत्  f. f. a sort of brick (cherishing the life-wind अपान).

Shabda-Sagara

अपान  n.  ( -नं)
   1. The anus.
   2. A fart, one of the five vital airs.
    E. अप below, अन to breathe, घञ् aff.

ROOTS:

अप अन घञ्