Dictionaries | References

दृष्ट

   { dṛṣṭa }
Script: Devanagari

दृष्ट     

A dictionary, Marathi and English | Marathi  English
Sight or seeing.
dṛṣṭa p S Seen, perceived, visible, apparent.

दृष्ट     

Aryabhushan School Dictionary | Marathi  English
 f  Sight or seeing.
दृष्ट काढणें   To avert the effects of an evil eye.
  Seen, perceived, visible, apparent.

दृष्ट     

मराठी (Marathi) WN | Marathi  Marathi
noun  एखाद्या सुंदर किंवा प्रिय व्यक्ती अथवा वस्तूवर एखाद्याच्या वाईट नजरेमुळे होणारा दुष्परिणाम   Ex. दृष्ट लागू नये म्हणून आईने बाळाला तीट लावली
ONTOLOGY:
घातक घटना (Fatal Event)घटना (Event)निर्जीव (Inanimate)संज्ञा (Noun)
SYNONYM:
नजर चाक
Wordnet:
asmনজৰ
bdनोजोर
benনজর
gujનજર
hinनज़र
kanದೃಷ್ಟಿ
kasنظَر , بُرٕ نظَر , خَراب نَظَر
kokवायट नदर
malകണ്ണുതട്ട്
mniꯐꯠꯇꯕ꯭ꯃꯤꯠꯌꯦꯡ
oriନଜର
panਨਜਰ
sanकुदृष्टिः
tamகண்ணூறு
telదిష్టి
urdنظر , بری نظر , نظر بد , غلط نظر , خراب نظر

दृष्ट     

 स्त्री. १ दृष्टि ; नजर . २ एखाद्याच्या वाईट नजरेने मनुष्य , वस्तु इ० भारला जाणे व त्यास पीडा होणे . ( क्रि० होणे , लागणे ). लहान मुलांना व सुंदर स्त्री पुरुषांना दृष्ट लागते . - वि . पाहिलेले , दिसलेले ; दिसणारे . [ सं . ] सामाशब्द -
 स्त्री. १ दृष्टि ; नजर . २ एखाद्याच्या वाईट नजरेने मनुष्य , वस्तु इ० भारला जाणे व त्यास पीडा होणे . ( क्रि० होणे , लागणे ). लहान मुलांना व सुंदर स्त्री पुरुषांना दृष्ट लागते . - वि . पाहिलेले , दिसलेले ; दिसणारे . [ सं . ] सामाशब्द -
०कूट  न. कोडे ; गूढ ; कूटप्रश्न .
०कूट  न. कोडे ; गूढ ; कूटप्रश्न .
०चोर  पु. ( प्र . ) दृष्टिचोर ; दृष्टिचोर पहा .
०चोर  पु. ( प्र . ) दृष्टिचोर ; दृष्टिचोर पहा .
०दोष  पु. प्रत्यक्ष , दिसणारा , ढळढळीत अपराध , चूक , दोषीपणा . याच्या उलट अदृष्टदोष = प्रारब्धाने घडलेला दोष , आलेली आपत्ति . दृष्ट दोष नसतां व्याधी आली ईश्वरास शरण जावे . २ प्रत्यक्ष दिसणारे पाप ; आयुष्यांत ( एखाद्याच्या ) हातून घडलेले पाप . याच्या उलट अदृष्टदोष = मानसिक , आत्मिक पाप . ३ - वि . ज्याचा दोष नजरेस , आढळण्यांत आला आहे असा [ दृष्ट + दोष = अपराध ]
०दोष  पु. प्रत्यक्ष , दिसणारा , ढळढळीत अपराध , चूक , दोषीपणा . याच्या उलट अदृष्टदोष = प्रारब्धाने घडलेला दोष , आलेली आपत्ति . दृष्ट दोष नसतां व्याधी आली ईश्वरास शरण जावे . २ प्रत्यक्ष दिसणारे पाप ; आयुष्यांत ( एखाद्याच्या ) हातून घडलेले पाप . याच्या उलट अदृष्टदोष = मानसिक , आत्मिक पाप . ३ - वि . ज्याचा दोष नजरेस , आढळण्यांत आला आहे असा [ दृष्ट + दोष = अपराध ]
०पात  पु. ( प्र . ) दृष्टिपात ; दृष्टिपात पहा .
०पात  पु. ( प्र . ) दृष्टिपात ; दृष्टिपात पहा .
०फोड  पु. ( प्र . ) दृष्टफोड ; दृष्टिफोड पहा .
०फोड  पु. ( प्र . ) दृष्टफोड ; दृष्टिफोड पहा .
०बंध   बंधन पुन . ( प्र . ) दृष्टिबंध , दृष्टिबंधन ; दृष्टिबंध , दृष्टिबंधन पहा .
०बंध   बंधन पुन . ( प्र . ) दृष्टिबंध , दृष्टिबंधन ; दृष्टिबंध , दृष्टिबंधन पहा .
०भेट  स्त्री. १ मरणोन्मुख मनुष्याचे दूरचे पुत्रादिक आप्तेष्ट येऊन त्याची जी शेवटची भेट घेतात ती . माझ्या नाडी आटोपत चालल्या त्यास पुत्राची दृष्टभेट करवा . २ कुशलप्रश्न , संभाशःअण इ० काने विरहित अशी केवळ दर्शनमात्रानाने होणारी भेट , गांठ . नजरानजर ; दृष्टादृष्ट . ( प्र . ) दृष्टिभेट त्यांची आमची काल दृष्टभेट मात्र जाली . अजून बोलायास फावले नाही . [ दृष्ट + भेट ]
०भेट  स्त्री. १ मरणोन्मुख मनुष्याचे दूरचे पुत्रादिक आप्तेष्ट येऊन त्याची जी शेवटची भेट घेतात ती . माझ्या नाडी आटोपत चालल्या त्यास पुत्राची दृष्टभेट करवा . २ कुशलप्रश्न , संभाशःअण इ० काने विरहित अशी केवळ दर्शनमात्रानाने होणारी भेट , गांठ . नजरानजर ; दृष्टादृष्ट . ( प्र . ) दृष्टिभेट त्यांची आमची काल दृष्टभेट मात्र जाली . अजून बोलायास फावले नाही . [ दृष्ट + भेट ]
०मणी  पु. दृष्ट लागूं नये म्हणून लहान मुलाच्या हातांत , गळ्यांत बांधतात तो पांढरे ठिपके असलेला काळा मणी . [ दृष्ट + मणि ]
०मणी  पु. दृष्ट लागूं नये म्हणून लहान मुलाच्या हातांत , गळ्यांत बांधतात तो पांढरे ठिपके असलेला काळा मणी . [ दृष्ट + मणि ]
०विकार  पु. ( प्र . ) दृष्टिविकार पहा . दृष्टादृष्ट स्त्री . परस्पर दर्शन , पाहणे ; नजरानजर ; दृष्टिभेट . [ दृष्ट + अदृष्ट = न दिसलेले , न पाहिलेले ] दृष्टार्थ पु . १ दिसणारी वस्तु ; दृष्टीचा विषय . २ ऐहिक जीवनांतील ( एखादी ) उपभोगाची अनुभवाची गोष्ट . - क्रिवि . इहलोकच्या फायद्याकरितां , सुखाकरितां [ दृष्ट + सं . अर्थ = वस्तु , गोष्ट ]
०विकार  पु. ( प्र . ) दृष्टिविकार पहा . दृष्टादृष्ट स्त्री . परस्पर दर्शन , पाहणे ; नजरानजर ; दृष्टिभेट . [ दृष्ट + अदृष्ट = न दिसलेले , न पाहिलेले ] दृष्टार्थ पु . १ दिसणारी वस्तु ; दृष्टीचा विषय . २ ऐहिक जीवनांतील ( एखादी ) उपभोगाची अनुभवाची गोष्ट . - क्रिवि . इहलोकच्या फायद्याकरितां , सुखाकरितां [ दृष्ट + सं . अर्थ = वस्तु , गोष्ट ]
०कर्म  न. ऐहिक जीवनांतील फायद्याकरिता , सुखाकरिता करावयाचे कर्म .
०कर्म  न. ऐहिक जीवनांतील फायद्याकरिता , सुखाकरिता करावयाचे कर्म .
०वाद  पु. जे जे इंद्रियगम्य असेल तेवढेच सत्य असे प्रतिपादन करणारा संप्रदाय , मत . [ दृष्टार्थ + सं . वाद = प्रतिपादन , मत ]
०वाद  पु. जे जे इंद्रियगम्य असेल तेवढेच सत्य असे प्रतिपादन करणारा संप्रदाय , मत . [ दृष्टार्थ + सं . वाद = प्रतिपादन , मत ]
०वादी वि.  दृष्टार्थवादाचा पुरस्कार करणारा . [ दृष्टार्थवाद ]
०वादी वि.  दृष्टार्थवादाचा पुरस्कार करणारा . [ दृष्टार्थवाद ]
०शास्त्र  न. दिसणार्‍या किंवा इंद्रियबाह्य गोष्टीचे शास्त्र ; ऐहिक जीवनविषयक शास्त्र . याच्या उलट धर्मशास्त्र , अर्शशास्त्र , व्यवहारशास्त्र , दंडनीति हे शब्द पहा .[ दृष्टार्थ + शास्त्र ] दृष्टोत्पत्तीस क्रिवि . नजरेस ; निदर्शनास ; पाहण्यांत ; आढळण्यांत ; प्रत्यक्ष अनुभवास ( क्रि०येणे ) ही गोष्ट जेव्हां माझ्या दृष्टोत्पत्तीस येईल तेव्हां खरी वाटेल . [ दृष्ट + उत्पत्ति ]
०शास्त्र  न. दिसणार्‍या किंवा इंद्रियबाह्य गोष्टीचे शास्त्र ; ऐहिक जीवनविषयक शास्त्र . याच्या उलट धर्मशास्त्र , अर्शशास्त्र , व्यवहारशास्त्र , दंडनीति हे शब्द पहा .[ दृष्टार्थ + शास्त्र ] दृष्टोत्पत्तीस क्रिवि . नजरेस ; निदर्शनास ; पाहण्यांत ; आढळण्यांत ; प्रत्यक्ष अनुभवास ( क्रि०येणे ) ही गोष्ट जेव्हां माझ्या दृष्टोत्पत्तीस येईल तेव्हां खरी वाटेल . [ दृष्ट + उत्पत्ति ]

दृष्ट     

A Sanskrit English Dictionary | Sanskrit  English
दृष्ट  mfn. amfn. seen, looked at, beheld, perceived, noticed, [Mn.] ; [MBh.] ; [Kāv.] &c.
visible, apparent, [AV.] ; [VS.]
considered, regarded, treated, used, [Śak. iii, 7] ; [Pañc. i, 401/402]
appeared, manifested, occurring, existing, found, real, [Kāv.] ; [Pañc.] ; [Hit.]
experienced, learnt, known, understood, [MBh.] ; [Kāv.] &c.
seen in the mind, devised, imagined, [MBh.] ; [R.]
allotted, destined, ib.
settled, decided, fixed, acknowledged, valid, [Mn.] ; [Yājñ.] ; [MBh.] &c.
दृष्ट  n. n. perception, observation, [Sāṃkhyak.] ; [Tattvas.]
भय   (scil.) a real or obvious danger.
दृष्ट   b See above.

दृष्ट     

दृष्ट [dṛṣṭa] p.p. p.  p. p. [दृश्-कर्मणि-क्त]
Seen, looked, perceived, observed, beheld; उभयोरपि दृष्टोऽन्तः [Bg.2.16.]
Visible, observable.
Regarded, considered; दृष्टो विवृत्य बहुशोऽप्यनया सतृष्णम् [Ś.3.1.]
Occurring, found.
Appearing, manifested.
Known, learned, understood.
Determined, decided, fixed; तदहं यष्टुमिच्छामि शास्त्रदृष्टेन कर्मणा [Rām.1.8.9.]
Valid.
Allotted.
Experienced, suffered, endured, felt.
Treated of; see दृश्.
ष्टम् Perception, observation.
Danger from dacoits. -Comp.
-अदृष्ट   a.
seen for the first time.
scarcely or hardly seen.
relating to the present and future life; दृष्टादृष्टक्रियासिद्धिर्न् भवेत्तादृगन्यथा [Rāj. T.1.] 13.
अन्तः, तम् an example, illustration, parable; पूर्णश्चन्द्रोदयाकाङ्क्षी दृष्टान्तोऽत्र महार्णवः [Śi.2.31;] साध्यसाधर्म्यात् तद्धर्मभावो दृष्टान्त उदाहरणम् Gautamasutra.
(in Rhet.) a figure of speech in which an assertion or statement is illustrated by an example (distinguished from उपमा and प्रतिवस्तूपमा; see K. P.1 and R. G. ad. loc.).
a Śāstra or science; शोभार्थं विहितास्तत्र न तु दृष्टान्तः कृताः [Mb.2.3.13.]
death (cf. दिष्टान्त).
having the object or meaning obvious or quite apparent.
practical.
having a clear idea about anything. ˚आपत्तिः (see अर्थापत्तिः).
-कष्ट, -दुःख   &c. a. one who has experienced or suffered misery, inured to hardships.
-कूटम्   a riddle, an enigma.
found fault with, considered to be faulty; [Ś.2.]
vicious.
exposed, detected.
-पृष्ठ a.  a. running from a battlefield.
having confidence manifested.
convinced.
-रजस्  f. f. a girl arrived at puberty. -व्यतिकरa.
one who has experienced a misfortune.
one who foresees evil.

दृष्ट     

Shabda-Sagara | Sanskrit  English
दृष्ट  mfn.  (-ष्टः-ष्टा-ष्टं) Seen, visible, apparent.
 n.  (-ष्टं) Obvious danger or calamity.
E. दृश् to see, affix क्त .
ROOTS:
दृश् क्त .

Related Words

दृष्ट   दृष्ट पडणें   दृष्ट लागणें   दृष्ट होणें   दृष्ट उतरणें   दृष्ट काढणें   दृष्ट ओवाळून टाकणें   वायट नदर   कुदृष्टिः   নজর   নজৰ   ନଜର   नज़र   கண்ணூறு   దిష్టి   കണ്ണുതട്ട്   evil-eye   ਨਜਰ   નજર   ದೃಷ್ಟಿ   नोजोर   visual comprehension   मीठ मोहर्‍या ओवाळणें   नजर पडणे   नजरेची बाधा   अंचल फेडणें   तृण ओवाळणें   मंजा उतरणें   मीठ मोहर्‍या आणि पाटीभर गोंवर्‍या   दृष्टळणे   दृष्टाळणे   दृष्टाळा   दृष्टावणे   साखरेचें बोलणे आणि निखार्‍याचें वागणें   दिष्टावा   दृष्टोळा   क्षणनष्टदृष्ट   सुदेल्ल   दृष्टि पडणें   दृष्टि लागणें   दृष्टि होणें   निंबू तोंडावर ठरत नसणें   पूर्व्वदृष्ट   निंबलोण करणें   अजरावळ   उब्बुनु मुत्तुच्च रय्याक धांवनु मत्तुच्चो मंत्री   ईडेपिडे घेणें   क्षणदृष्ट   बहुदृष्ट   बाच्छाई   धृष्टरथ   नजरेनें पाषाण उलणें   दृष्टरजस्   सांडण टाकणें   सांडणीं टाकणें   दृष्टावा   ईडेपिडे   दुष्ट वांकडा सर्वां पाही, सरळ असे स्वगृहीं   लोण उतरणें   माध्यंजनाची बोडखी, ऋग्वेद्याची पालखी   सहसादृष्ट   आदावल   अज्रावळ   खुरखुरणें   ओळंबॉ   घुमिली   व्यक्तदृष्टार्थ   सूर्या पोटीं शनैश्र्वर   बलाय घेणें   बलाया घेणें   माझें नांव लाड, जेथें पडेल माझें हाड, तेथें साडेतीनशें गांव उजाड   मुंगूस पाहिला आणि साप पळाला   दृष्टकूट   देशदृष्ट   उचारापाचार   केसारी   जितवण   जिताणें   दिठा   दुर्दृष्ट   डोंगळी पोत   पेश आमद   पेष आमद   शेषवत्   कंवडल   कंवडळ   अलायबलाय   अलाईबलाई   निंबलोण   तीट   comprehension   अडगुलेंमडगुलें   खालवर   कसाचसा   इटीमिठी   को लित   को लीत   केसाळी   नतदृष्ट   नतद्रक्ष   
Folder  Page  Word/Phrase  Person

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP