अध्याय २० वा - श्लोक ४१ ते ४५

केदारेभ्यस्त्वपोऽगृह्णन्कर्षका दृढसेतुभिः । यथा प्राणैः स्रवज्ज्ञानं तन्निरोधेन योगिनः ॥४१॥

शारदीं सरतां मेघभर । वळणे बांधोनि कृषिकार । निश्चळ भरूनि केदार । नेती नीर स्वच्छंदें ॥७७॥
प्राणप्रवृत्ति क्रियाचरणें । विषयज्ञानें स्रवती करणें । योगी त्यांतें प्राणरोधनें । निजात्मज्ञानें स्वच्छंद करिती ॥७८॥
प्राणविरोधें जेंवि योगी । ज्ञानामृतें स्वानंद भोगी । तैसें कृषीवल तोयमार्गीं । सस्यविभागीं संतुष्ट ॥७९॥

शरदर्कांशुजांस्तापान्भूतानामुडुपोऽहरत् । देहाभिमानजं बोधो मुकुंदो व्रजयोषिताम् ॥४२॥

शरत्काळींचा तापवी रवि । रात्रींत ताप चंद्र निववी । तापत्रयातें प्रबोध शमवी । कां मुकुंद जेवीं व्रजांगना ॥२८०॥

खमशोभत निर्मेघं शरद्विमलतारम् । सत्त्वयुक्तं यथा चित्तं शब्दब्रह्मार्थदर्शनम् ॥४३॥

शरत्काळीम निर्मेघ नभा - । माजि निर्मळ उडुगणशोभा । जेंवि सत्त्वसंपन्नहृदयीं प्रभा । शब्दब्रह्मार्थदर्शनें ॥८१॥
रजतमरहित अंतःकरण । तया म्हणिजे सत्त्वसंपन्न । उपनिषदर्थें निजात्मज्ञान तें दर्शन शब्दब्रह्म ॥८२॥

अखंडमंडलो व्योम्नि रराजोडुगणैः शशी । यथा यदुपतिः कृष्णो वृष्णिचक्रावृतो भुवि ॥४४॥
न्यूनाधिक्यरहित व्योमीं । नक्षत्रगणीं राकास्वामी । शोभे जैसा श्रीकृष्ण भूमीं । वृष्णि समाजीं राजित ॥८३॥
सकळ यादवांचा पति । तैसा वृष्णिचक्रीं श्रीपति । निर्मळ गगनीं तारापति । शोभे रातीं त्यापरी ॥८४॥

आश्लिष्य समशीतोष्णं प्रसूनवनमारुतम् । जनास्तपं जहुर्गोप्यो न कृष्णहृतचेतसः ॥४५॥

शरत्काळीं जैसे जन । प्रसूनवनावरील पवन । शीतउष्णीं समसमान । आलिंगून निवताती ॥२८५॥
तैशा न निवतीच गोपी । कृष्णविरहाच्या कंदर्पी । चित्तें चोरूनि विश्वव्यापी । गेला म्हणोनि संतप्ता ॥८६॥
अथवा नकार उपमेवारी । लावितां त्याचि गोपनारी । चित्तें आलिंगूनी श्रीहरि । संताप दुरी सांडिती ॥८७॥