Dictionaries | References

उंदीर

   
Script: Devanagari

उंदीर     

A dictionary, Marathi and English | Marathi  English
उंदीर is vulgarly written and pronounced उंदर. Pr. उं0 गेला मस्कतास पण सावकार नाहीं झाला A mean man becomes not great by visiting great places. Cœlum non animum mutant qui trans mare currunt. Pr. उंदिरास मांजर साक्ष Summon not your enemy to befriend you.

उंदीर     

Aryabhushan School Dictionary | Marathi  English
 m  A rat; a mouse.
उंदिरास मांजर साक्ष   Summon not your enemy to befriend you.

उंदीर     

मराठी (Marathi) WN | Marathi  Marathi
noun  लांब शेपूट असणारे, काळ्या वा पांढऱ्या रंगाचे, कुरतडणारे जनावर   Ex. उंदराने धान्याचे पोते कुरतडले.
MERO COMPONENT OBJECT:
शेपटी
ONTOLOGY:
स्तनपायी (Mammal)जन्तु (Fauna)सजीव (Animate)संज्ञा (Noun)
SYNONYM:
मूषक
Wordnet:
asmনিগনি
bdएनजर
benইঁদুর
gujઉંદર
hinचूहा
kanಇಲಿ
kasگَگُر
kokकोळहुंदीर
malഎലി
mniꯎꯆꯤ
nepमुसा
oriମୂଷା
panਚੂਹਾ
sanमूषकः
tamஎலி
telఎలుక
urdچوہا
noun  संगणकावर विशिष्ट कृती निवडण्यासाठी वापरायचे छोटे हातात धरायचे उपकरण   Ex. ह्या संगणकाचे उंदीर बदलावे लागतील.
ONTOLOGY:
मानवकृति (Artifact)वस्तु (Object)निर्जीव (Inanimate)संज्ञा (Noun)
SYNONYM:
माउस
Wordnet:
asmমাউচ
bdमाउस
benমাউস
gujમાઉસ
hinमाऊस
kanಮೌಸ್
kasمَوُس
malമൌസ്
mniꯃꯥꯎꯁ
oriମାଉସ
panਮਾਊਸ
urdماوؑس , کمپیوٹرموش

उंदीर     

 पु. चोहोंकडे आढळणारा व सर्व पिकांनां त्रास देणारा एक लहान प्राणी ; आखु ; मूषक . प्राचीन भारतीय ग्रंथकारांनीं उल्लेखिलेल्या उंदराच्या जाती - लालन ; पुत्रक ; कृष्ण ; हंसिर ; चुछुंदर ; अलस ; कषायदंत ; कलिंग ; अजित ; कपिल ; कोकिल इ० घरगुती , रानटी व पिकाच्या हंगामाच्या वेळीं उत्पन्न होणारे असे उंदराचे तीन प्रकार आधुनिक प्राणिशास्त्रज्ञांनीं केलेले आहेत . म्ह०
उंदरास मांजर साक्ष = शत्रूची मदत घेणें धोक्याचें असतें , तेव्हां अशी साक्ष घेणें व्यर्थ आहे .
डोंगर खणून - पोखरुन - उंदीर काढणें = मोठे प्रयास करुन फार थोडी कार्यनिष्पत्ति होणें ; अचाट परिश्रमाचें अल्प फळ .
उंदीर गेला मस्कतास पण सावकार नाहीं झाला = मोठ्या ठिकाणीं गेला म्हणून क्षुद्र माणूस काय मोठा बनतो ?
०कानी  स्त्री. लहान वेल . हिचीं फुलें गुलाबी रंगाचीं असून पानें उंदराच्या कानासारखीं असतात . ही फार उष्ण असून चीक पाचक आहे . सर्पदंशावर व पुरुषत्व येण्यास फारच गुणकारी . उंदराच्या विषावर ह्या वनस्पतीचा रस पोटांत घेतात . [ सं . आखु - मूषाकर्णी ; गु . उंदरकानी ; बं . इंदुरकाणी ]
०खाद  स्त्री. 
उंदराचा शेतास उपद्रव . कीडखाद टोळखाद व उंदीरखाद आसमानी सुलतानी जाहाली असता व स्वारीमुले नुकसानी जाहाली असतां चौकसी करुन मजुरा घ्यावयाची चाल आहे - हकिकत तर्फ नाते तालुके रायगड . ( मसाप २ . १८३ . )
एक सरकारी कर . हा सरकारी कोठारांतील धान्य उंदीर खात तेवढें नुकसान भरुन काढण्याकरितां म्हणून बसवीत .
०खुरी   नखी गेळ - स्त्री . न .
जनावरांच्या खुरांच्या वर पाठीमागें जो पुढें आलेला मांसल भाग असतो तो .
( कांहीं ठिकाणीं ) खुरांचीं दोन गेळें .
०धाड  स्त्री. उंदरांचा उपद्रव ; उंदिरखाद .
०बिब्बी   कर्नाटकांत गणेशचतुर्थीच्या दुसर्‍या दिवशीं येणारा शूद्रांचा सण . या दिवशीं लेंड्या ( गोड कडबोळीं ) तळून नैवेद्य दाखवितात व तो दुसर्‍या दिवशीं पहांटे शेताच्या सीमेवर नेऊन ठेवतात . उंदरांनीं शेताची नासाडी करुं नये म्हणून हा सण पाळतात .
०वासा  पु. घरांतील भिंतीच्या वरील भाग आंतील बाजूस उतरता असल्यास छप्पर व वासा यांमध्यें उंदरास फिरावयास जागा राहाते म्हणून तेथें असणार्‍या वाशास हा शब्द लावितात . ही जागा बहुधा उंदरांचा त्रास वांचविण्यासाठीं चुन्यानें भरुन काढितात .
०सांध  स्त्री. उंदीरवाशामुळें उंदरांना वावरण्यास असलेली मोकळी जागा .

उंदीर     

उंदरांनी बोक्याचें मत घेणें
आपल्या शत्रूकडे सल्ला घ्यावयास जाणें हे आपणास घातकच होणार. ‘कॉलेजच्या प्रिन्सिपालांचे राजकीय बाबतीत मत घेणें म्हणजे उंदांनी बोक्यांचे मत घेण्यासारखे आहे.’ -टि ३.२९.

Related Words

उंदीर बडयतां शेंपडी, घर रिकामें   एक उंदीर दोघी मांजरी, नांदत नाहीं एका घरीं   उंदीर सापळ्यांत पडे, लक्ष त्याचे मृत्यूकडे   उंदीर नाहीं मावत बिळांत आणि शेपटाशीं बोरकाट्या   उंदीर मावेना बिळीं, त्याचे पुच्छीं तृणपुली   उंदीर श्र्वास घेती, पळूनियां जाती   उंदीर हागतलो किते नी शेणो थापतालो किते (गो.)   उंदीर हागेल शेण थापेल   उंदीर मस्कतास गेला पण सावकार नाही झाला   उंदीर   माउस   मांजराला उंदीर साक्ष   डोंगर व्याला, उंदीर झाला   असतां मांजर अंध, उंदीर होतो धुंद   गांवांत दाखवी मिजाशी, घरांत उंदीर उपाशी   काळा काळा दुस्‍स, त्‍याला उंदीर की फुस्‍स   उंदीर गेला लुटी, आणल्या दोन मुळी   उंदीर भाजुंक मीठ ना   उंदीर मांजर   उंदीर मांजरा घराहून, येतो उपवाशी परतून   डोंगर विलो अनि उंदीर जालो (गो.)   मांजर करी एकादशी, उंदीर मारून भरी कुशी   डोंगर करती आटापिटा, हातीं लागे उंदीर पोरटा   हॅ बिळा माल्ला खिळा, उंदीर चल्लॉ दुसर्‍या बिळा   घुरप्या उंदीर   बोचक्यांतला उंदीर   computer mouse   مَوُس   মাউচ   মাউস   ମାଉସ   માઉસ   ਮਾਊਸ   माऊस   ಮೌಸ್   മൌസ്   mouse   डोंगर कोरला, उंदीर काढला   डोंगर कोरून उंदीर काढला   डोंगर पोखरला, उंदीर निघाला   डोंगर पोखरून उंदीर काढणें   डोंगर पोखरून उंदीर काढला   گَگُر   چوہا   एनजर   ইঁদুর   নিগনি   ମୂଷା   ਚੂਹਾ   ઉંદર   मुसा   मूषकः   चूहा   எலி   ఎలుక   ಇಲಿ   എലി   पेंगतें मांजर उंदीर घरीत नाहीं   rat   कोळहुंदीर   मावस   white mouse   उंदर   हुंदीर   मामुजी   मांजराचा खेळ होतो पण उंदराचा जीव जातो   n z b mice   धावरे   चापी धनुकटा   डापका   हुंद्राक मांजर गवाय   विंदुरु आणि मजारु   rat bite fever   कांटांदुर   कांटुदूर   काटांदोर   उंदरनळी   उंदरांमांजरां प्रमाणें   हुकीर   विपसळो   मांजरा खेळ पुण उंद्रा मरण   मातलेल्या हुंदराक हत्ती म्हणून जातां   mouse growth factor   खुदाके वास्‍ते बिल्‍लीभी चुन्हां नहि मारते   उंदरा एक बिळी वाट, असतां गिळती झटपट   उंदरा माल्यार गणेसा लागता   उंदाराचा सापळा   खंदे उंदर, भोगवे भुजंग   कृंतकप्राणी   घरांत हुंदीर, शेंपड्यो बडैतात   रावळारांतुल्या भात्ताक उंदूर झगडताति   मांजर नाथिल्या गांवांत हुंदीर राया   मुखिक   निवांतले   टोल्हर   या बिळा माल्लो खिळा, उंदिर गेलो दुसर्‍या बिळा   रंभा म्हणून प्रसिद्धि करावी व राऊताईण निघावी   समावा   घुरप्याउंदीर   हुंदीर मलाकाक गेलो   
Folder  Page  Word/Phrase  Person

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP