आस्

{ ās }

A Sanskrit English Dictionary

आस्  n.  1. ind. (an interjection implying joy, anger, menace, pain, affliction, recollection) Ah! Oh! &c.
आस्    2. cl. 2. Ā. आ॑स्ते (and आ॑सते, [AV. xi, 8, 32, &c.]; Impv. 2. sg. आस्-स्व, आस्व, and आसस्व; 2. pl. आध्वम्; p. आसान॑, आसत् [ [R.]], and आसीन [see below]; आसां-चक्रे [ [Pāṇ. 3-1, 87]]; आसिष्यते; आसिष्ट; आसितुम्)

to sit, sit down, rest, lie, [RV.]; [AV.]; [ŚBr.]; [Mn.]; [MBh.]; [Śak.] &c.;

to be present;

to exist;

to inhabit, dwell in;

to make one's abode in [RV.]; [AV.]; [VS.]; [MBh.] &c.;

to sit quietly, abide, remain, continue, [RV.]; [AV.] &c.;

to cease, have an end, [Pañcat.]; [Daś.]; [Hit.] &c.;

to solemnize, celebrate;

to do anything without interruption;

to continue doing anything;

to continue in any situation;

to last;

(it is used in the sense of ‘continuing’, with a participle, adj., or subst. e.g. एतत् साम गायन्न् आस्ते, ‘he continues singing this verse’; with an indeclinable participle in त्वा, य, or अम् e.g. उप-रुध्य अरिम् आसीत, ‘he should continue blockading the foe’; with an adverb e.g. तूष्णीम् आस्ते, ‘he continues quiet’; सुखम् आस्व, ‘continue well’; with an inst. case e.g. सुखेना-स्ते, ‘he continues well’; with a dat. case e.g. आस्तां तुष्टये, ‘may it be to your satisfaction’) :

Caus. आसयति, to cause any one to sit down Comm. on [Pāṇ.] :

Desid. Ā. आसिसिषते, ib.;
आस्   [ cf. Gk. ἧ, ( σ) - μαι, ἧς- ται: Lat. âsa changed to Âra; Â-nus for Âs-nus.]
आस्    3. ( आ- 2 √ अस्) P. अ॑स्यति, to throw upon, lay or put upon, [TBr.]; [Kāṭh.] : Ā. ( Impv. 2. pl. आ॑-स्यध्वम्) to cause to flow in, pour in [RV. x, 30, 2]; [ŚBr. i];

to put or throw on for one's self, [MaitrS.]
आस्  n.  4. n. (?) mouth, face, (only in abl. and instr.) आस॑स् (with the prep. आ), from mouth to mouth, in close proximity, [RV. vii, 99, 7]
आसा   and आसया॑ (generally used as an adv.), before one's eyes
   by word of mouth
   personally
   present
   in one's own person
   immediately, [RV. vi, 16, 9, &c.]

The Practical Sanskrit-English Dictionary

आस् [ās] आः [āḥ]   आः ind. An interjection, implying (a) Recollection; आः उपनयतु भवान् भूर्जपत्रम् [V.2.] (b) Anger; आः कथमद्यापि राक्षसत्रासः [U.1;] आः पापे तिष्ठ तिष्ठ [Māl.8.] (c) Pain; आः शीतम् [K. P.1.] (d) Angry contradiction (अपाकरण); आः क एष मयि स्थिते [Mu.1;] आः वृथामङ्गल पाठक [Ve.1.] (e) Sorrow, regret; विद्यामातरमाः प्रदर्श्य नृपशून् भिक्षामहे निस्त्रपाः Udb.; (आः स्मरणेऽपाकरणे कोपसंतापयोस्तथा Med.).
आस् [ās]   I. 2 Ā. (आस्ते, आसांचक्रे, आसिष्ट; आसितुम्, आसित)
   To sit, lie, rest; [Bg.2.45;] एतदासनमास्यताम् [V.5;] आस्यता- मिति चोक्तः सन्नासीताभिमुखं गुरोः [Ms.2.193.]
   To live, dwell; तावद्वर्षाण्यासते देवलोके Mb.; यत्रास्मै रोचते तत्रायमास्ताम् [K.196;] कुरूनास्ते Sk.; यत्रामृतास आसते [Rv.9.15.2;] [Bk.4.6,8.79.]
   To sit quietly, take no hostile measures, remain idle; आसीनं त्वामुत्थापयति द्वयम् [Śi.2.57.]
   To be, exist.
   To be contained in; जगन्ति यस्यां सविकाशमासत [Śi.1.23.]
   To abide, remain, continue or be in any state, be doing anything, last; oft. used with present participles to denote a continuous or uninterrupted action; विदारयन्प्रगर्जंश्चास्ते Pt.1 kept on, continued, tearing up and bellowing; used in this sense also with an adj., subst., indeclinable, past part., an adverb (तूष्णीम् &c.), or with the instr. of a noun; सुखेनास्ते &c.
   To lead to, result in (with dat.); आस्तां मानसतुष्टये सुकृतिनां नीतिर्नवोढेव वः [H.1.185]
   To cease, have an end.
   To solemnize, celebrate.
   To let go, lay or put aside; आस्तां तावत् let it aside, let it go, to say nothing of, not to mention; [K.18.]
   To be indifferent; ननु आस्ते इत्युपवेशने भवति । नावश्यमुपवेशने एव, औदासीन्येऽपि दृश्यते । ŚB. on [MS.3.6.24.] -Caus. To cause to sit, seat, fix; आसयत्सलिले पृथ्वीम् Sk. Desid. आसिसिषते To wish to sit &c. -II.4. P. [आस्यति, आसितुम्]
   To enclose; border.
   To admit (as water) into.

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

   See : उपविश्