यदृच्छया मत्कथादौ, जातश्रद्धस्तु यः पुमान् ।
न निर्विण्णो नातिसक्तो, भक्तियोगोऽस्य सिद्धिदः ॥८॥
हरिकथा अवघेचि ऐकती । परी माझी श्रद्धा नुपजे चित्तीं ।
कोणा एका अभिनवगती । श्रद्धाउत्पत्ती श्रवणेंचि होय ॥७८॥
आईक श्रद्धेचें लक्षण । जें जें करी कथाश्रवण ।
तें हृदयीं वाढे अनुसंधान । सप्रेम मनन उल्हासे ॥७९॥
नवल कथेची आवडी । दाटती हरिखाचिया कोडी ।
हृदयीं स्वानंदाची उभवी गुढी । एवढी गोडी श्रवणार्थी ॥८०॥
विषयांचें दोषदर्शन । मुख्यत्वें बाधक स्त्री आणि धन ।
आवरावीं रसना-शिश्र्न । हे आठवण अहर्निशीं ॥८१॥
घायीं आडकलें फळें । तें पानपेना उपचारबळें ।
तेवीं विषयदोष भोगमेळें । कदाकाळें शमेना ॥८२॥
येतां देखोनियां मरण । स्वयें होय कंपायमान ।
तेवीं विषयभोगदर्शन । देखोनि आपण चळीं कांपे ॥८३॥
एवं विषयीं दोषदर्शन । सर्वदा देखे आपण ।
परी त्यागालागीं जाण । सामर्थ्य पूर्ण आथीना ॥८४॥
सेवकीं राजा बंदीं धरिला । तया स्त्रीचंदनादि भोग दीधला ।
परी तो त्यासी विषप्राय जाहला । भोगीं उबगला अगत्यता ॥८५॥
एवं भोगितां त्या भोगासी । नित्य पाहे निजनिर्गमासी ।
तेवीं भोगितां हा विषयासी । अहर्निशीं अनुतापी ॥८६॥
यापरी जो नव्हे विषयासक्त । ना निधडा नव्हे विरक्त ।
त्यालागीं माझा भक्तिपंथ । मी बोलिलों निश्चित वेदवाक्यें ॥८७॥
येहींकरितां माझी भक्ती । माझ्या स्वरुपीं लागे प्रीती ।
सहजें होय विषयविरक्ती । एवं सिद्धिदाती भक्ति हे माझी ॥८८॥
मी वेदोक्त बोलिलों आपण । ते हे त्रिविध योग संपूर्ण ।
ज्ञान-कर्म-उपासन । वेदोक्त लक्षणविभाग ॥८९॥
तेथ कोण देखे दोषगुण । कोणासी दोंहीचें अदर्शन ।
मध्यम भागें वर्ते कोण । तेंही लक्षण अवधारीं ॥९०॥
जो आसक्त विषयांवरी । तो कर्ममार्गीचा अधिकारी ।
त्यासी गुणदोषांहातीं नाहीं उरी । हें सांगेल श्रीहरी पुढिले अध्यायीं ॥९१॥
जो कां विरक्त ज्ञानाधिकारी । तो गुणदोषांहूनि बाहेरी ।
तो पाहतां अवघे संसारीं । न देखे तिळभरी गुणदोष ॥९२॥
जग अवघें ब्रह्म पूर्ण । तेथ कैंचे दोषगुण ।
ऐसे कां जे ज्ञानसंपन्न । त्यां दोषदर्शन असेना ॥९३॥
अतिआसक्त ना विरक्त । ऐसे कां जे माझे भक्त ।
ते पूर्वी गुणदोष देखत । परी सांडित विवेकें ॥९४॥
भूतीं भूतात्मा मी परेश । तेथ देखों नये गुणदोष ।
ऐसे भजननिष्ठ राजहंस । ते गुणदोष सांडिती ॥९५॥
मी वेदार्थीं बोलिलों दोषगुण । ते दोषत्यागालागीं जाण ।
पराचे देखावे दोषगुण । हें वेदवचन असेना ॥९६॥
ऐसें करावें वेदार्थश्रवण । दोष त्यजूनि घ्यावा गुण ।
परी पुढिलांचे दोषगुण । सर्वथा आपण न देखावे ॥९७॥
जो ज्याचा गुणदोष पाहे । तो त्याचा पापविभागी होये ।
जो पुढिलांचे गुणदोष गाये । तो निरया जाये तेणें दोषें ॥९८॥;
आतां कर्माचा अधिकारु । सांगताहे शारंगधरु ।
तो जाणोनियां विचारु । कर्मादरु करावा ॥९९॥