संत चोखामेळा - करुणा

८६) धांव घाली विठु आतां चालुं नको मंद । मज मारिती बडवे कांहीतरी अपराध ॥१॥
विठोबाचा हार तुझ्या कंठी कैसा आला । शिव्या देऊनी मारा म्हणती देव कां बाटला ॥२॥
तुमचे दारीचा कुतरा नका मोकलूं दातारा । अहो चक्रपाणी तुम्ही आहां जीमेदारा ॥३॥
कर जोडोनी चोखा विनवितो देवा । बोलिलो उत्तर याचा राग नसावा ॥४॥

८७) धीर माझे मना । नाहीं नाहीं नारायण ॥१॥
बहुचि जाचलों संसारें । झालों दु:खाचे पाझरे ॥२॥
भोग भोगणें हें सुख । परि शेवटीं आहे दु:ख ॥३॥
भारवाही झालों । वाउग्या छंदा नागवलों ॥४॥
दया करा पंढरीराया । चोखा लागतसे पायां ॥५॥

८८) नाहीं देह शुद्ध याति अमंगळ । अवघे वोंगळ गुण दोष ॥१॥
करूं जातां विचार अवघा अनाचार । आणिक प्रकार काय बोलूं ॥२॥
वाणी नाहीं शुद्ध धड न ये वचन । धि:कारिती जन सर्व मज ॥३॥
अंगसंग कोणी जवळ न बैसे । चोखा म्हणे ऐसे जीवित माझें ॥४॥

८९) नेणों तुमचे मन कठिण कां झालें । मज कांहीं न कळे पूर्व कर्म ॥१॥
किती आठवण मागिलाचि करूं । तेणें पडे विचारू पुढीलासी ॥२॥
आतां अवघड दिसतें कठीण । मनाचें हें मन चिताडोहीं ॥३॥
चोखा म्हणे काय करूं तें आठवेना । निवांत वासना कई होय ॥४॥

९०) नेत्रीं अश्रूधारा उभा भीमातीरीं । लक्ष चरणावरी ठेवोनियां ॥१॥
कां गा मोकलीलें न येसी गा देवा । काय मी केशवा चुकलोंसे ॥२॥
नेणें करूं भक्ति नेणें करूं सेवा । न येसी तूं देवा कळलें मज ॥३॥
चोखा म्हणे माझ्या जीविचा विसावा । पुकारितों धावां म्हणोनियां ॥४॥

९१) बरें झालें येथें आलोंसे सायासें । सुख दु:ख लेशे भोगोनियां ॥१॥
मागिला लागाचें केलेंसे खंडण । तेणें समाधान वृत्ति होय ॥२॥
एकसरें मन ठेविले बांधोनी । निवांत चरणीं तुमचीया ॥३॥
चोखा म्हणे काम क्रोध तोडियेले । येर ते ही केले देशधडी ॥४॥

९२) बरें हें वाईट आहे माझे भाळीं । तें सुखें हो बळी जीवें माझ्या ॥१॥
आतां कोणावरी रूसों नये देवा । भोग तो भोगावा आपुलाची ॥२॥
आहे जें संचित तैसें होत जात । वाउगा वृत्तांत बोल काय ॥३॥
चोखा म्हणे आतां बहु लाज वाटे । झालें जें वोखटें कर्म माझें ॥४॥

९३) बावरलें मन करीं धांवा धावी । यांतुनी सोडवीं देवराया ॥१॥
लागलासे चाळा काय करूं आतां । नावरे वारितां अनावर ॥२॥
तुमचें लिगाड तुम्हींच वारावें । आम्हांसी काढावें यांतोनियां ॥३॥
चोखा म्हणे तरीच जीवा होय सुख । नका आतां दु:ख दाऊं देवा ॥४॥

९४) भवाचिया भेणें येतों काकुळती । धांवे करुणामूर्ति देवराया ॥१॥
पडीलोंसे माया मोहाचीये जाळीं । येवोनी सांभाळी देवराया ॥२॥
कवणाची असा पाहूं कोणीकडे । जीविचें सांकडें वारीं देवा ॥३॥
गहिंवर नावरे चोखियाचे मनीं । धांवें चक्रपाणी देवराया ॥४॥

९५) भ्रमण न करितां भागलों जी देवा । न मिळे विसावा मज कोठें ॥१॥
लागलेंसे कर्म आमुचे पाठारीं । आतां कोणावरी बोल ठेऊं ॥२॥
सांपडलों वैरियाचे भांडवली । न कळे चिखलीं रोवियेलों ॥३॥
चोखा म्हणे अहो पंढरीनिवासा । तुम्हाविण फांसा उगवी कोण ॥४॥