प्रकरणम्

{ prakaraṇam }

The Practical Sanskrit-English Dictionary

प्रकरणम् [prakaraṇam]   1 Treating, explaining, discussing.
   (a) A subject, topic, department, a subject (of representation); कतमत् प्रकरणमाश्रित्य [Ś.1.] (b) A head or subject of treatment. (c) A province or department.
   A section, chapter or any smaller division of a work. तस्यायं प्रकरणाधिकरणसमुद्देशः [Kau.A.1.1.1.]
   An opportunity, occasion.
   An affair, a matter; अस्मिन्नेव प्रकरणे धनंजयमुदारधीः (उवाच) [Mb.12.26.1.]
   An introduction, prologue; वयमपि प्रकरणमारभामहे Pratijñā 1.
   Relation.
   Doing much or well.
   A species of drama with invented or fictitious plot; as the मृच्छकटिक, मालतीमाधव, पुष्पभूषित &c. The [S. D.] thus defines it: भवेत् प्रकरणे वृत्तं लौकिकं कविकल्पितं । शृङ्गारोऽङ्गी नायकस्तु विप्रोऽमात्योऽथवा वणिक् । सापायधर्मकामार्थपरो धीर- प्रशान्तकः ॥ 511.
   Context. This is one of the six प्रमाणs helpful in properly construing a विनियोगविधि. These प्रमाणs and their relative strength is stated by जैमिनि in श्रुतिलिङ्गवाक्यप्रकरणस्थानसमाख्यानां पारदौर्बल्यमर्थविप्र- कर्षात् प्रकरणाच्च ज्योतिष्टोमेनैकवाक्यता स्यात् ŚB. on [MS.1.] 5.37. -Comp.
-समः   a kind of sophism; an assertion by two opponents of some argument which has the same force.

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

 noun  व्यवहारस्य विषयः।   Ex. भवान् व्यक्तिगते प्रकरणे न व्याप्रियताम्।

ONTOLOGY:

ज्ञान (Cognition) ➜ अमूर्त (Abstract) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

Wordnet:

asm মামলা

kas معاملہٕ

kok भानगड

mar मामला

nep मामिला

pan ਮਾਮਲਾ

urd معاملہ , قضیہ

 noun  अपराधाधिकारसम्बन्धे अन्येन विरोधे स्वार्थसम्बन्धितया न्यायालये कथनम्।   Ex. एतद् प्रकरणं विमर्शार्थे न्यायालये अस्ति।

HYPONYMY:

अर्थाभियोगः

ONTOLOGY:

प्रक्रिया (Process) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

वादः अभियोगः अक्षः

Wordnet:

asm মোকর্দ্্মা

bd मकरदमा

ben মামলা

guj મુકદમો

hin मुकदमा

kan ಮೊಕದ್ದಮೆ

kas مُقَدمہٕ

kok खटलो

mal അന്യായം

mar खटला

nep मुद्दा

ori ମକଦ୍ଦମା

tel దావా

urd مقدمہ , معاملہ , کیس

   See : विषयः, विषयः, नाटकम्, अध्यायः, अध्यायः