नीस

A dictionary, Marathi and English

from a blow or from overexertion. v भर, उतर.

Aryabhushan School Dictionary

 m  Sum, substance, essence; the extract or excerptum; the good portion picked out.
v   काढ निघ. Scrutiny or close inquiry into.
v   कर, काढ, पाह, पुरव, नीस is sometimes used as
ad   or in comp., with the sense Essentially or purely, i.e. altogether, utterly; as नीस नंगा. Wholly bare, void, or destitute (of money, decency &c.)
 m  Sense of soreness in the breast or back from a blow or from overexertion. Substance. Scrutiny.
ad   Altogether.

महाराष्ट्र शब्दकोश

नवीस पहा . हा फारशी प्रत्यय लिहिणारा या अर्थी शब्दापुढे येतो . उदा० पोतनीस - चिटणीस - फडणीस इ०
क्रि.वि.  पूर्णपणे ; निखालस ; सर्वांशी . नीस नंगा . = सर्व बाजूंनी ( पैसा , शिष्टाचार इ० कानी ) उघडा , दरिद्री . [ निसता ; निस्तूक ]
 पु. ( राजा . ) ( श्रमाने किंवा मार बसल्यामुळे पाठ , छाती इ० ) ताठरणे ; उसण भरणे . ( क्रि० भरणे ; उतरणे ).
 पु. १ सारांश ; तात्पर्य ; तत्त्वार्थ ; निष्कर्ष ; निवडून काढलेला चांगला भाग ; सार ; निवड . ( क्रि० काढणे ; निघणे ). आदि वर्तमान जाणसी भविष्य । मागे पुढे नीस संचिताचा । - तुगा १२९३ . २ बारीक चवकशी , तपास ; छाननी ; विचक्षणा . ( क्रि० करणे ; काढणे ; पहाणे ; पुरवणे ). [ निसणे ]
 स्त्री. ( गो . ) आंत भाताचे शीत नसलेली निवळ पेज .
 पु. ( गो . कु . ) सीमेवरचा दगड . [ म . निसणा ; गु . नीसा ]
 न. ( कों . ) वैर ; सूड .