Dictionaries | References

ऋत

   { ṛta }
Script: Devanagari

ऋत     

Puranic Encyclopaedia  | English  English
ṚTA I   One of the 11 Rudras. [M.B. Anuśāsana Parva, Chapter 150, Verse 12] .
ṚTA II   See under the word Pramṛta.
ṚTA III   This word has a general meaning “truth”. Besides, in Agni Purāṇa, Chapter 152, we see that it also means “Something obtained by begging”.

ऋत     

हिन्दी (hindi) WN | Hindi  Hindi
See : पूजित, तेजोमंडित, सत्य, जल, मोक्ष, यज्ञ, सत्य

ऋत     

ऋत II. n.  (सू. निमि.) विजय जनक का पुत्र । इसका पुत्र शुनक ।
ऋत III. n.  रुद्र सावर्णि मनु का नामांतर [मत्स्य.९]
ऋत IV. n.  चक्षुर्मनु तथा नड्‌वला का पुत्र ।
ऋत V. n.  आभूतरजस नामक देवों में से एक ।
ऋत VI. n.  तुषित नामक देवों में से एक ।
ऋत VII. n.  सुख नामक देवों में से एक ।
ऋत VIII. n.  यह युधिष्ठिर के राजसूय में उपस्थित था [म.स.३१.७]

ऋत     

 न. सत्य ; खरेपणा . [ सं . ]

ऋत     

A Sanskrit English Dictionary | Sanskrit  English
ऋत  mfn. amf()n. met with, afflicted by (with instr.), [TS. v]
proper, right, fit, apt, suitable, able, brave, honest, [RV.] ; [VS. xvii, 82]
true, [MBh.] ; [BhP.] ; [Mn. viii, 82; 87] ; [Bhag.] &c.
worshipped, respected, [L.]
enlightened, luminous, [L.]
ऋत  m. m.N. of a रुद्र, [MBh.]
of a son of मनुचाक्षुष, [BhP. iv, 13, 16]
of a son of विजय, [VP.]
ऋत  n. n. fixed or settled order, law, rule (esp. in religion)
sacred or pious action or custom, divine law, faith, divine truth (these meanings are given by, [BRD.] and are generally more to be accepted than those of native authorities and marked, [L.] below), [RV.] ; [AV.] ; [VS.] ; [ŚBr.] &c.
truth in general, righteousness, right, [RV.] ; [AV.] ; [MBh.] ; [Mn. viii, 61; 104] ; [Pañcat.] &c.
अनृत   figuratively said of gleaning (as the right means of a Brāhman's obtaining a livelihood as opposed to agriculture, which is ), [Mn. iv, 4 ff.]
promise, oath, vow, [TāṇḍyaBr.] ; [Lāṭy.]
truth personified (as an object of worship, and hence enumerated among the sacred objects in the [Nir.] )
water, [L.]
sacrifice, [L.]
a particular sacrifice, [L.]
the sun, [L.]
wealth, [L.]
ऋत   bऋति, ऋतु See p. 223, col. 2 - p. 224, col. 1.

ऋत     

ऋत [ṛta] a.  a. [ऋ-क्त]
Proper, right.
Honest, true; सर्वमेतदृतं मन्ये यन्मां वदसि केशव [Bg.1.14;] [Ms.8.82.]
Worshipped, respected.
Bright, luminous (दीप्त)
Gone, risen, moved, affected by; सुखेन ऋतः = सुखार्तः ऋते च तृतीयासमासे Vārt. on [P.VI.1.89;] so दुःखः˚, काम˚.
-तम्   ind. Rightly, properly.
तः A sacrifice.
The sun (n. also).
-तम्   (Not usually found in classical literature)
A fixed or settled rule, law (religious).
Sacred custom, pious action. यस्तनोति सतां सेतुमृतेनामृतयोनिना [Mb.12.47.49.]
Divine law, divine truth.
Absolution. मर्त्यानामृतमिच्छताम् [Bhāg.1.16.7.]
Water; सत्यं त्वा ऋतेन परिषिञ्चामि.
Truth (in general), right; ऋतं वदिष्यामि [T. Up.1.1.1.] ऋतानृते [Ms.1.29,] 2.52,8.61,14.
Truth (personified as an object of worship; in later Sanskrit regarded as a child of Dharma).
Livelihood by picking or gleaning grains in a field (as opposed to the cultivation of ground); ऋतमुञ्च्छशिलं वृत्तम् [Ms.4.4.]
The fruit of an action; एकं चक्रं वर्तते द्वादशारं षण्णाभिमेकाक्षमृतस्य धारणम् [Mb.1.3.] 62.
Agreeable speech; ऋतं च सूनृता वाणी कविभिः परिकीर्तिता [Bhāg.11.19.38.]
 N. N. of an Āditya.
The Supreme Spirit. (In the Vedas ऋत is usually interpreted by Sāyaṇa to mean 'water', 'sun' or 'sacrifice', where European scholars take it in the sense of 'divine truth', 'faith' &c.). -Comp.
-जा, -जात a.  a. Ved.
of a true nature, sprung from sacred truth; अब्जा गोजा ऋतजा अद्रिजा ऋतम् [Rv.4.4.5.]
Well-made, excellent; [Rv.3.58.8.]
-जातसत्य a.  a. (Sāy.) born for the sake of sacrifice and having true result.
-जित् a.  a. Ved. gaining the right; [Vāj.17.83.] -ज्ञा a. (Sāy.) knowing the sacrifice, familiar with the sacred law.
-द्युम्न a.  a. shining with truth; [Rv.9.] 113.4.
-धामन्   a.
of a true or pure nature.
having an imperishable place. -m. N. of Viṣṇu.-धीति a. Ved. of true disposition; or receiving true praise.
-ध्वजः  N. N. of Śiva.
-नी a.  a. leading in the right way; [Rv.2.27.12.]
-पर्णः = ऋतुपर्णः   q. v.
-पेयः   a sacrifice lasting one day.
-पेशस् a.  a. Ved. having a perfect shape; [Rv.5.66.1.] -m. one whose form consits of water; i. e. Varuṇa.
प्सुः a god who consumes sacrificial food; [Rv.1.18.3.]
one whose form is truth.
-युक्तिः  f. f. true application of a hymn; [Rv.1.61.1.]
-युज् a.  a. going to sacrifice.
-वाकः   Ved. true speech; [Rv.9.113.2.]
-सद् a.  a. dwelling in the sacrifice or truth; [Rv.4.4.5.] -m. fire,-सदनम्
-नी   the right or usual alter.
-साप् a.  a. pervading truth; steady in religious belief.
-सामन्  n. n. N. of a Sāman; Ārṣeya [Br.]
-स्था a.  a. standing right; स हि दिवः स पृथिव्या ऋतस्था. [Av.4.1.4.]
ऋत [ṛta] ता [tā] यु [yu]   (ता) यु a. Desirous of sacrifice; त्वं न इन्द्र ऋतयुः [Rv.8.7.1.]

ऋत     

Shabda-Sagara | Sanskrit  English
ऋत   r. 6th cl. (ऋतति)
1. To go.
2. To have power.
3. To domineer.
4. To hate.
ऋत  mfn.  (-तः-ता-तं)
1. Gone.
2. Enlightened, luminous.
3. Worshipped, respected.
4. True.
 n.  (-तं)
1. Gleaning.
2. Water.
3. Truth.
E. to go, affix क्त.
ROOTS:
क्त

ऋत     

See : वीर

Related Words

ऋत   true   courageous   enlightenment   brave   truth   nirvana   सत्यसद्   यज्ञर्त   प्रवीत   ऋतुधामन्   ऋतोक्ति   सुखार्त   आनृत   ऋतीया   प्सु   प्रजाता   आर्त्ति   आर्त्त   शत्रुजित्   निरुते   रतू   ऋतधामन्   ऋते   निरुता   निरुती   जुर्   सप्   अनृत   सुनय   सूनृत   exact   नि   ऋतुपर्ण      इडा   शाक   शुनक   ज्ञा   चित्   सुख   विजय   अंगिरस्   सत्य   बृहस्पति   वरुण   रुद्र-शिव   હિલાલ્ શુક્લ પક્ષની શરુના ત્રણ-ચાર દિવસનો મુખ્યત   ନବୀକରଣଯୋଗ୍ୟ ନୂଆ ବା   વાહિની લોકોનો એ સમૂહ જેની પાસે પ્રભાવી કાર્યો કરવાની શક્તિ કે   સર્જરી એ શાસ્ત્ર જેમાં શરીરના   ન્યાસલેખ તે પાત્ર કે કાગળ જેમાં કોઇ વસ્તુને   બખૂબી સારી રીતે:"તેણે પોતાની જવાબદારી   ਆੜਤੀ ਅਪੂਰਨ ਨੂੰ ਪੂਰਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ   బొప్పాయిచెట్టు. అది ఒక   लोरसोर जायै जाय फेंजानाय नङा एबा जाय गंग्लायथाव नङा:"सिकन्दरनि खाथियाव पोरसा गोरा जायो   आनाव सोरनिबा बिजिरनायाव बिनि बिमानि फिसाजो एबा मादै   भाजप भाजपाची मजुरी:"पसरकार रोटयांची भाजणी म्हूण धा रुपया मागता   नागरिकता कुनै स्थान   ३।। कोटी      ۔۔۔۔۔۔۔۔   ۔گوڑ سنکرمن      0      00   ૦૦   ୦୦   000   ০০০   ૦૦૦   ୦୦୦   00000   ০০০০০   0000000   00000000000   00000000000000000   000 பில்லியன்   000 மனித ஆண்டுகள்   1                  1/16 ರೂಪಾಯಿ   1/20   1/3   ૧।।   10   १०   ১০   ੧੦   ૧૦   ୧୦   ൧൦   100   ۱٠٠   १००   
Folder  Page  Word/Phrase  Person

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP