अध्याय ५८ वा - श्लोक ११ ते १६
श्रीकृष्णदयार्णवकृत हरिवरदा
युधिष्ठिर उवाच - किं न आचरितं श्रेयो न वेदाहमधीश्वर । योगेश्वराणां दुर्दर्शो यन्नो दृष्टः कुमेधसाम् ॥११॥
प्रतिब्रह्मांडीं ईश्वर एक । मायानियंता गुणव्यापक । तूं अखिल ब्रह्मांडात्मक । अधीश्वर सम्यक संबोधनें ॥८१॥
भो भो अखिलेश्वरा हरि । आम्ही अनेक जन्मान्तरीं । आचारलों जी सुकृतें भारी । नेणवे थोरी कर्माची ॥८२॥
जया कर्माच्या आचरणीं । आम्ही कुमतिनिबद्ध त्रिगुणीं । अविद्याचक्रीं संसारभ्रमणीं । विषयवाहणीं कुमेधसा ॥८३॥
ऐसिया आम्हांसि तव दर्शन । हें नेणवे सुकृत कोण । योगियांचे जे ईश्वर पूर्ण । त्यांहीलागून दुर्घट जें ॥८४॥
तस्मात् आमुचीं सुकृतें सफळ । आजि उद्धरली पूर्वजमाळ । जन्मसार्थक आजि केवळ । जें देखों गोपाळ प्रकट आम्ही ॥८५॥
ऐसा पाण्डवीं स्तुतिस्तवनीं । संतोषवूनि चक्रपाणि । बहुधा प्रार्थूनियां विनवणी । करूनि चरणीं लागती ॥८६॥
विषयमृगजळभ्रांती श्रमतां । उद्दामदैवें आजि अमृता । मेळविलिया तृषाक्रांता । पुरवीं आस्था धणीवरी पैं ॥८७॥
एवं अनेक जन्मपाठीं । फळल्या अनेकसुकृतकोटी । तेणें तव पद पडिलें दृष्टी । परी वासना पोटीं उरलीसे ॥८८॥
ते तूं वासना म्हणसी काय । जे वार्षिक मासचतुष्टय । स्थिर होऊनि आमुचें हृदय । निववीं सदयशिरोमणि ॥८९॥
स्वभक्तांचे प्रार्थनोत्तरीं । कृपे कळवळूनियां श्रीहरि । इंद्रप्रस्थीं मास चारी । धर्ममंदिरीं स्थिरावला ॥९०॥
इति वै वार्षिकान्मासान्राज्ञा सोऽभ्यर्थितः सुखम् । जनयन्नयनानंदमिंद्रप्रस्थौकसां विभुः ॥१२॥
विश्वविभवाचें कारण । विभुसमर्थ तो भगवान । नृपें अभ्यर्थितां पूर्ण । सुखसंपन्न हृत्कमळीं ॥९१॥
सुखसंपन्न जैसा होय । राहता जाला तैसिया स्नेहें । कीं प्रार्थनेचिया अभिप्रायें । सुखतम सदय होत्साता ॥९२॥
इंद्रप्रस्थींचिया जनां । दर्शनानंदें निववी नयनां । चातुर्मास्य काळक्रमणा । करिता जाला वार्षिके ॥९३॥
अनेक क्रीडा सभागारीं । मृगयाव्याजें गिरिकांतारीं । धनुर्विद्येच्या अभ्यासकुसरी । परस्परीं ते दाखविती ॥९४॥
नाट्यनृत्यगीतश्रवणें । धर्मचर्चा श्रुतिपुराणें । धनुर्वेदाच्या व्याख्यानें । छात्ररत्नें गौरविती ॥९५॥
कालिंदीची तपश्चर्या । आली जाणोनि फळोदया । कोण्हे एके दिवशीं राया । धनंजयासह कृष्ण ॥९६॥
एकदा रथमारुह्य विजयो वानरध्वजम् । गांडीवं धनुरादाय तूणौ चाक्षयसायकी ॥१३॥
सकं कृष्णेन सन्नद्धो विहर्तु विपिनं वनम् । बहुव्यालमृगाकीर्णं प्राविशत्परवीरहा ॥१४॥
कोण्हे एके अपूर्व समयीं । विजयनामा अर्जुन पाहीं । वानरध्वज रथाच्या ठायीं । आरूढोनियां निघाला ॥९७॥
अग्निदत्त अमोघ बाण । तिहीं भरिले अक्षय तूण । गांडीव चापातें घेऊन । रथारोहण करूनियां ॥९८॥
कृष्णेंसहित सन्नद्धबद्ध । मृगयेकारणें साटोप सिद्ध । विपिनीं विहरावया प्रसिद्ध । गहन अगाध प्रवेशले ॥९९॥
कैसें म्हणाल अगाध गहन । व्याघ्रप्रमुखमृगाकीर्ण । सर्प वृश्चिक शकुंट श्येन । ऋक्षराक्षसकपिव्याप्त ॥१००॥
ऐसिये वनीं केंवि निर्भय । तरी परवीरहंता वीर विजय । प्रवेशावया कारण काय । तोही अन्वय अवधारा ॥१॥
तत्राविध्यच्छरैर्व्याघ्रान्सूकरान्महिषान्रुरून् । शरभान्गवयान्खड्गान्हरिणाञ्शशशल्लकान् ॥१५॥
तान्निन्युः किंकरा राज्ञे मेध्यान्पर्वण्युपागते । तृट्परीतः परिश्रांतो बीभत्सुर्यमुनामगात् ॥१६॥
पर्वणी प्राप्त जाली असतां । धर्मराजाच्या मखकार्यार्था । पवित्र श्वापदें पाठविता । जाला तत्त्वता वधूनियां ॥२॥
तेथ पारधी करितां वनीं । वधिल्या श्वापदांचिया श्रेणी । त्या निरूपी बादरायणि । ऐकें श्रवणीं परीक्षिति ॥३॥
रथ लोटूनि पवनवेगें । धुंडावितां दरकुटें दांगें । क्रूरश्वापदांचिया लागें । देखतां मागें चौकटती ॥४॥
तेथ बाणें विंधी व्याघ्रा । महिषा रुरू मृगां सूकरां । शरभां गवयां खङ्गां इतरां । शशशल्लकां सारंगा ॥१०५॥
तया श्वापदांचिया श्रेणी । कावडि भरूनि किंकरजनीं । यज्ञसिद्ध्यर्थ पुण्यपर्वणी । नृपाकारणें नेयिजती ॥६॥
ऐशीं यज्ञार्थ श्वापदें मेध्यें । वधूनि पाठविलीं पैं सद्यें । भीभत्सुनामा अर्जुन मोदें । सहमुकुंदें विहरतसे ॥७॥
मारितां श्वापदांचिया श्रेणी । भास्करतापें परिश्रांत वनीं । तृपार्त यमुनेतें टाकुनी । गांडीवपाणि पातला ॥८॥
भास्करें लंघूनियां मध्याह्ना । प्रतीची उजू करितां गमना । कृष्णार्जुन यमुनापुलिना । जवें स्यंदनासह आले ॥९॥
प्राशूनि यमुनाजळ निर्मळ । तुरंग जाले सुशीतळ । त्यानंतरें पार्थ गोपाळ । सेविती सलिल तें ऐका ॥११०॥
N/A
References : N/A
Last Updated : May 09, 2017
TOP