विष्टि

{ viṣṭiḥ }

प्राचीन चरित्रकोश

विष्टि II. n.   विवस्वत् एवं छाया की एक कन्या, जो दिखनें में अत्यंत भयंकर थी । इसी कारण त्वष्ट्टृपुत्र विश्र्वरूप राक्षस से इसका विवाह हुआ।

A dictionary, Marathi and English

   viṣṭi f S labor or service exacted without remuneration. 2 The name of the seventh करण. see करण.

महाराष्ट्र शब्दकोश

  स्त्री. १ वेठ ; मजूरी दिल्याशिवाय घेतलेलें काम . २ वाहतूक . चतुरंग दलाशिवाय फौजेचीं आणखी चार महत्वाचीं खातीं होतीं . तीं विष्टि , नौका , हेर आणि देशिक अशीं सांगितलीं आहेत - हिंलइ ९ . ३ ( ज्यो . ) सातवें करण . [ सं . ]

A Sanskrit English Dictionary

विष्टि  f.  1. f. (for 2. see p. 999, col. 1) service, ( esp.) forced s°, compulsory work, drudgery ( also collectively ‘servants, slaves, bondsmen’), [MBh.]; [R.]; [Inscr.] ( ifc. also °टिक)
विष्टि  m.  m. also title or epithet).">N. of one of the seven ऋषिs in the 11th मन्व्- अन्तर, [MārkP.]
विष्टि  f.  2. f. (for 1. see p. 996, col. 2) = वृष्टि, rain, [L.]

The Practical Sanskrit-English Dictionary

विष्टिः [viṣṭiḥ]  f. f. [विष्-क्तिन् क्तिच् वा]
    pervading.
   An act, occupation.
    hire, wages.
    unpaid labour; दण़्ड- विष्टिकराबाधै रक्षेदुपहतां कृषिम् Kau.A.
    sending.
    residence in hell to which one is condemned.
    see विष्टिकारिन्; [Mb.12.59.41.] -Comp.
-करः   the lord of slaves, of unpaid labourers; [Mb.3.19.73.]
-कारिन्   an unpaid forced labourer ( mar. वेठबिगार); भारयष्टि- धरैश्चापि पुरुषैर्विष्टिकारिभिः [Śiva.B.3.23.]
-कर्मान्तिकः (= विष्टिकारिन्);   Rām.2.82.2.

Shabda-Sagara

विष्टि  mfn.  ( -ष्टिः-ष्टिः-ष्टि) working, labouring, a workman.
  f.  ( -ष्टिः)
   1. unpaid labour, working without wages.
   2. occupation, act, action. 3. hire, wages.
   4. The seventh of the variable Karaṇas, or astro- logical periods so termed, each answering to half a lunar day.
   5. sending, dispatching.
   6. Consigning to torture, casting into hell, &c.
    E. विश् to enter, (into pain by it,) and क्तिन् or क्तिच् aff.

ROOTS:

विश् क्तिन् क्तिच्