पु. - वेट पहा .
- वळलेल्या चर्हाटाचे जे अनेक पेढ असतात ते प्रत्येक .
( महानु . ) पेठ ; उतारपेठ . की धर्माची उत्तर वेंठ । - ऋ ११ .
स्त्री. - बिगार ; रोख मेहनतान्यावांचून करावें लागणारें काम . - गांगा ४९ . मजुरी न देतां अंमलदार , जमिनीचा मालक , खोत इ० नीं करवून घेतलेलें काम . गांठीचें तें सोडूं नावडे खाय आइतें दिलें । सांपडलें वेठी वोढी रे भार वाहतां मेलें । - तुगा १७० . ( कायदा ) कोणा मनुष्याकडून त्याच्या संमतीवांचून काम करून घेणें . ( इं . ) कपल्सरी लेबर .
- पैसे न देतां खोत , सरकारी अंमलदार इ० नीं कुळें किंवा रयत यांपासून अधिकाराच्या जोरावर घेतलेले जिन्नस् ; खोतवेठ . ३ जुलमानें मनुष्य किंवा जनावर यांकडून वाहून नेलेलें ओझें . [ सं . विष्टि ; प्रा . विठ्ठि , वेठ्ठि ; ते . वेट्टि ] म्ह० १ वेठीच्या घोडयास तरवडाचा फोंक .
- ( गो . ) वेठीधर्मान गोंय ( वेठीला धरून नेल्यानें गोवें पहाण्यास मिळालें ) = वाइटांतून चांगलें निघणें .
वेठण , वेठन न . - नांगराचें जोखड टेरूंजवळ इसाडास जोडण्याचा दोर ; जुंपण व इतर दोर ; विणकर्याच्या राहाटाचा दोरखंड ; तेगार . ( सामा . ) सर्व आउतांस येटक घालण्यास लागणारी दोरी .
- ( कों . ) सुंभाची जाड दोरी ; चर्हाट .
- गाडी इ० कामासाठीं जोडणें ; गाडीवर सरंजाम घालणें .
- ( कुण . ) खुबी ; सफाई ; हातोटी ; कसब ; उद्योगधंद्यांतील कौशल्य .
- वेष्टन पहा .
- घोडयावरील मांड . [ सं . वेष्टन ; प्रा . वेठ्ठण ]
एखाद्याला वेठीस धरणें आपलें काम करण्यासाठीं एखाद्याला भाग पाडणें ; फुकट काम करण्यासाठीं धरणें ; ताबडणें .
वेठीचें करणें, वेठीचें वारणें न . वरवर , कसें तरी , निष्काळजीनें केलेलें काम ; हलगर्जीपणाचें काम ;
०करणें, वळणें काढणें कसेंबसें , कसें तरी , निष्काळजीनें काम करणें .
वेठकरो,वेठया, वेठी पु . - वेठीस धरलेला माणूस ; बिगारी .
- ( सामा . ) हमाल . राबेत तेथें कितियेक वेठे । - सारुह ३ . ३१ .
०बिगार, ०विरळा स्त्रीपु - वेठीनें करविलेलें काम ; बिगार ; वेठ पहा .
- वेठीनें काम करवून घेण्याचा खोत इ० चा हक्क .
वेठी वेठें वेठया पु . नपु . बिगारी . नाहींवेठी जेवा सारा । जाहाती नाहीं म्हणियारा । - तुगा ३६० .
आठलावेठला वि दोर्या , बंद इ० नीट बांधून तयार केलेला ; व्यवस्थित रीतीनें
जोडलेला ; सज्ज केलेला
वेठणें उक्रि . - गाडी , नांगर , कुळव इ० ला वेठण बांधणें ;
जोखड आणी इसाड वेठाणानें एकत्र बांधून गाडा , नांगर इ० कामाला तयार करणें
.
- ( दोर्या , जोखड इ० ) एकत्र जोडणें , बांधणें ; जुंपणें .
- ( सामा . ) वेढणें पहा . सज्ज तयार होणें . वेठला शब्दाच्या
द्वैशक्तीनें आठूनवेठून , आठलावेठलां असे प्रयोग येतात .
वेठणें अक्रि - वेष्टलें जाणें ; बांधलें जाणें .
आणि पूर्णाहंता वेटलों - अमृ १० . १५ . ते भोगावरी न वेठती । त्यागावरी न
नुठती । - एभा १ . ४८ .
- पोशाख करणें ; धारण करणें . जैसा पुरुष
वेंठे । तैसी तैसी छाया नटे । - एभा २ . ६६ . [ सं . वेष्टन ; प्रा .
वेठ्ठण ]
वेठणें क्रि . वेठीला धरणें ; आपल्या कदरेंत घेऊन
मर्जीप्रमाणें काम करावयास लावणें . - ज्ञा १८ . १४५९ . पुंडलिकें
पितरांस्तव वीटेवर वेठिलें विठोबाला । - गोखलेकृत देवी . सुशील .