विविक्त

{ vivikta }

Puranic Encyclopaedia

VIVIKTA   A king of Kuśadvīpa. he was the son of Hiraṇyaretas. [Bhāgavata, Skandha 5] .

प्राचीन चरित्रकोश

विविक्त n.   कुशद्वीप का एक राजा, जो हिरण्यरेतस राजा का पुत्र था [भा. ५.२०.२४] ।

A dictionary, Marathi and English

   vivikta p S discriminated, distinguished, considered separately or distinctly. 2 separate, retired, solitary, sequestered--a place. 3 used as s n A solitary or separate place.

महाराष्ट्र शब्दकोश

  न. एकांतस्थान ; पृथक्स्थान . - वि . १ विशिष्ट ; कृतलक्षण ; निर्दिष्ट ; स्पष्ट व पृथक् ‍ विचार केलेला . २ पृथक ; अलग ; एकांत ; आडवळणाची , बाजूची ( जागा ). [ सं . ]
०पणें    क्रिवि . एकीकडे ; अलग ; निराळें . आणि विविक्तपणें बसून कारभार करणें . - राजे संभाजीचरित्र ६ .

A Sanskrit English Dictionary

वि- विक्त    a वि-विक्व॑स् &c. see below.

ROOTS:

वि विक्त

वि- विक्त  mfn.  b mfn. separated, kept apart, distinguished, discriminated, [Kap.]; [MBh.]; [BhP.]

ROOTS:

वि विक्त

    isolated, alone, solitary, [Mn.]; [MBh.] &c.
चिन्ता-व्°   ( ifc.) alone with i.e. intent upon ( e.g.), [MBh.]

ROOTS:

चिन्ता व्°

    free from ( instr. or comp.), [Hariv.]; [Kum.]
    pure, clean, neat, trim, [Mn.]; [MBh.] &c.
    clear, distinct, [Hariv.]; [Kām.]
वि-वेकिन्    discriminative, judicious (= ), [L.]

ROOTS:

वि वेकिन्

    profound (as judgement or thought), [W.]
वि- विक्त  m.  m. = वसु- नन्दन or वसु- नन्द, [L.]

ROOTS:

वि विक्त

वि- विक्त  n.  n. separation, solitude, a lonely place ( see comp.)

ROOTS:

वि विक्त

    clearness, purity, [MārkP.]

The Practical Sanskrit-English Dictionary

विविक्त [vivikta] p.p. p.  p. p.
    separated, detached, disjoined, abstracted; अपश्यमनेकानि गोसहस्राणि वर्णशो विविक्तानि [Mb. 3.198.5;] विविक्तवर्णभरणा [Ki.14.3.]
    lonely, solitary, retired, sequestered; विविक्तदेशसेवित्वमरतिर्जनसंसदि [Bg.13.] 1.
    single, alone.
    distinguished, discriminated; यथा विविक्तं यद्वक्त्रं गृह्णीमो युक्तिसंभवात् [Bhāg.11.22.9.]
    judicious; वेदवित्सु विविक्तेषु प्रेत्य स्वर्गं समश्नुते [Ms.11.6.]
    pure, faultless; स्त्रीपुंभिदा न तु सुतस्य विविक्तदृष्टेः [Bhāg.1.] 4.5; प्रत्यग्रमज्जनविशेषविविक्तमूर्तिः [Ratn.1.19.]
    profound (as a judgement or thought).
    intent on.
    devoid of, free from; प्रसन्नदिक्पांसुविविक्तवातम् [Ku.1.23.]
    having the knowledge, known; विविक्तपरव्यथो व्यथामाचरति [Bhāg.5.26.17.]
   क्तम् A lonely or solitary places; विविक्तादृते नान्यदुत्सुकस्य शरणमस्ति [V.2;] [Ś.5.5;] [Śi.8.7;] विविक्तसेवी [Bg.18.52.]
    loneliness, privacy, seclusion.
    clearness, purity.
-क्ता   An unlucky or ill- fated woman, one disliked by her husband ( दुर्भगा). -Comp.
-सेविन् a.  a. seeking solitude, lonely.

Shabda-Sagara

विविक्त  mfn.  ( -क्तः-क्ता-क्तं)
   1. lonely, solitary, desert.
   2. pure, faultless. 3. separated, distinguished, disjoined, detached.
   4. Discrimina- tive, judicious, a judge.
   5. discriminated, judged.
   6. profound, (as judgment or thought.)
   7. intent on.
  n.  ( -क्तं)
   1. loneliness.
   2. A solitary place.
  f.  ( -क्ता) A woman disliked by her husband.
    E. वि before विच् to be or make separate, aff. क्त .

ROOTS:

वि विच् क्त .