विवक्षा

{ vivakṣā }

A dictionary, Marathi and English

The intention or aim of the speaker; the mind or view formed and to be expressed; the mental regard or reference to. 2 Wish or desire; or want or need generally. Ex. प्रमाणांतराची अपेक्षा ॥ श्रुतीसीं नाहीं विवक्षा ॥. विवक्षावशात् According to the mind or meaning of the speaker.

Aryabhushan School Dictionary

 f  विवक्षित
n   The intention of the speaker. Wish.

महाराष्ट्र शब्दकोश

 स्त्री. १ बोलण्यांतील हेतु , उद्देश ; पुढें मांडावयाचा मुद्दा , मत ; मनांतील धोरण , अनुसंधान ; बोलण्याची इच्छा . २ इच्छा ; हेतु ; गरज ; जरूरी . ३ व्याख्यान . वर्णन . तुझी करूं जातां विवक्षा । आदि कोणा न सांपडे । - ह २२ . १ . [ सं . बच् ‍ = बोलणें ] विवक्षावशात् ‍ - क्रिवि . वक्त्त्याच्या उद्देशानुसार , हेतूनुरूप ; मताप्रमाणें . विवक्षित - न . विवक्षा पहा . - वि . १ वक्त्यानें उद्देशिलेलें ; इच्छिलेलें ; निर्दिष्ट ; वक्त्याच्या मनांत असलेलें . २ विशिष्ट ; महत्त्वाचा ; प्रसिध्द ; प्रमुख ; इतरांहून श्रेष्ठ ( व्यक्ति , पुरुष ).

A Sanskrit English Dictionary

विवक्षा  f.  f. ( fr. Desid. of √ वच्) the wish or desire to speak or declare or teach or express, [Śaṃk.]; [Sarvad.] &c.
meaning, signification, sense, sense of ( loc. or comp.), [BhP.]; [Pāṇ.] Sch.
the (mere) wish or intention to speak, uncertainty, doubt, hesitation (‘as to’ comp.), [MBh.]; [R.]
wish, desire, [W.]
a question, [MW.]

The Practical Sanskrit-English Dictionary

विवक्षा [vivakṣā]   1 A desire to speak.
Wish, desire.
Meaning, sense.
Intention, purpose.
Uncertainty, doubt, hesitation; किं ते विवक्षया वीर जहि भीष्मं महारथम् [Mb.6.117.5.]

Shabda-Sagara

विवक्षा  f.  ( -क्षा)
1. Wish, desire.
2. The wish to speak.
3. Meaning, sense.
E. वच् to speak, in the desiderative form, aff. अच् .

ROOTS:

वच् अच् .

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

See : अर्थः