Dictionaries | References

घट्

   { ghaṭ }
Script: Devanagari

घट्     

A Sanskrit English Dictionary | Sanskrit  English
घट्   cl. 1. Ā.°टते (exceptionally P.°ति, [MBh. iii, 14703] ; [Vet. ii, 9/10] ; जघटे, घटिष्यते [[Naiṣ.] ], अघटिष्ट, [Bhaṭṭ.] ),
to be intently occupied about, be busy with, strive or endeavour after, exert one's self for (loc.dat.acc. [[MBh. iii, 14703] ], प्रति, -अर्थम् and अर्थे; inf.[Pāṇ. 3-4, 65] ; [Bhaṭṭ.] );
to reach, come to (loc.), [Vet. ii, 9/10] ;
to fall to the share of (loc.), [Naiṣ. x, 47] ;
to take effect, answer, [Kathās. cxxiv] ; [Rājat. vi, 361] ;
to happen, take place, be possible, suit, [BhP.] ; [Hcar.] ; [Śiś. ix, 4] ; [Ratnâv.] ; [Naiṣ.] ; [Sarvad.] &c.;
to be in connection or united with (instr.), [Mālatīm. ii, 8] ; [Daś. viii, 34] ; [Rājat. iv, 617] ;
(for √ घट्ट्) to hurt with words, speak of malignantly, [Hariv. ii, 1, 31] :
Caus.P.घटयति ([Pāṇ. 6-4, 92] ; exceptionally Ā.°ते, [Rājat. iv, 543] ),
to join together, connect, bring together, unite, [Suśr.] ; [Śiś. ix, 87] ; [Naiṣ. i, 46] ; [Ratnâv.] ;
to shut, [Hcar. v, 253] (v.l.);
to put or place or lay on (loc.), [Gīt. v, vii, xii] ;
to bring near, procure, [Bhartṛ. iii, 18] ; [Amar.] ; [Kathās. xviii] ; [Vet.] ;
to effect, accomplish, produce, make, form, fashion, [Mṛcch.] ; [VarBṛ.] ; [Pañcat.] &c.;
to do a service (acc.) to any one (gen.), [Rājat. v, 543] ;
to impel, [Bhaṭṭ. x, 73] ;
to exert one's self, [MBh. iii, 14702] ;
(for √ घट्ट्, Caus.) to rub, graze, touch, move, agitate, iv, vi (C), vii, xii (5363, C):
Caus.घाटयति, to hurt, injure, [Dhātup. xxxiii, 49] ;
to unite or put together, ib.;
‘to speak’ or ‘to shine’ 93.

घट्     

घट् [ghaṭ]   I. 1 Ā. (घटते, जघटे, अघटिष्ट, घटितुम्, घटित)
To be busy with, strive after, exert oneself for, be intently occupied with anything (with inf. loc., or dat.); घटस्व ज्ञातिभिः सह [Bhāg.8.71.6;] दयितां त्रातुमलं घटस्व [Bk.1.4;] अङ्गदेन समं योद्धुमघटिष्ट 15.77,12.26,16.23;2.24;22.31.
To happen, take place, be possible; प्राणैस्तपोभि- रथवाऽभिमतं मदीयैः कृत्यं घटेत सुहृदो यदि तत्कृतं स्यात् [Māl.1.9] if it can be effected; कस्यापरस्योडुमयैः प्रसूनैर्वादित्रसृष्टि- र्घटते भटस्य [N.22.22;] उभयथापि घटते [Ve.3;] प्रसीदेति ब्रूयामिदमसति कोपे न घटते [Ratn.2.19] is not proper &c.
To be united with; दुर्दर्शनेन घटतामियमप्यनेन [Māl.2.8.]
To come to, reach. -Caus. (घटयति)
To unite, join, bring together; इत्थं नारीर्घटयितुमलं कामिभिः [Śi.9.87;] अनेन भैमीं घटयिष्यतस्तथा [N.1.46;] क्रुधा संधिं भीमो विघटयति यूयं घटयत [Ve.1.1;] [Bk.11.11.]
To bring or place near to, bring in contact with, put on; घटयति घनं कण्ठाश्लेषे रसान्न पयोधरौ [Ratn.3.9;] घटय जघने काञ्चीम् [Gīt.12.]
To accomplish, bring about, effect; तटस्थः स्वानर्थान् घटयति च मौनं च भजते [Māl.1.14;] (अभिमतं) आनीय झटिति घटयति [Ratn.1.7;] [Bh.2.12.]
To form, fashion, shape, work out, make; एवमभिधाय वैनतेयं ... अघटयत् [Pt.1;] कान्ते कथं घटितवानुपलेन चेतः [Ś Til.3;] घटय भुजबन्धनम् [Gīt.1.]
To prompt, impel; स्नेहौघो घटयति मां तथापि वक्तुम् [Bk. 1.73.]
To rub, touch.
To exert oneself for.
To move, agitate. -II. 1 U. (घाटयति, घाटित)
To hurt, injure, kill.
To unite, join, bring or collect together.
To shine.

घट्     

See : निरम्, व्यापृ, सञ्जन्, भू, एकप्रवणं भू, संयुज्

Related Words

घट्   tie   busy   link   link up   connect   occupy   preconcert   reorganize   unpack   घटदासी   unseal   उद्घाटितज्ञ   कुळघडणी   घाटिका   सवघड   bestir   unlock   घटराज   घर्घट   घाटाल   विगडणें   भिक्षुसंघाटी   पार्घट   सङ्घाटिका   concoct   bestir ones self   endeavour   उद्घाट   befall   happen   procure   forge   betide   विघटणें   विघट्ट्   undo   hatch   contrive   concert   construct   shape   recur   strive   unite   attempt   brew   deal with   घटनम्   manage   fabricate   machinate   endeavor   उद्घाटित   घट्ट्   सांगाडा   संघटटन   संघटणें   संघष्टण   संघष्टन   संघृष्टन   organize   fashion   invent   compass   occur   fortune   exert   devise   संघटण   संघटन   frame   घटित   design   घटक   produce   pain   execute   manufacture   contend   coin   seek   उद्‍घाटन   घटणें   stamp   try   plan   possible   bring   work   make   conduct   घटन   घटा   reconcile   project   organ   घाट   breed   join   
Folder  Page  Word/Phrase  Person

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP