कफ

{ kaphḥ }

हिन्दी (hindi) WN

noun  थूकने या खाँसने के समय मुँह से निकलने वाला गाढ़ा लसदार पदार्थ   Ex. वह जब भी खाँसता है उसके मुँह से कफ निकलता है ।

HYPONYMY:

खँखार

ONTOLOGY:

प्राकृतिक वस्तु (Natural Object) ➜ वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

कफ़ बलग़म बलगम श्लेष्म श्लेष्मा स्नेहन वेगनाशन निद्रासंजन निद्रासञ्जन खट

Wordnet:

asm খেকাৰ

bd हागादै

ben কফ

guj કફ

kan ಕ್ಷೇಷ್ಮ

kas بلغم

kok धरकल

mal കഫം.

mar कफ

nep खकार

pan ਕਫ

san कफः

tam எச்சில்

tel ఉమ్మి

urd کف , بلغم

noun  वैद्यक के अनुसार शरीर के भीतर का एक धातु जिसके रहने के स्थान आमाशय, हृदय, कंठ, सिर और संधि हैं   Ex. कफ के प्रकोप से अनेक रोग होते हैं ।

ONTOLOGY:

शारीरिक वस्तु (Anatomical) ➜ वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

See : झाग, हथेली, तलवा, कफ़, नाल

कोंकणी (Konkani) WN

See : धरकल

A dictionary, Marathi and English

.
Phlegm, one of the three humors: also the mucus hawked up. 2 Watery froth or foam gen.

Aryabhushan School Dictionary

 m  Phlegm; watery froth.

मराठी (Marathi) WN

noun  खाकरले असता घशातून बाहेर येणारा पातळ बुळबुळीत पदार्थ   Ex. थंडीत मला कफाचा त्रास होतो

HYPONYMY:

खाकरा

ONTOLOGY:

प्राकृतिक वस्तु (Natural Object) ➜ वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

श्लेष्मा

Wordnet:

asm খেকাৰ

bd हागादै

ben কফ

guj કફ

hin कफ

kan ಕ್ಷೇಷ್ಮ

kas بلغم

kok धरकल

mal കഫം.

nep खकार

pan ਕਫ

san कफः

tam எச்சில்

tel ఉమ్మి

urd کف , بلغم

महाराष्ट्र शब्दकोश

 पु. १ शरीरांतील त्रिदोषांपैकी एक . कफामुळें तोंड गुळमट चिकट होणें , तोंडाला पाणी खुटणें , झोंप फार येणें , घशांत घुरघुरणें , तिखट पदार्थ खाण्याची इच्छा होणें , उष्ण उपचारांची इच्छा होणें , अग्निमांद्य , मलमुत्रांचें आधिक्य वगैरे लक्षणें होतात . २ खाकलें असतां घशांतून बाहेर येणारा पातळ बुळबुळीत पदार्थ ; श्लेष्मा ; खाकरा ; बेडका . ३ फेंस ; फेन . ( सं . कफ . तुल०फा . कफ् = फेस , थुंका )
 पु. सुरमाडाचा कापूस ; भूस ; रुई वगैरेच्या फळांतील म्हातारी , इ० कप पहा . ' लोह कफ गारा अग्निचिया काजें । येर्‍हवीं तें ओझें कोण वाहे । ' - तुगा २१७४ . ( सं . कार्पास )
 पु. ( कों .) कप्पीचें घर , सांचा ( कप्पीसह किंवा कप्पीशिवाय )
०घ्न   नाशक निःसारक भेदक सारक हर हारक कफारी - वि . कफ नाहींसा करणारें ( औषध वगैरे ).
०ज्वर  पु. कफ जास्त झाल्यानें किंवा शरीरस्थ कफंत दोष उप्तन्न झाल्यामुळें येणारा ताप ; कफप्रधान ज्वर . ( सं .)
०पित्त  पु. कफ आणि पित्त यांचें आधिक्य होऊन येणारा ज्वर . ( सं .)
ज्वर  पु. कफ आणि पित्त यांचें आधिक्य होऊन येणारा ज्वर . ( सं .)
०प्रकृति  स्त्री. कफ किंवा कफजन्य दोष जींत अधिक आहेत अशी प्रकृतिं . ( सं .)
०रक्त  पु. कफाबरोबर रक्त पडणें ; एक रोग .' आम्लपित्त , रक्तपित्त । वातरक्त , कफरक्त । खोकलें खरूज अत्यंत । विसर्प एकां । ' - गीता १३ . २४९७ . ( सं .)
०वात   ज्वर - पु . कफ , वात व पित्त हे तीन वाढल्यामुळें येणारा ताप , त्रिदोषजन्यताप . ( सं .)
पित्त   ज्वर - पु . कफ , वात व पित्त हे तीन वाढल्यामुळें येणारा ताप , त्रिदोषजन्यताप . ( सं .)

नेपाली (Nepali) WN

See : खकार

A Sanskrit English Dictionary

कफ  m.  m. phlegm (as one of the three humors of the body See also वायु and पित्त), [Suśr.]
अब्धिक्°   watery froth or foam in general ( cf., मेघ-क्°, &c.)

The Practical Sanskrit-English Dictionary

कफः [kaphḥ]   [केन जलेन फलति फल्-ड [Tv.] ]
Phlegm, one of the three humours of the body (the other two being वात and पित्त); कफापचयादारोग्यैकमूलमाशयाग्निदीप्तिः [Dk.16;] प्राणप्रयाणसमये कफवातपित्तैः कण्ठावरोधनविधौ स्मरणं कुतस्ते Udb.
A watery foam or froth in general. -Comp.
-अरिः   dry ginger.
-कूर्चिका   saliva, spittle.
-क्षयः   pulmonary consumption.
-घ्न, -नाशन, -हर a.  a. removing phlegm, antiphlegmatic; -m. N. of a plant (Mar. लघु शेरणी).-ज्वरः fever caused by excess of phlegm.
-वर्धनः  N. N. of a plant (Mar. पिंडी तगर).
-विरोधिन्   -m. pepper.

Shabda-Sagara

कफ  m.  ( -फः)
1. Phlegm, one of the three humours of the body.
2. Watery froth or foam in general.
E. क water, and फल to bud or flower, ड aff.

ROOTS:

क फल ड