अहम्

{ aham }

मराठी (Marathi) WN

   See : अहंकार

A Sanskrit English Dictionary

अहम्    nom. sg., ‘I’ [RV.] &c.
अहंकरण   = q.v., (hence declinable gen. अहमस्, &c.), [BhP.]
अहम्   [ Zd. aSem; Gk. ἐγώ; Goth. ik; Mod. Germ. ich; Lith. asz; Slav. az].

The Practical Sanskrit-English Dictionary

अहम् [aham] pron.  pron. (Nom. Sing. of अस्मद्). 1 [cf. Zend azem;; L. ego; Germ. ich.] -Comp.
-अग्रिका   a contest for superiority, rivalry
-अहमिका [अहमहं शब्दोऽस्त्यत्र वीप्सायां द्वित्वं ठन् न टिलोपः   P.II.1.72]
   emulation, competition, assertion of superiority; अहमहमिका तु सा स्यात्परस्परं यो भवत्यहंकारः Ak.; अहमहमिकया प्रणाम- लालसानाम् [K.14.81;] अहमहमिकया मधुकरकुलैरनुबध्यमानम् 139, [Mv.6.54.]
   egotism.
   military vaunting.-कर्तव्य a. to be referred to self. (-व्यम्) the object of अहंकार.
   कारः egotism, sense of self, self-love considered as an अविद्या or spiritual ignorance in Vedānta Phil.; निर्ममो निरहंकारः ...स शान्तिमधिगच्छति [Bg.2.71,7.4;] [Ms.1.14;] [Y.3.177.]
   pride, self-consciousness, self-conceit, haughtiness.
   (in Sāṅ. Phil.) the third of the eight producers or elements of creation, i. e. the conceit or conception of individuality, one of the 25 elements; Sāṅ. [K.22,24,25;] ˚वत् a. selfish, proud.
-कारिन् a.  a. proud, self-conceited.
-कार्यम्   that which is to be done by oneself, personal business or object.
-कृत्   a.
   egotistic; यस्य नाहंकृतो भावः [Bg.18.17.]
   proud, haughty, जातिरूपवयोवृत्तिविद्यादिभिरहंकृतः [Y.3.151.]
-कृतिः  f. f. egotism, high opinion of oneself, pride.
-जुस्  m. m. Thinking only of oneself; [Ku.15.53.] (v. l.)
-पूर्व a.  a. desirous of being first; अहंपूर्वाः पचन्ति स्म प्रसन्नाः पानभोजनम् [Rām.2.12.96.] िका,
-प्रथमिका [अहं पूर्वोऽहं पूर्व इत्यभिधानं   यत्र]
   the running forward of soldiers with emulation; (hence) emulation, competition; जवादहंपूर्विकया यियासुभिः [Ki.14.32.]
   bragging, vaunting.
-प्रत्ययः [अह- मित्याकारकः प्रत्ययः]   self-conceit.
-भद्रम् [अहमेव भद्र इति निर्णयो यत्र]   self-conceit, high opinion of one's own superiority.
   भावः pride, egotism; अहंभावावृतो निस्त्रपः [Bv.4.1.]
   = ˚मति q. v.
-मतिः  f. f.
   self-love or self-illusion regarded as spiritual ignorance (in Vedānta Phil.).
   conceit, pride, egotism.
-वादिन् a.  a. speaking only of oneself, proud, haughty; मुक्तसङ्गोऽ- नहंवादी ... कर्ता सात्त्विक उच्यते [Bg.18.26.]
-श्रेयस्   or °reeसम्n. claiming superiority for oneself; अहंश्रेयसे विवदमानाः [Śat. Br.]
-सन a.  a. Ved. gaining for oneself.
-स्तम्भः   Conceit; दरिद्रो निरहंस्तम्भो मुक्तः सर्वमदैरिह । कृच्छ्रं यदृच्छयाप्नोति तद्धि तस्य परं तपः ॥ [Bhāg.1.1.15.]