दृष्टिं ततः प्रतिनिवर्त्य निवृत्ततृष्णः । तूष्णीं भवेन्निजसुखानुभवो निरीहः ।
संदृश्यते क्व च यदीदमवस्तुबुद्ध्या । त्यक्तं भ्रमाय न भवेत् स्मृतिरानिपातात् ॥३५॥
पूर्विल्या भजनपरिपाटीं । सहजें निर्मळ झाली दृष्टी ।
मिथ्या सांसारिक त्रिपुटी । हा निर्धार पोटीं दृढ झाला ॥५८॥
तेथें सांसारिक त्रिपुटी । सांडूनि उपरमवितां दृष्टी ।
मज हृदयस्थासी होय भेटी । जेवीं सुवर्णदृष्टीं अळंकारू ॥५९॥
तेथ दृष्य द्रष्टा दर्शन । मोडूनि त्रिपुटीचें भान ।
तेचि धारणा तेंचि ध्यान । तेथ समाधान धरावें ॥५६०॥
तेंचि अंगें व्हावया आपणा । सांडावी सकळ तृष्णा ।
वाचेसी धरावें महामौना । देहचेष्टा जाणा आवराव्या ॥६१॥
सांडावी वेदशास्त्रव्युत्पत्ति वाड । सांडावी वाग्वादबडबड ।
भगवद्भावो धरावा दृढ । जेणें आशेचें बूड समूळ छेदे ॥६२॥
काया वाचा आणि मन । दृढ आवरावें आपण ।
तुटों नेदावें अनुसंधान । सदा सावधान निजरूपीं ॥६३॥
ते स्वरूपसुखीं लोधल्या जाण । देहाचें स्फुरेना देहपण ।
अहंकारेंसीं मावळे मन । स्वानंद पूर्ण वोसंडे ॥६४॥
तेथ संमुख ना पाठिमोरें । एकपण ना दुसरें ।
देवो भक्त हेंही नुरे । सुखें सुखभरें सुखरूप ॥६५॥
मी एक सुखरूप आहें । वेगळेपणें ठावें नोहे ।
येणे आत्मानुभवें राहे । एवढी प्राप्ती होये मद्भक्तां ॥६६॥
म्हणाल काष्ठाच्या परी त्यासी । पडला असेल अहर्निशीं ।
हेंही न घडे गा तयासी । सांडूनि हेतूसी देहीं वर्ते ॥६७॥
तोही प्रारब्धाचेनि बळें । आहारनिद्रादि खेळेंमेळें ।
देहींचीं कर्में करितां सकळें । सर्वथा नातळे देहबुद्धी ॥६८॥
दंड काढोनि नेलिया कुंभारें । पहिले भवंडीं चक्र फिरे ।
तेवीं प्रारब्धाचेनि संस्कारें । कर्मानुसारें देह वर्ते ॥६९॥
कुलालचक्रीं बैसली माशी । न हालतां भोंवे चक्रासरसी ।
कोटी फेरे म्हणती तिसी । तेवीं मुक्तासी देहकर्में ॥५७०॥
यापरी देहकर्मीं वर्ततां । ज्ञाता न म्हणे अहं कर्ता ।
जेवीं वार्याचिया स्वभावता । दिसे चपळता गलितपत्रीं ॥७१॥
जेवीं कां पुरुषासवें छाया असे । परी ते छायेसी पुरुष न बैसे ।
तेवीं ज्ञात्यासवेंही देह दिसे । परी तो देहदोषें मैळेना ॥७२॥
निजछायेसी बैसों जातां । छायाचि पळे तत्त्वतां ।
तेवीं मद्भक्तीं माया पाहतां । माया स्वभावतां मिथ्यात्वें पळे ॥७३॥
हो कां मुक्ताफळांची माळा । भ्रमें सर्परूप भासे डोळां ।
तेचि भ्रमांतीं घालितां गळां । नुपजे कंटाळा सर्पभयाचा ॥७४॥
तेवीं अधमोत्तम योनी । कां वंद्यनिंद्य जे जनीं ।
ते मी म्हणतां ज्ञानी । शंका न मानी देहमिथ्यात्वें ॥७५॥
यापरी ते अतिसज्ञान । जाणोनि देहाचें मिथ्याभान ।
देहकर्मीं वर्ततां जाण । देहाचें देहपण स्फुरेना ॥७६॥
तो देहो सर्वांगीं तोडितां । कां वृकव्याघ्रादिकीं फाडितां ।
कां अग्निमाजीं धडाडितां । त्यासी देहअहंता स्फुरेना ॥७७॥
आपुली छाया देखिली शूळीं । तीलागीं पुरुष न तळमळी ।
तेवीं देहाची होत होळी । ज्ञाता न डंडळी निजबोधें ॥७८॥
म्हणाल देहसंगें वर्ततां । केवीं बाधीना देहअहंता ।
सांडूनि अंगींची क्षारता । लवण वर्ततां उरे कैसें ॥७९॥
हिंग सांडूनि आपुली घाणी । केवीं राहेल सुगंधपणीं ।
निःशेष सांडोनि अंगींचें पाणी । केळी केळीपणें उरे कैंची ॥५८०॥
न झुंझें म्हणोनि रणीं रिघतां । जेवीं कां घाय वाजती माथां ।
तेवीं देहसंगें वर्तता । देहअहंता सोडीना ॥८१॥
येविषयीं ऐका सावधान । ज्ञात्यासी देहाचें बाधीना भान ।
तेथें स्फुरे जो अभिमान । तो भर्जित जाण बीज जैसें ॥८२॥
भर्जित बीजें जाण । हों शके क्षुधाहरण ।
परी करितां बीजारोपण । अंकुर जाण त्या नाहीं ॥८३॥
चित्रामाजीं व्याघ्र दिसे । परी बाधकत्व त्यासी नसे ।
तेवीं भर्जित अभिमानशेषें । बाधा नसे ज्ञात्यासी ॥८४॥
चित्रींच्या वाघासी जाण । निःशेष नाहीं व्याघ्रपण ।
तेवीं मुक्तांच्या देहासी जाण । देहपण असेना ॥८५॥
दृढ ठसावल्या चैतन्यघन । स्वरूपीं वृत्ति होय निमग्न ।
तेव्हां दिसे तेंही भर्जित भान । तेंही स्फुरण निमालें ॥८६॥
ऐशी मावळल्या स्मृती । ज्ञात्याची वर्तती स्थिती ।
स्वयें सांगतु श्रीपती । यथानिगुती निजबोधें ॥८७॥
सर्व कर्मी वर्ततां जाण । देहाचें स्फुरेना देहपण ।
तें मुख्य समाधिलक्षण । स्वयें श्रीकृष्ण सांगत ॥८८॥